Werk in koelcel op fruitbedrijf vaak gevaarlijk
Veel fruittelers nemen onverantwoorde risico’s bij het werken in koelcellen voor de opslag van producten. Dat is gebleken uit verkennende inspecties van de Arbeidsinspectie.
Aanleiding voor de controles was een ongeval in de lente van vorig jaar, waarbij twee werknemers van een fruitteeltbedrijf door verstikking om het leven kwamen. Meer dan de helft van de zestien bezochte bedrijven hebben de zaken niet op orde, zo concludeert de Arbeidsinspectie. Zo waren de meeste bewaarcellen niet op slot. Bij het nemen van monsters namen telers te weinig veiligheidsmaatregelen. In vijf gevallen waren de tekortkomingen zo ernstig dat de Arbeidsinspectie overging tot een stillegging. Er mocht niet worden gewerkt tot het bedrijf veiligheidsmaatregelen had genomen.
Fruitsoorten als appels en peren worden na de oogst opgeslagen in koelcellen waarin het zuurstofgehalte kunstmatig verlaagd is om de rijping van het fruit stop te zetten. Daardoor heerst in de cellen een atmosfeer waarin mensen niet kunnen overleven. Eén ademteug is al genoeg om het bewustzijn te verliezen. Dit gebeurt zonder waarschuwing vooraf, zodat mensen zich niet op tijd in veiligheid kunnen brengen. Zuurstofarme lucht is ook reukloos. Zonder hulp overlijdt het slachtoffer binnen twee minuten. Incidenten hebben dan ook vaak een fatale afloop.
Twee Poolse werknemers overleden vorig jaar april in een bewaarcel. Een van hen ging de cel binnen door een luik in het plafond, waarschijnlijk om wat appels te pakken. Toen deze man maar niet terugkwam, ging de ander kijken wat er aan de hand was. Hij zag zijn collega in de cel liggen en probeerde hem te helpen. Daarbij kwam hij eveneens om het leven. Sinds 2002 zijn nog drie soortgelijke dodelijke ongevallen gebeurd.
Daarom gelden strenge regels voor het werken met dit soort bewaarcellen. Zo moeten alle deuren en andere toegangsopeningen op slot zitten, zodat mensen die er niets te zoeken hebben, niet naar binnen kunnen. Niemand mag de cellen binnen zolang het zuurstofgehalte niet op een normaal peil is gebracht. Telers nemen regelmatig monsters van het opgeslagen fruit om de kwaliteit te controleren. Hierbij zijn veiligheidsmaatregelen nodig om ongelukken door een tekort aan zuurstof te voorkomen.
De Arbeidsinspectie is ernstig verontrust over de resultaten. Blijkbaar zijn veel ondernemers en werknemers in de sector niet doordrongen van de grote risico’s bij het werken met zuurstofarme cellen.
De inspectiedienst heeft de brancheorganisatie voor de fruitteelt op de hoogte gesteld van de resultaten van het onderzoek. Ze is met deze organisatie in gesprek over mogelijkheden om de bedrijven te doordringen van de risico’s van het werken in fruitopslagcellen. In opdracht van de brancheorganisatie zijn maatregelen beschreven om ongevallen te voorkomen.
Eind volgend jaar gaat de Arbeidsinspectie bedrijven opnieuw controleren. Daarbij bekijken inspecteurs of de veiligheidsmaatregelen ook in praktijk worden gebracht.