Antwoorden op kamervragen van Sterk over tikfoutdomeinen
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DJenG-K-U-2875094
27 oktober 2008
Hierbij zend ik u, mede namens de minister van Justitie en de staatssecretaris van Economische Zaken, de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Sterk (CDA) over tikfoutdomeinen (2070828230).
De Minister voor Jeugd en Gezin,
mr. A. Rouvoet
Vragen van het Kamerlid Sterk over tikfoutdomeinen (2070828230).
Vraag 1
Bent u bekend met het fenomeen ‘typosquatting’ of ‘tikfoutdomeinen’?
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Deelt u de mening dat, in het bijzonder bij sites waar het de primaire of secundaire doelgroep kinderen betreft, het onacceptabel is dat zij door een tikfout terecht komen op een site die doorlinkt naar pornografische of dating-sites?
Antwoord 2
Ja, ik vind dit onwenselijk.
Vraag 3
Welke mogelijkheden zijn er om dit fenomeen met juridische middelen aan te pakken? Hoe vaak is er met succes een eigenaar van een tikfoutdomein aangepakt?
Vraag 4
Deelt u de mening dat deze mogelijkheden, gezien de vele tikfoutdomeinen, onvoldoende zijn om dit type ‘typosquatting’ aan te pakken?
Antwoord 3 en 4
Om typosquatting en de ongewenste effecten daarvan aan te pakken, zijn er de volgende juridische mogelijkheden:
Strafbare inhoud, zoals kinderpornografie, kan worden opgespoord en vervolgd.
Via de rechter kan een beëindiging van een vals internetdomein geeist worden op basis van onrechtmatige daad of inbreuk op het merkrecht.
Voor een benadeelde bestaat de mogelijkheid een schadevordering in te dienen, omdat zijn goede naam wordt misbruikt.
De sector heeft op 9 oktober 2008 de gedragscode NTD (Notice and Take Down) aan de Staatssecretaris van EZ aangeboden. Deze gedragscode is ontwikkeld door private partijen (waaronder de Stichting Internetdomeinregistratie Nederland; SIDN). Met deze code verbinden internetproviders en andere private aanbieders zich om strafbare uitingen van internet te verwijderen in navolging op een melding of bevel van derden. Dit kan websites betreffen waarop via tikfoutdomeinen strafbare inhoud wordt aangeboden.
Daarnaast zijn er andere mogelijkheden voor de aanpak van typosquatting, zoals het preventief registreren van verkeerd gespelde domeinnamen en blokkeren van websites door internetfilters (specifiek voor kinderen zijn er ‘parental control’ filters) .
Voor typosquatting die specifiek kinderen als doelwit heeft is niet één instrument afdoende maar is een combinatie van gehanteerde instrumenten het devies. Ik beschik niet over cijfers die aangeven in hoeveel gevallen een eigenaar van een tikfoutdomein met succes is aangepakt.
Een groot deel van de websites die via tikfoutdomeinen aangeboden worden, bestaat echter uit commerciële en niet strafbare sites waarvan de inhoud bewust verwantschap vertoont met de fout gespelde (kinder)domeinnaam. Voor deze sites is het commercieel niet aantrekkelijk om andersoortige inhoud aan te bieden; aantreffen van pornografie of datingdiensten ligt daarbij dan ook niet voor de hand.
Vraag 5
Bent u ervan op de hoogte dat in de VS John Zuccarini op basis van de ‘Truth in Domains’ wetgeving is veroordeeld, wegens het bewust misbruiken van tikfoutdomeinen om kinderen door te linken naar pornografische sites? Kunt u aangeven wat deze wetgeving precies inhoudt? Biedt dit type wetgeving ook mogelijkheden om in Nederland de aanpak van deze sites aan te scherpen?
Antwoord 5
Ja, ik ben daarvan op de hoogte. Volgens de Amerikaanse wet is er pas sprake van een strafbaar feit wanneer iemand welbewust een misleidende Internet-domeinnaam gebruikt met het oogmerk om iemand ertoe te verleiden obsceen materiaal te bekijken. Dit stelt hoge eisen aan het bewijs, omdat de kwade bedoelingen van de betrokken persoon moeten worden aangetoond. In de Amerikaanse vervolgingspraktijk wordt deze bepaling daarom niet of nauwelijks gehanteerd, mede vanwege de beperkingen die het 1st Amendment van de Amerikaanse Constitutie (dat gaat over het recht op vrijheid van meningsuiting) met zich brengt. Mede hierom verwacht ik niet dat het invoeren van vergelijkbare wetgeving in Nederland merkbare effecten zal hebben.
Vraag 6
Wat doet u om ouders en eigenaren van websites die voor kinderen bedoeld zijn voor te lichten over dit fenomeen?
Antwoord 6
De overheid zet sterk in op voorlichting over de kansen en risico’s van internet.
Met behulp van het programma Digibewust, een samenwerkingsverband tussen overheid en bedrijfsleven dat in Nederland het 'digibewust' zijn wil stimuleren en vergroten, wordt er voorlichting gegeven over de risico’s van het internet aan zowel kinderen als op hun opvoeders. Ook wordt er uitgebreid aandacht besteed aan de veiligheid van internet.
De primaire verantwoordelijkheid ligt bij de ouders en opvoeders. Vanuit Digibewust worden er daarom ook tips gegeven en wordt er verwezen naar technologische oplossingen als speciale internetbrowsers voor kinderen zoals MyBee en Krowser waarmee bovengenoemd probleem kan worden voorkomen. Daarnaast zal er binnen het programma Digibewust, waar ook SIDN (Stichting Internetdomeinregistratie Nederland) een van de leden is, verder worden gesproken over dit fenomeen en mogelijke specifieke (voorlichtings)activiteiten op dit vlak.
Naast technologische mogelijkheden wordt er ook voorlichting gegeven middels diverse campagnes; zo is er een schoolblik met voorlichtingsmateriaal gericht op kinderen en leraren verspreid en is er een lespakket "Diploma Veilig Internet" (www.iksurfveilig) opgesteld.
Verder is onlangs het Mediawijsheid Expertisecentrum opgericht welke als doel heeft om vooral jeugdigen, hun ouders en scholen ondersteuning te bieden bij het leren omgaan met de veelheid van media, waaronder ook internet. Ook zijn er projecten op het gebied van veilig internet gericht op scholen welke via Kennisnet worden aangeboden.
Vraag 7
Welke rol ziet u weggelegd voor SIDN (de instantie die de uitgifte en registratie van .nl-domeinnamen verzorgt en de kwaliteit van domeinregistratie in Nederland bewaakt) in het doormelden van misbruik van de naam van een website die kinderen als primaire of secundaire doelgroep heeft?
Vraag 8
Bent u bereid met SIDN in gesprek te gaan over welke middelen er nog meer ingezet kunnen worden om dit type misbruik te voorkomen?
Antwoord 7 en 8
Ik ben van mening dat niet SIDN maar de ISP (internet service provider) het voor de hand liggende aanspreekpunt is voor klachten of meldingen over de inhoud van websites en bijvoorbeeld typosquatting. SIDN verzorgt de registratie van .nl domeinnamen, zonder bemoeienis met de inhoud van de websites achter de domeinnamen. Ook vallen domeinnamen die eindigen op .com, .org, etc., buiten haar bereik. SIDN is vanwege haar werkgebied wel een logische ontvanger voor klachten over .nl domeinnamen. Vanuit dit perspectief ontplooit SIDN verschillende activiteiten die helpen bij de bewustwording over- en het tegengaan van typosquatting; waaronder een .nl-geschillenregeling, een zoekfunctie waarmee de partij achter een .nl-domeinnaam kan worden achterhaald, en een gratis portal (www.DomJur.nl) waar jurisprudentie over domeinnaamgeschillen wordt verzameld en beschikbaar wordt gesteld. Ik ben dan ook van mening dat SIDN zich al goed inzet en het kabinet is zeker bereid om in gesprek te gaan met SIDN om te bezien of er nog verdere stappen gezet kunnen worden.