Rapport bestuurdersbeloning

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag

Ons kenmerk: FM 2008-01641 M

Geachte voorzitter,

Naar aanleiding van een motie van het lid Weekers, voorgesteld 17 oktober 2007 (Kamerstukken II 2007/08, 30 111/ 31 053, nr. 25), inzake juridische mogelijkheden voor belanghebbenden om te toetsen of het persoonlijke belang heeft geprevaleerd boven het vennootschapsbelang mede in het licht van de rechtspraktijk in het buitenland, heb ik hieromtrent een rechtsvergelijkend onderzoek laten verrichten door advocatenkantoor Nauta Dutilh.

Het onderzoek geeft een breed overzicht van de regelgeving en rechtsmiddelen inzake bestuurdersbezoldiging in Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika, waarbij specifiek aandacht is besteed overnamesituaties, maar eveneens aan de wijze van totstandkoming van de bestuurdersbezoldiging en openbaarmakingsvereisten van beloning(componenten). Het rapport bied ik u hierbij ter informatie aan.

De Onderzoekers concluderen dat de wijze van vaststelling en goedkeuring van bestuurdersbezoldiging in de verschillende jurisdicties in grote lijnen dezelfde is en dat de transparantievereisten ten aanzien van bestuurdersbezoldiging in deze jurisdicties vergaand zijn, eveneens in het geval van fusie of overname. Voorts blijkt dat in de andere landen, anders dan in Nederland, werknemers nauwelijks middelen ter beschikking hebben om de bestuurdersbezoldiging te beï nvloeden. Aandeelhouders hebben een sterkere positie.

De rechtsmiddelen in de onderzochte landen blijken echter veelal niet specifiek gericht te zijn op de situatie van een bezoldigingsgeschil al dan niet in verband met een overname. Het hangt zodoende vaak van de concrete omstandigheden van het geval af of belanghebbenden de meer breed toepasbare rechtsmiddelen kunnen aanwenden voor beloningsgeschillen in overnamesituaties. Er zijn overigens weinig praktijksituaties bekend in de onderzochte landen van belanghebbenden die in rechte hebben gevorderd tot vernietiging van een bestuursbesluit inzake een fusie of overname dan wel terugvordering van een bestuurdersbeloning vanwege besluitvorming van het bestuur op basis van persoonlijk belang in plaats van het vennootschapsbelang.

In verscheidene landen hebben aandeelhouders diverse bevoegdheden om de bestuurdersbezoldiging op voorhand te sturen. In Nederland kunnen aandeelhouders de bestuurdersbezoldiging reeds geheel in eigen hand houden. Zij zijn wettelijk bevoegd om het bezoldigingsbeleid en de individuele bezoldiging van bestuurders vast te stellen. De laatste bevoegdheden is om praktische redenen vaak gedelegeerd aan de raad van commissarissen. Door middel van het beloningsbeleid kunnen grenzen stellen aan en richtlijnen geven ten aanzien van de bestuurdersbeloning. Onderzoekers concluderen dat aandeelhouders in Nederland en in andere onderzochte landen in toenemende mate het onderwerp van bestuurderbeloning aan de orde stellen.

Het rapport geeft aan dat de voorhanden zijnde rechtsmiddelen om op te komen tegen buitensporige of op oneigenlijke wijze tot stand gekomen bestuurdersbeloning in de praktijk over het algemeen een relatief gering effect sorteren. Het kabinet beschouwt deze constatering als een steun in de rug voor de maatregelen die zijn voorgesteld in de kabinetsreactie op het derde rapport van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code over de naleving van de Nederlandse corporate governance code van 14 maart 2008 (Kamerstukken II 2007/08, 31083, nr. 10), gedeeltelijk uitgewerkt in het wetsvoorstel excessieve beloningen (Kamerstukken II 2007/08, 31459). Waar het gaat om het tegenstrijdig belang geldt dat een regeling voor situaties van tegenstrijdig belang is opgenomen in het voorgenomen wetsvoorstel ‘bestuur en toezicht’ in NV’s en BV’s dat deze zomer zal worden ingediend bij de Raad van State. Het laatstgenoemde wetsvoorstel zal de situatie van een mogelijk tegenstrijdig belang van een bestuurder bijvoorbeeld bij een overname adresseren. Voorgesteld wordt te bepalen dat de bestuurder met een direct of indirect persoonlijk belang dat strijdig is met het belang van de vennootschap, niet deelneemt aan de besluitvorming. Indien in strijd hiermee een besluit wordt genomen, dan is dit besluit vernietigbaar. Voorts is reeds in het Besluit openbare biedingen Wft verplicht gesteld dat eventuele financiële vergoedingen van bestuurders in verband met een overname openbaar worden gemaakt in het biedingsbericht, zodat onder meer aandeelhouders hier kennis van kunnen nemen. Ten slotte wil ik u in herinnering brengen dat het onderwerp van bestuursbezoldiging en tegenstrijdig belang bij overnamesituaties, ook besproken wordt in Europees verband.

Hoogachtend,

de minister van Financiën,

Wouter Bos