Jaarvergadering Fenedex
Speech mw M.J.A. van der Hoeven, minister van Economische Zaken over export, Jaarvergadering Fenedex/ Utrecht, 25 juni 2008
Dames en heren,
Walt Disney zei ooit dat van alle Amerikaanse producten de lach misschien wel het beste exportartikel is. Ik denk dat hij gelijk had. Het heeft hem bovendien geen windeieren gelegd. Vorig jaar draaide zijn bedrijf een omzet van maar liefst 35 miljard dollar! En een groot deel daarvan kwam uit de export.
Wat Walt Disney natuurlijk wilde zeggen is dat exporteren méér is dan alleen een product van A naar B brengen. Het gaat niet alleen om materie, om resultaten in klinkende dollars of klinkende euro's, hoe belangrijk dit op zichzelf ook is. Veel van wat we met onze export bereiken valt juist helemaal niet in geld uit te drukken. Exporteren is mensenwerk. Je moet geïnteresseerd zijn in je medemens, weten wat hem beweegt, wat ie nodig heeft, waarnaar hij of zij op zoek is. Je verdiepen, je openstellen, je klanten serieus nemen. Daar gaat het om.
Beste mensen, één ding weet ik zeker: Nederlanders houden van exporteren. De export zit in onze genen en is al eeuwenlang één van de pijlers van onze open economie. Dit jaar breken we waarschijnlijk een nieuw record met 444 miljard euro aan omzet door export.
Maar ik zei u al: er is meer dan geld alleen, véél meer. Export bevordert onze pioniersdrang. Het helpt ons te vernieuwen. Dat is uitdagend. En het is hard nodig. Zonder vernieuwing geen vooruitgang. En zonder vooruitgang geen gezonde economie.
Dat vernieuwen kun je niet alleen. Daar hoort samenwerking bij. Samenwerking tussen ondernemers, met overheden, met kennisinstellingen, handelspartijen in het buitenland, enzovoort, enzovoort. Zo kom je erachter hoe je je manier van werken, je logistiek, je producten slimmer en efficiënter kunt maken. Waar mensen behoefte aan hebben. En wat er beter kan.
Beste mensen, niet alleen onze exporteurs werken op die manier. Ook haar eigen koepelvereniging, Fenedex, doet dat. Ik ken Fenedex als een organisatie die zich verdiept in wat haar leden nodig hebben, die weet wat er speelt in andere landen. Dichtbij en ver weg.
Ik ken Fenedex bovendien als een organisatie die net als onze exporteurs in de spiegel durft te kijken. Die kritisch durft te zijn op zichzelf, op wat zij in de toekomst kan betekenen voor exporteurs, op wat zij samen met haar leden kan bijdragen aan de groei van de Nederlandse economie.
Ik vind het prachtig wat u al ruim 50 jaar voor Nederlandse exporteurs doet. U leert ondernemers lef te hebben. "Kennis en ervaring bij ondernemers binnenbrengen", is uw missie. "Zodat ondernemers in het buitenland succesvol kunnen zijn". Het begint allemaal bij kennis en ervaring, dáár ligt de kracht van onze exporteurs.
Die kennis en ervaring gaat heel ver terug. Ik was onlangs in Japan om 400 jaar handelsbetrekkingen met Nederland te vieren. Daar bezocht ik het kunstmatige eilandje Deshima, voor de kust van Nagasaki. Het Nederlandse handelsfort is er prachtig gerestaureerd. Als je daar rondloopt voel en ruik je wat de export ook voor onze voorvaderen moet hebben betekend. Tot halverwege de negentiende eeuw was Nederland het enige land dat vanaf deze bijzondere plek met Japan handel mocht drijven. Maar exclusiviteit kennen we al lang niet meer - we moeten nu juist concurreren!
We leven in een tijd waarin grenzen alsmaar meer vervagen. Dat biedt volop kansen voor de internationale handel, maar het stelt ook nieuwe eisen aan exporteurs. Je moet specialistische kennis en vooral ook talenkennis hebben om actief te worden op nieuwe markten. Dat geldt voor markten ver van huis, maar ook voor markten dichterbij. Denkt u maar de nieuwe EU-landen. Velen van u hebben baat gehad bij de trainingen die Fenedex verzorgt. Prachtig!
Dames en heren, vernieuwen kunnen we als de beste. Nanotechnologie, embedded systems, food and flowers, life sciences, chemie: zo kan ik nog wel even doorgaan! Maar we moeten misschien wat minder bescheiden zijn. Dat betekent: beter nadenken over hoe we onze verdiensten internationaal kunnen inzetten. Om ook in het buitenland boven het maaiveld uit te steken!
Natuurlijk gaat het niet om uitblinken alleen. Het gaat er ook om hoe we in ons werk kunnen helpen grote wereldvraagstukken op te lossen. We moeten ons samen inzetten om bijvoorbeeld milieuvervuiling terug te dringen en een einde te maken aan slechte arbeidsomstandigheden in minder ontwikkelde landen.
Daar ligt ook voor u een mooie uitdaging. Ik ken Nederlandse exporteurs als heel vindingrijkheid en ik weet zeker dat zij hier een rol kunnen spelen. Dat is precies wat Walt Disney heeft willen zeggen: ga voor die kansen, maar doe dat door je te verdiepen in de mensen en wat zij nodig hebben. Dat is de formule van Fenedex. En die formule is de sleutel tot succes!