Meer aandacht voor afwikkeling van massaschade
Minister Hirsch Ballin van Justitie bereidt aanvullende maatregelen voor die een efficiënte afwikkeling van massaschade bevorderen. Het moet voor partijen aantrekkelijker worden onderhandelingen te beginnen of een schikking te treffen. Hierdoor wordt de kans op een regeling tussen slachtoffer(s) en veroorzaker van de schade groter. Dit blijkt uit zijn toespraak vandaag bij de opening van het internationale congres ‘Access to Justice in European Mass Disputes’ aan de Universiteit van Tilburg.
De bewindsman overweegt partijen de mogelijkheid te geven al in een vroeg stadium de rechter in te schakelen als het niet meteen lukt een collectieve regeling tot stand te brengen. De rechter kan bijvoorbeeld helpen de belangrijkste geschilpunten op een rij te zetten en vervolgens partijen adviseren een bemiddelaar in de arm te nemen om tot overeenstemming te komen. De gedachte daarbij is dat een ‘onwillige partij’ door tussenkomst van de rechter eerder bereid zal zijn over een schikking te praten.
Verder onderzoekt de minister op welke manier de rechter bij massaschade zogeheten prejudiciële vragen kan stellen aan de hoogste rechter, de Hoge Raad. Dit betekent dat de lagere rechter in een zaak direct een rechtsvraag kan voorleggen die van belang is voor het verloop van de onderhandelingen over de afwikkeling van de schade. Het antwoord van de Hoge Raad kan het voor partijen eenvoudiger maken om tot een eventuele schikking te komen omdat onzekerheid is weggenomen.
De voorstellen zijn een aanvulling op de Wet collectieve afwikkeling van massaschade die in 2005 in werking is getreden. Hierdoor werd het mogelijk een overeenkomst, die is gesloten tussen de veroorzaker(s) van de schade en een of meer organisaties die de belangen van slachtoffers behartigt, door de rechter verbindend te laten verklaren voor de gehele groep van gedupeerden. Dit heeft voor de veroorzaker(s) van de schade het voordeel dat zij niet betrokken worden in een veelheid van procedures en dat zij met een dergelijke overeenkomst snel zekerheid verkrijgen over hun financiële verplichtingen. Voor slachtoffers heeft deze wijze van afwikkeling het voordeel dat zij zonder langdurige juridische procedures binnen korte tijd en op een eenvoudige wijze de schade vergoed krijgen.
Met behulp van de regeling zijn inmiddels twee massaschadezaken afgerond: de DES- en de Dexia-zaak met schikkingen van respectievelijk 37 miljoen euro en 1 miljard euro. De zaken van Shell, Vedior en Vie d’ Or staan nog op de rol.