Toespraak staatssecretaris Bijleveld ter opening van de Ronde Tafelconferentie te Curaçao
Excellenties, dames en heren,
Het is mij een eer de delegaties van de Nederlandse Antillen, Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba namens de Nederlandse delegatie te begroeten bij deze ronde tafelconferentie.
We zullen ons vandaag buigen over de vraag of de staatsregelingen en organieke wetten van de nieuwe landen Curaçao en Sint Maarten overeenstemmen met wat wij daar gezamenlijk over hebben afgesproken. Ter kennisname heeft u ook de Nederlandse basiswetgeving voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba ontvangen.
Dat landen zich herschikken in nieuwe verbanden is iets van alle tijden.
Wat nieuw is, is dat het nu níet gebeurd vanwege verschuivende machts-evenwichten of militaire allianties. Kijkt u bijvoorbeeld naar de Europese Unie en ons Koninkrijk: nieuwe verhoudingen zijn het gevolg van de democratische keuze van zelfbewuste inwoners.
In 1954, precies op deze dag, werd het Statuut voor het Koninkrijk door koningin Juliana bevestigd.
De Nederlandse Antillen, Suriname en Nederland voelden zich toen verenigd door het vorstenhuis en gemeenschappelijke rechtsovertuigingen.
Er werd toen vanuit gegaan dat het Statuut ‘geen eeuwig edict’ was. Wél werd geconstateerd dat de onderlinge verhoudingen tussen de landen steeds ‘levenskrachtiger’ werden.
In november 2005, éénenvijftig jaar later, hebben de minister-presidenten Jan Peter Balkenende, Etienne Ys en Nelson Oduber elkaar de hand geschud om samen een nieuwe weg in te slaan: de weg waarlangs Curaçao en Sint Maarten de status van zelfstandig land binnen het Koninkrijk kunnen bereiken. Bonaire, Sint Eustatius en Saba ontwikkelen gelijktijdig een hechtere band met Nederland.
Drie jaar hebben we gewerkt aan het opheffen van de obstakels voor een gezonde startpositie.
Hoewel we nog belangrijke stappen te zetten hebben, zal de uitkomst van deze ronde tafelconferentie een doorslaggevende fase zijn in de nieuwe relatie tussen de koninkrijksdelen.
Vanuit Nederland hebben we het proces nooit gezien als middel om de Nederlandse invloed in dit deel van het Koninkrijk te vergroten. Dat wil Nederland ook niet.
Integendeel. We hebben het hervormingsproces uitdrukkelijk beschouwd als een kans voor de eilanden om een start te maken in een nieuwe saamhorigheid. Daarbij heeft steeds het belang van de inwoners van de eilanden voorop gestaan.
In 1954 werd er vanuit gegaan, dat de nieuwe rechtsorde de ideële én materiele belangen van de volken van de landen moet dienen.
Dat was én is ons uitgangspunt en dat zal het ook blijven!
Wij hebben steeds gehandeld vanuit onze verantwoordelijkheid voor alle burgers in het Koninkrijk.
De afspraken over de nieuwe staatkundige verhoudingen zijn immers ook een weerslag van de wensen van de bevolking.
De inwoners van de vijf eilanden van de Nederlandse Antillen hebben er in de recente referenda op overtuigende wijze voor gekozen de band met het Koninkrijk te handhaven.
In een wereld waar financiële en economische crises, klimaatveranderingen en terrorisme reële bedreigingen vormen, zijn de waarborgen die het koninkrijk als geheel biedt belangrijk. Samen staan we sterk!
Mede daarom is het van eminent belang, dat de rechtshandhaving en de openbare financiën vanaf het begin van de nieuwe verhoudingen goed geregeld worden.
Dames en heren,
De wetgeving die we de afgelopen tijd gezamenlijk hebben ontwikkeld zal een solide basis leggen onder de nieuwe staatkundige verhoudingen. Deze ronde tafelconferentie markeert de overgang van de ontwerpfase naar de implementatiefase. Daar wordt door alle eilanden hard aan gewerkt.
De resultaten van de implementatie komen aan bod bij de uiteindelijke toetsingsconferentie. Daarmee werken we gezamenlijk aan de daadwerkelijke opbouw van de nieuwe landen binnen het Koninkrijk.
De band, die dat ons daarbij voor ogen staat, biedt u alle ruimte uw eiland te ontwikkelen in een door u te bepalen richting op een door u te bepalen wijze.
Zo blijven we samenwerken aan het welzijn van alle inwoners van het koninkrijk.
Excellenties, dames en heren,
We beleven hier vandaag op Curaçao een sleutelmoment in het bestaan van ons koninkrijk.
Ik hoop met u op een succesvolle conferentie!