Alcohol speelt belangrijke rol bij geweldsdelicten
Alcohol speelt een belangrijke rol bij geweldsdelicten. Dat schrijven minister Hirsch Ballin van Justitie en minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks-relaties vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Uit een proef in drie politiekorpsen, waarbij alcohol- en drugsgebruik bij geweld apart in de politiesystemen geregistreerd werd, kon bij gemiddeld 31% bevestigd worden dat sprake was van middelengebruik door de betrokken verdachten. Veelal was er alcohol in het spel. De ministers willen dat alcoholgebruik standaard door de politie geregistreerd gaat worden bij geweldsdelicten.
De proef vond plaats in de politieregio IJsselland en de gemeenten Schouwen-Duiveland en Renkum/Wageningen (respectievelijk de politieregio’s Zeeland en Gelderland Midden) en werd geëvalueerd door IVA beleidsonderzoek en Advies, een onderzoeksinstituut gelieerd aan de Universiteit van Tilburg. Gedurende een half jaar werd bij zo veel mogelijk aangehouden verdachten van geweld een alcohol- en drugstest afgenomen en werd nadrukkelijker geïnvesteerd in het bevragen van verdachten over middelengebruik en het gestructureerd vastleggen van informatie over middelengebruik De testen werden op basis van vrijwilligheid afgenomen.
Bij ruim een kwart van de aangehouden verdachten kon worden vastgesteld dat sprake was van alcoholgebruik kort voor het gepleegde feit. De zomermaanden juli en augustus zijn in het percentage voor Schouwen-Duiveland buiten beschouwing gelaten, omdat zich hier een sterk seizoenseffect voordeed en in deze maanden het alcoholgerelateerd geweld met 15% deed stijgen, tot 43%. Gebleken is dat fysiek geweld onder invloed van alcohol in bijna de helft van de gevallen als ‘zwaar’ te typeren is. Onder zwaar fysiek geweld wordt verstaan: “het fors toetakelen van een persoon, fors slaan en/of schoppen”. In een derde van de zaken leidt het geweld tot zwaar letsel bij de slachtoffers. De helft van de verdachten is eerder in contact geweest met de politie en in bijna alle gevallen vanwege geweldpleging, waarbij ook vaak middelen zijn gebruikt. De aangehouden verdachten zijn relatief vaak jong en vrijwel allen man.
De cijfers zijn niet representatief voor het hele land, maar geven wel een indicatie van de aard en ernst van de problematiek. Aangenomen dat de problematiek in de pilotregio’s indicatief is voor de omvang van de totale problematiek in Nederland, zou een grove schatting voor 2006 een cijfer opleveren van zo’n 38.600 middelengebruikenden geweldverdachten op een totaal van 137.802 verdachten van geweldsincidenten die door de politie zijn aangehouden.
De ministers willen dat de registratie van alcoholgebruik bij geweldsdelicten in 2010 landelijk wordt ingevoerd door de politie. Met behulp hiervan kan aan daders van alcoholgerelateerd geweld een passende (aanvullende) straf opgelegd worden in de vorm van gedragsinterventies die ingrijpen in het middelengebruik. Ook kan de registratie informatie voor preventieve maatregelen opleveren, zoals gerichte voorlichting.
In de pilots heeft de politie ook het drugsgebruik (opiaten, cocaïne, cannabis, amfetamine en XTC) geregistreerd. Van de geweldsdelicten blijkt 3% drugsgerelateerd. Een combinatie van drugs en alcohol deed zich in 2% van de gevallen voor. Vooraf was in het onderzoek bepaald dat een score onder de 10% voor drugs geen aanleiding zou geven voor nieuwe maatregelen.