Jaarcongres Loonheffingen Softwareontwikkelaars

Toespraak | 13-11-2008

"Eenvoud is het kenmerk van het ware." Dit spreekwoord illustreert mooi waarom het kabinet zo nadrukkelijk inzet om te komen tot vermindering van de regeldruk. Minder ingewikkelde procedures en overbodige administratieve handelingen. Minder onbegrijpelijke formulieren, minder tijdverspilling voor ondernemers.

Ingewikkeldheid leidt tot vergissingen en fouten. Tot hoge kosten.

Zoals u misschien wel weet, ben ik van huis uit ook ondernemer. Toen ik startte met mijn bedrijf, kregen we al snel te maken met belemmeringen door regelgeving. Ik heb toen aan den lijve ondervonden hoe hinderlijk overbodige regels kunnen zijn.

Toen ik gevraagd werd als staatssecretaris, was mijn motivatie voor meer vereenvoudiging een van de belangrijkste redenen om daar ja tegen te zeggen.

Ik realiseer me ook dat we daarmee nogal wat overhoop halen. En daarvan is heel wat op uw bordje terecht gekomen. U heeft sowieso zware jaren achter de rug. Het verandertraject van de loonheffingen in 2006, in 2007 de plotselinge uitvraag van jaarloongegevens waarvoor nogal wat moest gebeuren en dit jaar het strenger controleren aan de poort van de gegevens voor de polisadministratie. Het is denk ik niet ongepast als ik u eens expliciet dankjewel zeg voor die extra inspanningen. Bij deze!

Toch zullen we een beroep op uw flexibiliteit moeten blijven doen, dat is onvermijdelijk. Binnenkort wordt het Belastingplan in de Tweede Kamer behandeld. U kunt zich ook daarvoor weer schrap zetten voor de nodige wijzigingen.

Ik wil er toch alles aan doen om zaken eenvoudiger te krijgen. En ik ben er ook van overtuigd dat dat kan. Door samen te werken.

Als overheid zullen we in ieder geval het voorbeeld geven als het op samenwerken aankomt. En ik ben blij dat we de eerste resultaten zien.

Een voorbeeld van goede samenwerking is het gemeenschappelijk loket van Belastingdienst en kamer van Koophandel. Een bekend knelpunt was altijd dat het vaak zo lang duurt om een BTW-nummer te krijgen. Daarom heeft de Belastingdienst het proces zodanig ingericht dat het in vier dagen geregeld kan worden. Zo loopt een startende ondernemer bij de Kamer van Koophandel tegelijk met een BTW-nummer de deur uit en hoeft hij daarvoor niet nog eerst langs het Belastingkantoor.

Zo is er meer te noemen:

- Samen met Justitie hebben we het BV-recht aangepast zodat de commerciële en de fiscale jaarrekening kunnen samenvallen.

- Samen met het ministerie van Landbouw verbeteren we de administratieve en logistieke processen rond import en export van landbouwgoederen.

- En: samen met Sociale Zaken werken we aan een efficiëntere en robuustere uitvoering van de loonaangifte door de Belastingdienst en UWV, door de verschillen tussen de loon- en premieheffing te verminderen. Het perspectief is een gecombineerde premieheffing werknemersverzekeringen met é én tarief en é én tariefstructuur. Deze stap maakt de weg vrij naar een vergaand vereenvoudigd systeem zoals een loonsomheffing. De overgang naar é én loonbegrip is de belangrijkste administratieve vereenvoudiging voor bedrijven van dit kabinet. Er wordt al decennia over gesproken. We willen dit nu in enkele jaren regelen. Ik kom hier dadelijk op terug.

[Belastingplan]

Ook het Belastingplan bevat de nodige maatregelen om te komen tot meer vereenvoudiging.

• We komen het bedrijfsleven tegemoet door knelpunten op te lossen in de verpakkingen- en vliegbelasting.
• Ondernemers en dga's hoeven geen Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) meer aan te vragen als zich gedurende drie jaar geen wijziging heeft voorgedaan.
• De grens voor de kwartaalaangifte omzetbelasting gaat omhoog. Ondernemers en dga's gaan daardoor minder vaak aangifte omzetbelasting doen.
• Voor de dga zal bovendien de loonaangifte eenvoudiger worden. Ook daarop kom ik dadelijk terug.
• Per nota van wijziging op het Belastingplan van 23 oktober is geregeld dat de eerstedagsmeldingen worden afgeschaf per 1 januari. En we gaan concrete stappen zetten richting een loonsomheffing.
• Voor werknemers wordt het niet alleen makkelijker maar ook leuker: vanaf 1 januari 2009 wordt geen WW-premie meer ingehouden op hun loon. Werknemers kunnen de gevolgen daarvan op hun loonstrook aflezen bij het bedrag dat hij of zij nu aan WW-premie betaalt. Bij een modaal inkomen gaat het om circa 335 € netto per jaar en bij een inkomen van 2x modaal om circa 580 € per jaar. Dus een tweeverdienersgezin van 2 maal 1xmodaal gaat er 750 € op vooruit.
• Ook uitkeringsgerechtigden en 65-plussers hebben een voordeel van deze maatregel, omdat de uitkeringen en de AOW gekoppeld zijn aan het netto minimumloon.
• Maar het betekent ook een vereenvoudiging van de loonadministratie en de loonaangifte voor werkgevers.

In het Belastingplan staat nog veel meer. Daarmee zal ik u niet langer dan exact é én minuut lastig vallen. Ik heb een filmpje meegenomen waarin alles staat wat u daarvan moet weten.

[FILMPJE]

Terug naar de vereenvoudiging. Ik had beloofd terug te komen op het punt van de loonsomheffing en op de dga.

[DGA]

Eerst maar de dga.

Het mkb is het fundament waarop onze economie functioneert. Dga's zijn veelal de drijvende kracht achter ondernemingen in de bv-vorm. Dga's zijn daarmee, net als ondernemers in de inkomstenbelasting, van wezenlijk belang voor de Nederlandse economie.

Op Prinsjesdag, bij de indiening van het Belastingplan, heb ik ook voorstellen ingediend over de loonheffing van de dga. Dit is een al lang slepend onderwerp. Het is tijd om daarvoor een adequate oplossing te vinden. Ik heb mij daar zeer sterk voor gemaakt.

Eind 2006 werd een amendement aangenomen in de Kamer dat beoogde de dga uit de loonbelasting te halen. Dat had als doel om een administratieve lastenverlichting te behalen voor de dga.

Maar het bleek dat het amendement een vervelend bijeffect had. Namelijk dat 1600 dga's geen recht meer heb op afdrachtvermindering voor speur- en ontwikkelingswerk. Daarnaast waren er nog meer gevolgen waardoor het juist lastiger werd in plaats van gemakkelijker.

Ik daarvoor op zoek gegaan naar oplossingen. In overleg met MKB-Nederland, VNO-NCW en de koepelorganisaties voor belastingconsulenten heb ik afgelopen juni gekozen voor een viertal maatregelen. Met ingang van 2010 een vereenvoudigde loonaangifte voor dga's, eerdere indiening van ongewijzigde aangiften en een eenvoudiger betalingssysteem. Daarnaast wordt de grens voor het doen van kwartaalaangifte voor de btw met ingang van 2009 verhoogd, waardoor 45000 bedrijven niet meer per maand maar per kwartaal aangifte kunnen doen. Zo heb we een flinke administratieve lastenverlichting gerealiseerd.

In dit pakket blijft de dga toch in de loonbelasting.

De afdrachtvermindering voor speur- en ontwikkelingswerk blijft nu voor de dga bestaan.

In aanvulling op dit pakket maatregelen heb we gelijk nog een andere vereenvoudiging voor de dga opgenomen. Namelijk in verband met de doorbetaaldloonregeling. Die regeling heeft betrekking op werknemers die in het kader van é én dienstbetrekking voor meerdere werkgevers werken, waarbij de hoofdwerkgever loonbelasting inhoudt op het totale loon. Daarvoor moet op verzoek van beide werkgevers en de werknemer een beschikking worden afgegeven. Dit vereiste vervalt voor dga's, ter vermindering van de administratieve lasten. De dga die via een holding in werkmaatschappijen deelneemt, kan zodoende zonder formaliteiten alleen bij de holding op de loonlijst staan.

[Loonsomheffing]

Tenslotte wil ik enkele woorden wijden aan de loonsomheffing.

Wat gaan we voor de toekomst van de loonheffingen doen?

Inhoudingsplichtigen hebben aangegeven dat zij de loon- en premieheffing als ingewikkeld ervaren. Ik wil dan ook nog steviger inzetten op een voelbare lastenverlichting. Wat helpt als stap richting een eenvoudiger systeem, is een globaler en grover regime van vergoedingen en verstrekkingen dat beter aansluit bij de praktijk. Dit regime veroorzaakt nu veel irritatie. Voor de blackberry's hebben we daar al iets geregeld. Ook bijvoorbeeld de voorschriften voor bedrijfslogo's op kleding kunnen we beter op de realiteit laten aansluiten.

Daarnaast wil ik komen tot een flink vereenvoudigd heffingssysteem. Niet alleen de inhoudingsplichtigen zullen hierbij gebaat zijn. Ook de uitvoering van de loonaangifte door de Belastingdienst en UWV wordt efficiënter en robuuster als de verschillen tussen de loon- en premieheffing verminderen. Het perspectief is een gecombineerde premieheffing werknemersverzekeringen met é én tarief en é én tariefstructuur.

Deze stap maakt de weg vrij naar een vergaand vereenvoudigd systeem zoals een loonsomheffing. De overgang naar é én loonbegrip is de belangrijkste administratieve vereenvoudiging voor bedrijven van dit kabinet. Er wordt al decennia over gesproken. We willen dit nu in enkele jaren regelen.

Uiteraard zijn er ook andere mogelijkheden.

Om echte stappen te maken voor zo'n vereenvoudiging is er een forse stelselwijziging nodig. We moeten dan principiële keuzes maken. Dan hebben we niet alleen te maken met de loonaangifteketen, maar ook bijvoorbeeld met inkomenseffecten en de heffing naar draagkracht.

I k ben samen met minister van Sociale Zaken gaan kijken naar de mogelijkheden.

Als je de loon- en premieheffing wilt vereenvoudigen moet je in de eerste plaats af van de verschillende loonbegrippen. Eén enkel loonbegrip is nodig voor elk scenario dat je kiest. Net als trouwens é én tarief en é én tariefstructuur voor de premieheffing werknemersverzekeringen.

Als je ervan uitgaat dat dat is gelukt, is een aantal scenario's denkbaar voor vereenvoudiging van de loon- en premieheffing. In juli heb ik samen met minister Donner een brief aan de Kamer gestuurd waarin die scenario's staan uitgewerkt. In alle gevallen worden de administratieve lasten voor werkgevers lager en krijgen werknemers een eenvoudiger loonstrookje.

Eén van die scenario's is de loonsomheffing. Dit houdt in dat de werkgever een bedrag aan loonheffing inhoudt en afdraagt over de totale door hem betaalde loonsom van al zijn werknemers. De werkgever draagt dus é én bedrag af. In de meest ultieme vorm vindt zelfs geen toerekening naar individuele werknemers meer plaats.

De volledige loonheffing wordt overgeheveld van werknemer naar werkgever en de werknemer ziet op zijn loonstrook alleen nog een netto ontvangen loonbedrag. Er worden dan ook geen afzonderlijke premies werknemersverzekeringen geheven. Uitkeringen kunnen dan mogelijk worden gebaseerd op het nettoloon van de werknemer.

Dames en heren,

Ik rond af.

Het zal u duidelijk zijn dat een vereenvoudigde loonheffing werkgevers een heleboel werk scheelt. Dat geldt ook voor de Belastingdienst trouwens.

Het zal u ook duidelijk zijn dat er voor u als softwareontwikkelaar consequenties aan zitten.

Een cynische opmerking die ik wel eens heb gehoord is; zijn die softwareontwikkelaars niet eerder gebaat bij ingewikkeldheid? Zij verdienen hun brood toch juist met complexiteit?

Ik zie dat - zoals dat diplomatiek heet - anders. Volgens mij wilt u heel graag werkgevers oplossingen bieden waar zij iets aan hebben. Werkgevers verwachten minder administratieve lasten en daaraan moeten we tegemoet komen. Bovendien is vereenvoudiging onontkoombaar.

Eenvoud is dus het kenmerk van het ware.

Daarom moeten wij aan dezelfde kant van de lijn gaan staan. Onze doelstellingen zijn immers dezelfde: minder complexiteit voor werkgevers.

Laten we dus de handen ineenslaan.

Ik vertelde u dat wij, om administratieve lasten terug te dringen, samenwerken met allerhande partijen: de Kamers van koophandel, Justitie, Landbouw, Sociale zaken, UWV.

Waarom zouden wij niet gezamenlijk proberen tot een gemeenschappelijke loonstrook te komen? De Belastingdienst biedt al op verzoek gestandaardiseerde jaaropgaven aan. Daaraan kunnen we een voorbeeld ontlenen. Hier ligt echt een mooie kans: heel Nederland, dankzij de gezamenlijke softwareontwikkelaars, aan dezelfde, begrijpelijke loonstrook! Ik zou het zeer toejuichen.

Dank u wel.