Meijerink adviseert over modernere relatie overheid en woningcorporaties
De stuurgroep Meijerink heeft aan minister Van der Laan (Wonen, Wijken en Integratie) en aan de voorzitter van brancheorganisatie Aedes een advies overhandigd over een modernere en toekomstbestendige rolverdeling tussen overheid en woningcorporaties. De stuurgroep stelt dat corporaties private ondernemingen zijn die met 'de brede zorg voor het wonen'een publiek belang dienen.
Afhankelijk van de taken die corporaties moeten, kunnen of overwegen op te pakken wisselt de wijze van verantwoording. Daarnaast adviseert de stuurgroep het toezicht op het publieke belang in handen te geven van een nieuw op te richten autoriteit voor alle woningbouwcorporaties. Het advies is door de minister vandaag naar de Kamer gestuurd. Het kabinet komt rond maart volgend jaar met een standpunt.
De stuurgroep 'Nieuw arrangement overheid woningcorporaties' werd begin dit jaar door de toenmalige minister voor WWI en Aedes ingesteld om te adviseren over de modernisering van het toezicht en de governance van corporaties. Uitgangspunt is een rolverdeling die de corporaties meer armslag biedt bij de uitvoering van hun maatschappelijke taken maar ook het publieke belang stevig waarborgt. De stuurgroep noemt dit belang fundamenteel. Dit arrangement voorziet dan ook niet in vrijwillige uittreding van corporaties uit het stelsel.
Werkdomeinen corporaties
De stuurgroep verdeelt het werkdomein van corporaties in drie deeldomeinen. Die vormen het speelveld en bepalen de wijze van verantwoording:
- Dat wat moet. Het bouwen, verhuren of verkopen van woningen voor mensen met een lager inkomen is de primaire taak. Daarnaast ook de huisvesting met duurdere koop- en huurwoningen voor andere doelgroepen.
- Dat wat kan. Investeringen in de woon- of leefomgeving en in maatschappelijk vastgoed zoals onderwijs- en zorgvoorzieningen.
- Dat wat te overwegen is. Bijdragen aan de wijkenaanpak door met investeringen in vastgoed bij te dragen aan de sociaal-economische ontwikkeling van de buurt.
Eigen verantwoording
'Wonen is lokaal': de corporaties betrekken de omgeving, bijvoorbeeld huurders en gemeenten bij hun beleid en leggen aan hen verantwoording af over de prestaties. Dat gebeurt met verplichte onafhankelijke visitaties en in de jaarverslagen. Belangenhouders krijgen zo een sterkere positie. De corporatiesector hanteert een eigen governancecode die door de minister algemeen verbindend wordt verklaard. Het interne toezicht wordt verder versterkt door hogere eisen te stellen aan raden van commissarissen.
Extern toezicht
De stuurgroep adviseert om een publiekrechtelijke toezichthouder aan te stellen in de vorm van een nieuw zelfstandig bestuursorgaan. Deze onafhankelijke autoriteit oordeelt tegen de achtergrond van de lokale omstandigheden over de prestaties, financiële continuïteit en de toepassing van de governance bij individuele corporaties. Het optreden tegen individuele corporaties is voorbehouden aan de autoriteit. Die kan zelf maatregelen nemen of de minister verzoeken zwaardere sancties toe te passen. In geval van conflicten tussen corporaties en lokale belangenhouders kan de autoriteit bindende uitspraken doen.
Download
- Aanbiedingsbrief Kamer (Word),
- Advies Meijerink (pdf)