Verdere verbetering vreemdelingenbewaring
Staatssecretaris Albayrak van Justitie neemt maatregelen tot verdere verbetering van de vreemdelingenbewaring. Dit stelt zij in reactie op rapporten van Amnesty International en de Raad voor de Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming. Zij zal het detentieregime voor vreemdelingen aanpassen. Ook wordt er meer aandacht besteed aan de bouw en inrichting van nieuwe locaties. Tevens worden juridisch loketten voor ingesloten vreemdelingen geopend in de inrichtingen. Naast deze aangekondigde verbeteringen stelt de staatssecretaris ook nadrukkelijk dat vreemdelingenbewaring als “ultimum remedium” een essentieel deel is van een effectief terugkeerbeleid. Het maakt handhaving van de vreemdelingenwet mogelijk, zorgt dat de vreemdelingbeschikbaar is voor vertrek en voorkomt dat een vreemdeling uit het zicht verdwijnt.
Nieuwe visie op vreemdelingenbewaring
De bijzondere aard van de vreemdelingenbewaring zal in het detentieregime beter tot uitdrukking komen. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) bekijkt de manier waarop zij invulling geeft aan de bewaring van vreemdelingen daarom opnieuw. Het is nu al zo dat gedurende de dag de vreemdeling buiten zijn celruimte verblijft en dat verder gezocht wordt naar verbeteringen van het regime en dagprogramma. Daarnaast zijn de verblijfsruimten voor gezinnen met minderjarige kinderen in vreemdelingenbewaring kindvriendelijker gemaakt. De mogelijkheden tot de vergroting van het aanbod aan activiteiten worden onderzocht. Daarbij valt te denken aan een verruiming van de toegang tot sport en bibliotheek, vrije toegang tot de luchtplaats en verruiming van de bezoekregeling. Ter verbetering van de hulpverlening worden de mogelijkheden voor extra zorgafdelingen, beheersafdelingen en afdelingen voor gezinnen onderzocht.
Nieuwe detentiecentra en sluiten detentieboten
De tijdelijke locaties voor vreemdelingenbewaring zullen de komende jaren worden vervangen door nieuwbouw. In deze nieuwbouw wordt specifiek rekening gehouden met de aard van de vreemdelingenbewaring en wordt extra aandacht besteed aan vormgeving en ruimte voor activiteiten. In het detentiecentrum in Alphen aan de Rijn is dit al het geval. Inmiddels is de detentieboot Reno in Rotterdam al niet meer in gebruik sinds januari 2007 en is de Stockholm in Rotterdam gesloten sinds half juli 2008. De laatste detentieboot, de Kalmar in Dordrecht, zal tot uiterlijk oktober 2011 in gebruik blijven. Het huidige uitzetcentrum op de luchthaven van Rotterdam zal nog worden gebruikt tot medio 2010. Eind 2012 wordt op de luchthaven Schiphol een nieuw Justitieel Complex in gebruik genomen.
Medisch
Het basisprincipe voor wat betreft de medische zorg in de detentielocaties voor vreemdelingen is dat de zorg gelijkwaardig dient te zijn aan de gezondheidszorg in de vrije maatschappij, rekening houdend met de situatie van vrijheidsbeneming. De zorg aan de vreemdeling brengt met zich mee dat dagelijks van ‘s-ochtends vroeg tot ’s-avonds laat verpleegkundigen aanwezig zijn en dat meerder dagdelen per week een huisarts spreekuur houd. Specialisten zoals psychiaters en psychologen frequenteren regelmatig de inrichting.
Juridisch loket
Naar aanleiding van de rapporten is gebleken dat de kwaliteit van de rechtsbijstand aan vreemdelingen in bewaring tekort schiet. Om dit te verbeteren wordt een juridisch spreekuur, verzorgd door het Juridisch Loket geïmplementeerd op alle detentielocaties voor vreemdelingen. Per 1 augustus 2008 is hiermee gestart in het detentiecentrum Zaandam. Naar verwachting zal op alle overige locaties in het najaar van 2008 een dergelijk spreekuur zijn ingericht.
Inrichting voor AMV’s
Tot slot heeft de staatssecretaris besloten alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s) zoveel mogelijk samen te brengen in één justitiële jeugdinrichting. Recentelijk zijn de alleenstaande minderjarige vreemdelingen geplaatst in een justitiële jeugdinrichting in Zwaag. In totaal zijn in Zwaag 24 plekken beschikbaar voor jeugdige vreemdelingen.