Afschaffing deelbemiddeling bij interlandelijke adoptie
Minister Hirsch Ballin van Justitie is voornemens om de mogelijkheid van deelbemiddeling door ‘zelfdoeners’ af te schaffen. Daarmee neemt hij de aanbeveling over van de commissie-Kalsbeek, die in mei een advies over diverse aspecten van interlandelijke adoptie heeft uitgebracht. De minister wil ook bevorderen dat vergunninghouders zich zullen inzetten voor interlandelijke adoptie door paren van gelijk geslacht. Hij heeft de reactie van het kabinet op het rapport van de commissie-Kalsbeek aan de Tweede Kamer gezonden.
Bij deelbemiddeling regelen niet de vergunninghouders (adoptiebemiddelingsorganisaties) de adoptie, maar doen aspirant-adoptieouders dat zelf. Redenen daarvoor kunnen zijn dat in bepaalde landen geen vergunninghouder actief is, éénouderadoptie mogelijk is of omdat adoptie door paren van gelijk geslacht niet wordt afgewezen. Alleen kinderen uit landen die het Haags Adoptieverdrag niet geratificeerd hebben, kunnen via deelbemiddeling geadopteerd worden. De afgelopen jaren is er in ongeveer 6% van alle adopties sprake geweest van deelbemiddeling, meestal uit de Verenigde Staten. Minister Hirsch Ballin deelt de opvatting van de commissie-Kalsbeek dat er bij deelbemiddeling onvoldoende mogelijkheden zijn voor toezicht en controle. Derhalve neemt hij de aanbeveling over om deelbemiddeling af te schaffen.
Paren van gelijk geslacht die een kind willen adopteren zijn nu veelal afhankelijk van deelbemiddeling in de VS. Aan die mogelijk komt echter een einde door de ratificatie van het Haags Adoptieverdrag door de VS in april 2008, want het Verdrag schrijft voor dat kinderen niet via deelbemiddeling voor adoptie worden afgestaan. Het verdwijnen van de mogelijkheid voor paren van gelijk geslacht om in de VS een kind te adopteren, is dus een gevolg van de recente ratificatie door de VS van het Haags Adoptieverdrag en niet van de voorgenomen afschaffing van deelbemiddeling. Alleen voor aanvragen die vóór april van dit jaar zijn ingediend, is deelbemiddeling in de VS nog mogelijk. Minister Hirsch Ballin wil bevorderen dat de vergunninghouders zich inzetten om, in landen die daarvoor open staan, interlandelijke adoptie door paren van gelijk geslacht en éénouderadoptie mogelijk te maken. Eén vergunninghouder zet op dit moment stappen om in de VS een adoptiekanaal op te zetten. De verwachting is dat binnen een jaar zicht bestaat op de concrete mogelijkheden voor adoptie door paren van gelijk geslacht. Tussentijds zal de minister de ontwikkelingen op dit vlak nauwlettend volgen.
Andere maatregelen die de minister wil nemen naar aanleiding van het rapport van de commissie-Kalsbeek zijn onder andere het kunnen herkrijgen van de oorspronkelijke geslachtsnaam door geadopteerden, verscherping van het toezicht, de invoering van een vergoeding aan adoptieouders als bijdrage in de gemaakte kosten en verruiming van de leeftijdsgrenzen. Het maximale leeftijdsverschil tussen adoptieouder en adoptiekind blijft weliswaar gehandhaafd op 40 jaar, maar de maximumleeftijd van een te adopteren kind wordt verhoogd van zes naar acht jaar. Dat betekent dat een adoptieouder tot op een leeftijd van 48 jaar kan adopteren in plaats van de huidige 46 jaar.