De starthandeling van het grensmaasproject

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Dames en heren,

Waar de breede stroom der Maas, statig zeewaarts vloeit, zoals het in uw Limburgs volkslied staat, stroomt het straks nog iets breder. Want als ik zometeen de hoogte in ga start officieel het project Grensmaas. Een bijzondere onderneming, omdat de rivier over maar liefst veertig kilometer wordt verbreed. Dat maakt de Grensmaas straks vijf keer veiliger. Bij hoogwater staat het water 80 centimeter lager, waardoor de Maaskades hoge golven kunnen weerstaan die gemiddeld eens in de 250 jaar voorkomen.

Grensmaas is een uithangbord voor ruimte-voor-de-rivierbeleid. Niet alleen vanwege de omvang van het project, maar ook de manier waarop het uitgevoerd wordt. U, het Consortium Grensmaas, voert het project voor eigen rekening en risico uit. Dat kan met een innovatief contract dat overheid en uitvoerders met elkaar hebben afgesloten. Verder is het een zelfvoorzienend project, maar uiteraard zijn en voelen de overheden zich wel een partner in dit project. Niet alleen voor een tussentijdse en een finale check, maar ook om mee te denken en te faciliteren. Daarom kwam ik ook graag langs vandaag, zodat ik kan zien hoe alles erbij ligt vóór de grote werkzaamheden.

Dames en heren,
U weet dat de Deltacommissie onlangs haar advies voor Nederlands toekomst met water presenteerde. De zeespiegel stijgt en de rivieren voeren steeds meer water af. De conclusie van de commissie: de dreiging is niet acuut, maar wel urgent. Het kabinet heeft direct de eerste besluiten genomen: er komt een Deltaregisseur, een nieuwe Deltawet en we gaan de financiën regelen. Nederland wacht een groot werk met veel facetten, om deze eeuw de voeten droog te hebben en te houden.

Hoe pas het Grensmaasproject in dat plaatje volgens de Deltacommissie? Twee zaken komen naar voren uit het advies van Veerman. De eerste aanbeveling is om het Grensmaasproject onverwijld uit te voeren. Komt dat even goed uit! We zijn er vandaag allemaal getuigen van dat dat gaat gebeuren.

Ik heb begrepen dat er in de Limburgse media een kleine verwarring is ontstaan over de tweede aanbeveling. Zijn wij na de uitvoering van het Grensmaasproject nu wel of niet klaar met de hoogwaterbescherming in de Grensmaas? Op die vraag is nog geen uitsluitsel te geven. Het advies van de Commissie Veerman is om alvast een ruimtelijke reservering te maken. Zodat de Maas op termijn ruim 4500 kubieke meter water per seconde af kan voeren, in tegenstelling tot de ruim 3000 kubieke meter waar de Maaswerken op dit moment vanuit gaan.

Het kabinet ziet in de adviezen van de Deltacommissie een bevestiging van onze koers van ruimte voor de rivier, en zal deze voortvarend voortzetten. Maatregelen afgestemd op de maximale afvoeren die de Deltacommissie hanteert, zijn op korte termijn niet nodig. Tegelijkertijd is het wel zaak om daar waar het kan, alvast rekening te houden met hevigere hoogwater. Omgaan met water, dat betekent altijd alert blijven en inspelen op nieuwe ontwikkelingen.

Het Grensmaasproject betekent hoe dan ook een duurzame verbetering en bescherming. Fors lagere waterstanden betekenen een fors kleinere kans op wateroverlast. Daarmee kunnen we niet wachten, dat geeft de Commissie Veerman ook aan. Door vandaag officieel te starten, ligt alles mooi op schema om in 2017 klaar te zijn. Dus laat ik maar omhoog gaan!

Dank u wel.