De uitreiking de KNMI-onderscheidingen
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Wetenschap is gebaseerd op feiten, zoals een huis van stenen is gemaakt. Maar een verzameling feiten is nog geen wetenschap, net zoals een berg stenen geen huis is.
De wetenschap, het huis, dat is het KNMI. U heeft als nationaal kennisinstituut en databank een uitstekende reputatie. Dit komt mede door het strategisch en toegepast onderzoek dat u verricht op het gebied van weer, klimaat en seismologie. Onderzoek dat onmisbaar is voor het begrijpen van de toestand van de atmosfeer, de oceaan en de aarde.
Vandaag staat u in de schijnwerpers: kapiteins, stuurmannen en radio-operatoren. Als scheepswaarnemers bouwt u aan kennis. Naast zeewaarnemingen van satellieten en boeien, levert u de bouwstenen waarmee het KNMI het grotere geheel kan schetsen.
Nederland krijgt te maken met klimaatverandering, dat staat vast. Maar hoe en in hoeverre verandert het klimaat precies? Een vraag waar we een zo goed mogelijk antwoord op moeten vinden, als je een delta als Nederland op de toekomst wilt voorbereiden. Een zeespiegelstijging van een anderhalve meter in 2100 is vele malen ingrijpender dan een stijging van een halve meter.
Begin volgend jaar kom ik namens het kabinet met een nieuwe Deltawet. Een wet die een solide en goede basis vormt om uitvoering te geven aan de aanbevelingen van de Deltacommissie. Veerman stelde in september dat Nederland niet voor een acute, maar wel een urgente wateropgave staat gezien de klimaatverandering. De commissie houdt voor de bovengrens van de zeespiegelstijging een bandbreedte aan van 65 centimeter tot 1 meter 30.
Ik sta volledig achter het advies, dat mag duidelijk zijn. Tegelijkertijd is het belangrijk te beseffen dat Veerman hier het negatiefste scenario als uitgangspunt neemt. Dat doet hij om op het ergste voorbereid zijn, niet omdat 1.30 het meest waarschijnlijke scenario is. Als de zeespiegel niet zo snel of hoog stijgt, dan zijn bepaalde maatregelen misschien niet nodig.
Ik haal de Commissie Veerman aan, om aan te tonen aan hoe ontzettend belangrijk het is om te weten waar we het over hebben in het geval van klimaatverandering. We moeten weten wat de feiten zijn, en hoe de feiten in de loop van de tijd veranderen. Om te beslissen hoe en waar we onze dijken aanpassen of om draagvlak te creeëren voor ingrijpende maatregelen. Meten is nog altijd weten.
Daarbij is informatie vanaf de oceanen bijzonder belangrijk. De blauwe reuzen beslaan meer dan tweederde van het aardoppervlak en zijn dus onmisbaar voor een volledig beeld van klimaatverandering. Uw waarnemingen worden gebruikt om de wereldgemiddelde temperatuur goed te kunnen bepalen. Ze leveren een bijdrage om de ontwikkelingen in het klimaat tot nu toe te kunnen duiden. Uw metingen zijn nodig om veranderingen in stormfrequentie waar te nemen en om het mogelijk afnemen van de warme Golfstroom te onderzoeken. Met die informatie kunnen de KNMI-en van de wereld de mondiale klimaatmodellen vorm geven. Zonder de Voluntary Observing Ships als de uwe hebben wij minder betrouwbare zeespiegel- of klimaatprojecties.
Ik maak even een zijstap naar het vasteland, want niet alleen op de oceanen is data voor de klimaatwetenschap schaars. Ook de armere landen van de wereld vertonen witte vlekken. In 2006 hebben Verkeer en Waterstaat en VROM geld beschikbaar gesteld om het waarneemnetwerk in Afrika steviger op poten te zetten. Hiermee onderstrepen we het belang van een mondiaal waarneemnetwerk en geven we een eerste aanzet om zo’n netwerk verder op te bouwen.
Dames en heren,
Ik wil hier maar mee aangeven hoe groot het belang is dat het kabinet hecht aan de mondiale waarnemingen. En dan heb ik het alleen nog maar gehad over de waarnemingen die u doet voor klimaatonderzoek en nog niet eens over de gewone meerdaagse weersverwachting. Ik waardeer uw inspanningen dan ook ten zeerste en benadruk nogmaals hoe belangrijk het is dat mensen als u dit vrijwillig meetwerk verrichten. We moeten hiaten in onze kennis zoveel mogelijk voorkomen, omdat we ons land voortdurend blijven aanpassen aan klimaatverandering.
Ik wil u alvast hartelijk danken voor uw inzet en reik zometeen met veel plezier één plaquette uit, twee gouden medailles, 21 zilveren en zestien barometers.