Antwoorden op kamervragen over woekerpolissen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA ‘S-GRAVENHAGE

Uw brief (Kenmerk) 2070803410

Ons kenmerk: FM 2007-02739 U

Geachte voorzitter,

Bijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen van het lid Karabulut (SP) over woekerpolissen.

Hoogachtend,

de minister van Financiën,

Wouter Bos

2070803410

Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de minister van Financiën over woekerpolissen. (Ingezonden 25 oktober 2007)

1

Wat is uw reactie op de voorbeelden die tijdens een uitzending van Radar werden gegeven, waaruit zou blijken dat mensen met een OpMaat hypotheek bij de Rabobank niet het beloofde rendement krijgen dat ze door sparen zouden opbouwen en geconfronteerd worden met verborgen kosten? 1)

De OpMaat hypotheek van de Rabobank bestaat uit een hypothecaire lening en een kapitaalverzekering die tot doel heeft vermogen op te bouwen waarmee de lening te zijner tijd geheel of gedeeltelijk kan worden afgelost. Het opgebouwde kapitaal is afhankelijk van onzekere beleggingsresultaten, zodat de OpMaat verzekering (van Interpolis) is aan te merken als een beleggingsverzekering.

Het is niet aan de minister van Financiën een oordeel uit te spreken over individuele producten. In algemene zin kan worden opgemerkt dat beleggingsverzekeringen al geruime tijd in opspraak zijn. Eerder kwam de Autoriteit Financiële Markten op basis van een oriënterend onderzoek bij enkele verzekeraars tot de bevinding dat de door haar onderzochte beleggingspolissen complex, ondoorzichtig en relatief duur waren. Ook de door het Verbond van Verzekeraars ingestelde commissie De Ruiter heeft geconcludeerd dat de inzichtelijkheid van deze producten moet worden verbeterd. Een en ander heeft, mede in samenspraak met uw Kamer, geleid tot diverse acties en maatregelen, zowel om voor de toekomst de transparantie van beleggingsverzekeringen te verbeteren, als om een effectieve en evenwichtige afwikkeling van klachten over bestaande polissen te bevorderen. Kortheidshalve zij verwezen naar de Kamerstukken II, 2006-2007, 29 507, nrs. 36, 38-40, 42-45 en 48.

2

Mag uit het spaargedeelte geld worden gehaald zonder dit vooraf te melden en zonder doorberekening van de kosten die voor het eindbedrag zijn gemaakt?

Aanbieders van financiële producten en diensten dienen hun klanten goed te informeren. De discussie over beleggingsverzekeringen spitst zich voor een belangrijk deel toe op de vraag of de afnemers van deze producten bij het afsluiten van de verzekering adequaat zijn geïnformeerd over met name de kosten die op de inleg of op het opgebouwde kapitaal worden ingehouden. In de uitzending van Tros Radar is die vraag ook met betrekking tot de OpMaat hypotheek aan de orde gesteld. Het gaat dus niet om de vraag welke kosten op welke manier in rekening mogen worden gebracht, maar of de polishouder daarover op een goede manier is geïnformeerd.

3

Komen deze praktijken ook voor bij andere hypotheekverschaffers? Zo ja, welke maatregelen gaat u treffen opdat consumenten beschermd worden tegen woekerpolissen en verborgen kosten? Zo neen, bent u bereid dit te onderzoeken?

Er bestaat een groot aanbod aan hypotheekvormen, waaronder er ook zullen zijn die vergelijkbaar zijn met de OpMaat hypotheek van de Rabobank. Het is gebruikelijk dat de kosten van beleggingsverzekeringen uit de inleg, uit het opgebouwde kapitaal of beide worden betaald. Het onderzoek van de AFM en de bevindingen van de commissie De Ruiter wijzen erop dat verzekeraars in het verleden onvoldoende transparant zijn geweest over de hoogte van de kosten en de wijze van doorberekening daarvan. Tot de maatregelen die ik op dit terrein heb genomen (zoals weergegeven in de hierboven genoemde Kamerstukken), behoort een onderzoek naar de markt van beleggingsverzekeringen dat onder andere beoogt meer inzicht te bieden in de wijze waarop polishouders in het verleden zijn geï nformeerd.

4

Wordt door de Autoriteit Financiële Markten onderzoek gedaan naar de OpMaat hypotheken van de Rabobank? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo neen, bent u bereid dat te bewerkstelligen?

De AFM houdt doorlopend toezicht op het gedrag van financiële ondernemingen en betrekt daarbij uiteraard ook relevante signalen die zij vanuit de markt of de media ontvangt, zeker bij zulke gevoelige dossiers als beleggingsverzekeringen. Daarnaast onderzoekt zij op regelmatige basis marktontwikkelingen die meerdere of een grote groep aanbieders of bemiddelaars omvatten. Voorbeelden van dit laatste zijn het brede onderzoek naar hypotheekadviezen dat de AFM onlangs heeft afgerond en het thans lopende onderzoek dat de AFM bij verzekeraars en bemiddelaars verricht naar het gebruik van prognoserendementen en het klantprofiel bij de huidige verkoop van beleggingsverzekeringen. Daarnaast ziet de AFM toe op de genomen acties en doorgevoerde aanpassingen in de informatieverstrekking, mede naar aanleiding van de aanbevelingen van commissie-De Ruiter.

1) Radar, maandag 22 oktober 2007