Brief van de heer X te Arnhem van 23 juli 2008 aangaande een brief aan Zorgverzekeraar Menzis betreffende de Zvw
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DZ-CB-U-2882305
14 november 2008
In uw bovenvermelde brief vraagt u mijn reactie op de brief van de heer X te Arnhem betreffende het bezwaar tegen een boete die de zorgverzekeraar heeft opgelegd voor te late aanmelding voor het afsluiten van een zorgverzekering van de echtgenote van de heer Hoogerhuis.
De echtgenote van de heer X kreeg blijkens zijn brief op 7 juli 2006 een verblijfsvergunning. Zij was daardoor met ingang van die datum AWBZ-verzekerd en in het verlengde daarvan zorgverzekeringsplichtig.
Er is vanaf de datum aanvang verzekeringsplicht vier maanden de tijd om een zorgverzekering te sluiten. De heer X geeft aan zijn vrouw op 15 augustus 2006 te hebben aangemeld bij zorgverzekeraar Menzis. In dat geval was sprake van tijdige aanmelding. Een boete wegens te late aanmelding is alleen verschuldigd als iemand zich niet binnen vier maanden na het ontstaan van de verzekeringsplicht aanmeldt.
Naar aanleiding van zijn brief is contact opgenomen met de heer X. Daaruit bleek dat het probleem van de boete inmiddels is opgelost. De heer Hoogerhuis ontving namelijk een brief van zijn zorgverzekeraar dat de boete bij nader inzien niet verschuldigd is. Dit is bij navraag van de zijde van Menzis ook aan het ministerie van VWS bevestigd. Menzis gaf daarbij tevens aan dat de uitvoeringspraktijk bij het opleggen van boetes in dergelijke situaties complex is. Inmiddels heeft recent bij het College voor zorgverzekeringen een themabijeenkomst plaatsgevonden waarbij onder meer aandacht is besteed aan de juiste uitvoering van het opleggen van boetes. Ik ga er vanuit dat hiermee de uitvoeringspraktijk op dit punt voldoende is verhelderd en waar nodig zal worden verbeterd.
Onderstaand geef ik een overzicht van de voor deze zaak relevante regelgeving.
Mensen met een niet-Nederlandse nationaliteit, vreemdelingen dus, moeten aan twee voorwaarden voldoen om zorgverzekeringsplichtig te zijn: zij moeten een verblijfsvergunning hebben en ingezetene zijn.
Als aan deze voorwaarden wordt voldaan, is een vreemdeling AWBZ-verzekerd en daarmee verplicht een zorgverzekering te sluiten.
Voor een vreemdeling komt de verzekering voor de volksverzekeringen tot stand als ook aan de voorwaarde ‘wonen’ wordt voldaan met ingang van datum afgifte vergunning. Of iemand in Nederland ‘woont’ (ingezetene is) wordt naar feiten en omstandigheden beoordeeld. Voor het vaststellen van de verzekering ingevolge de AWBZ is aangesloten bij het vaststellen voor de verzekering van de overige volksverzekeringen door de Sociale verzekeringsbank (Svb). De beoordeling van verzekering voor de volksverzekeringen vindt plaats aan de hand van feitelijke omstandigheden in het concrete geval waarin enerzijds juridische (rechtmatig verblijf), economische (voorzien in levensonderhoud) en sociale bindingen (onder ander familiebanden, woonruimte) met Nederland een rol spelen en anderzijds, de bindingen met het land van herkomst.
De beleidsregel voor verzekering volksverzekeringen van de Svb komt erop neer dat er pas sprake is van een juridische binding indien voldoende zekerheid van de zijde van de Staatssecretaris van Justitie is verschaft, dat de desbetreffende vreemdeling in Nederland zal mogen blijven. Verder is in een beleidsregel opgenomen dat voor de ingangsdatum van de zorgverzekering geen rekening wordt gehouden met het eventueel met terugwerkende kracht verlenen van een verblijfsvergunning. De verzekeringsplicht gaat met andere woorden in vanaf de datum waarop de verblijfsvergunning is verstrekt. De rechtmatigheid van deze handelwijze is in uitspraken van de Centrale Raad van Beroep bevestigd.
Toen na de invoering van de Zvw bleek dat het voor zorgverzekeraars niet in alle gevallen duidelijk was of en wanneer vreemdelingen verzekeringsplichtig waren voor de Zvw heeft dit ministerie in onderling overleg met het ministerie van Justitie, Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en het College voor zorgverzekeringen een informatieve notitie gemaakt over vreemdelingen, verblijfsrecht in Nederland en de ziektekosten¬verzekeringen waarop deze mensen aangewezen kunnen zijn. Ik heb ZN bij brief van 6 september 2006 verzocht deze notitie ter informatie aan de leden (zorgverzekeraars) door te zenden. Een kopie van deze notitie voeg ik ter kennisneming bij.
Deze notitie is ter informatie tevens gezonden aan alle Nederlandse ambassades en consulaten in het buitenland. Daarbij is aangegeven dat de notitie behulpzaam kan zijn bij het geven van informatie aan vreemdelingen die inlichtingen nodig hebben of vragen hebben over ziektekosten¬verzekeringen in Nederland. Verder heeft de Immigratie- en Naturalisatie Dienst de notitie op de website gezet zodat de notitie toegankelijk is voor gemeenten.
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink