Verlenging termijn tbs met voorwaarden
De duur van de termijn waarvoor tbs met voorwaarden kan worden opgelegd wordt verruimd van vier naar negen jaar. De maximale gevangenisstraf, waarbij tbs met voorwaarden kan worden opgelegd, wordt verhoogd van drie naar vijf jaar. Dat staat in het wetsvoorstel Aanpassingen tbs met voorwaarden dat minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak van Justitie aan de Tweede Kamer hebben gestuurd. Het wetsvoorstel verruimt de mogelijkheden voor het opleggen van de maatregel tbs met voorwaarden, waardoor de uitvoering van de maatregel wordt verbeterd en de instroom van de tbs met dwangverpleging wordt beperkt.
De aanpassing van de tbs met voorwaarden was één van de aanbevelingen van de Tijdelijke commissie onderzoek tbs (Commissie Visser). De tbs met voorwaarden onderscheidt zich van de tbs met dwangverpleging, doordat er geen sprake is van een gedwongen behandeling in een tbs-instelling. In plaats daarvan stelt de rechter voorwaarden ten aanzien van bijvoorbeeld begeleiding door de reclassering, medicijngebruik of opname in een psychiatrisch ziekenhuis of verslavingskliniek. Een (dreigende) overtreding van de voorwaarden kan er toe leiden dat de tbs met voorwaarden alsnog wordt omgezet in een tbs met dwangverpleging.
Door de verruiming van de maximale duur van vier naar negen jaar, en de verhoging van de maximale gevangenisstraf waarbij tbs met voorwaarden kan worden opgelegd, krijgt de rechter meer ruimte om de maatregel op te leggen. Zo kan in combinatie met de gevangenisstraf een strafmodaliteit worden gecreëerd die beter is toegesneden op de betrokken persoon.
In het wetsvoorstel krijgt de rechter ook de bevoegdheid om te bepalen dat de maatregel direct na een veroordeling ten uitvoer kan worden gelegd. Daarmee wordt voorkomen dat iemand na een veroordeling tot tbs met voorwaarden geen toezicht krijgt omdat er nog hoger beroep of cassatie tegen de veroordeling mogelijk is. Een WODC-onderzoek naar de praktijk van de tenuitvoerlegging van de tbs met voorwaarden is met het wetsvoorstel aan de Tweede Kamer gestuurd.
Het wetsvoorstel voorziet ook in de mogelijkheid van een tijdelijke crisisopname van een tbs-gestelde met voorwaarden. De tijdelijke opname is bedoeld voor de situatie waarin een stabilisatie van de problematiek van een tbs-gestelde noodzakelijk is, zonder dat er volgens de deskundigen direct aanleiding is tot omzetting in een tbs met dwangverpleging. De tijdelijke crisisopname geldt voor de duur van zeven weken met een mogelijkheid tot verlenging met nog eens zeven weken. De mogelijkheid van een crisisopname geldt ook voor tbs-gestelden, waarvan de dwangverpleging voorwaardelijk is beëindigd.
Tenslotte regelt het wetsvoorstel dat forensisch psychiatrische instellingen tbs-gestelden met voorwaarden verplicht moeten opnemen. Door deze opnameplicht in de wet vast te leggen wordt voorkomen dat het openbaar ministerie afziet van het vorderen van tbs met voorwaarden, omdat er geen instelling bereid wordt gevonden om de tbs-gestelde op te nemen of ambulant te behandelen.