Brief over de jeugdpsychiatrie
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
CZ/CGG-2847745
13 juni 2008
Tijdens de regeling van werkzaamheden in de Tweede Kamer op 22 april 2008, heeft Kamerlid Langkamp (SP) verzocht om een brief over de jeugd-ggz. Meer specifiek vroeg het kamerlid Langkamp: hoeveel van de ruim 1300 kinderen die onterecht in jeugdgevangenis zitten, ernstige psychiatrische problemen hebben; hoe oud deze kinderen zijn en hoe lang zij gemiddeld wachten op een plaats in de GGZ. Tot slot vroeg het kamerlid wat het kabinet gaat doen om de wachttijden in de jeugd GGZ op te lossen.
Mede namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geef ik antwoord op deze vragen.
Geen samenplaatsing straf- en civielrechtelijke jongeren
Tot 1 januari 2008 werden jongeren met zeer ernstige gedragsproblemen samen met strafrechtelijk veroordeelde jongeren in een justitiële jeugdinrichting (JJI) geplaatst. Dit gebeurde op basis van een civielrechtelijke titel, namelijk de machtiging uithuisplaatsing in het kader van een ondertoezichtstelling en plaatsing in een JJI. Samen met de Kamer is het kabinet van mening dat het samenplaatsen van civielrechtelijke en strafrechtelijke jongeren in een JJI, niet wenselijk is en datjongeren met ernstige gedragsproblemen in een gesloten setting in de jeugdzorg zouden moeten worden behandeld. Per 1 januari 2008 is daarom, via een wijziging van de Wet op de jeugdzorg, gesloten jeugdzorg gecreëerd. De civielrechtelijke machtiging is daarmee omgezet in een machtiging gesloten jeugdzorg. Bovendien is er een wettelijke basis gelegd voor speciaal gesloten jeugdzorgaanbod.
De capaciteit van gesloten jeugdzorg komt tot 2010 gefaseerd tot stand. Dit gebeurt enerzijds door overheveling van (delen van) JJI’s naar de jeugdzorg en anderzijds door ontwikkeling van nieuw zorgaanbod. Tot 2010 is het daarom mogelijk dat jeugdigen met een machtiging gesloten jeugdzorg nog in een JJI geplaatst worden.
Jeugdigen met psychiatrische problematiek
Wanneer jeugdigen met een machtiging gesloten jeugdzorg in de gesloten jeugdzorg of in een JJI worden geplaatst, staan de ernstige opvoed- en opgroeiproblemen voorop (en niet de psychische problematiek). Een deel van deze jeugdigen met een machtiging gesloten jeugdzorg heeft echter problemen als gevolg van een psychische stoornis of een lichtverstandelijke handicap. Er wordt niet centraal bijgehouden hoeveel jeugdigen deze bijkomende problematiek hebben. Deze jeugdigen wachten immers niet zozeer op vervolgzorg, maar zijn opgenomen en worden al behandeld vanwege hun opvoed- en
opgroeiproblemen. Ik kan u dus niet aangeven hoeveel kinderen ernstige psychiatrische problematiek hebben en hoe oud zij zijn. Indien de psychische problemen voorop staan zal het bureau jeugdzorg al in eerder stadium indiceren voor de jeugd-ggz en niet voor de gesloten jeugdzorg.
In de gesloten jeugdzorg staat een trajectmatige aanpak voorop. Dat betekent aan de ene kant dat er intersectoraal zorgaanbod beschikbaar is, waarin naast de opvoed- en opgroeiproblematiek aandacht is voor problemen als gevolg van een psychische stoornis of een lichtverstandelijke handicap. Het bureau jeugdzorg en de zorgaanbieders bekijken samen wat het geëigende traject voor de jeugdige is na afloop van de plaatsing in de gesloten jeugdzorg. Een mogelijkheid daarbij is dat de jeugdige doorstroomt naar een plek in een ggz-instelling of een instelling voor verstandelijk gehandicapten. Ik verwijs u naar mijn antwoorden op eerdere vragen van kamerlid Langkamp over jeugdigen met zowel een licht verstandelijke handicap als psychische en persoonlijkheidsstoornissen (kenmerk JZ-K-U-2842687)
Wachtlijstcijfers
GGZ Nederland zal naar verwachting binnenkort de nieuwe wachtlijstcijfers (peildatum 1 januari 2008) publiceren. Uit het vorige rapport ‘Wachtlijsten in GGZ–instellingen op 1 januari 2007’ bleek dat er bij jeugdigen sprake was van een lichte daling van het aantal wachtenden: -1,6%. Dit betekent dat het aantal kinderen en jongeren dat moet wachten bij ggz-instellingen een lichte teruggang vertoonde: van 18.900 op 1 januari 2006 naar 18.600 op 1 januari 2007.
Zodra de nieuwe wachtlijstcijfers in de jeugd-ggz (die door GGZ Nederland zullen worden gepubliceerd) bekend zijn, zal ik u die doen toekomen.
Uitbreiding aanbod
Voor jeugdigen met ernstige gedragsproblemen en psychische stoornissen wordt het behandelaanbod in de jeugd-ggz de komende jaren uitgebreid met 180 intramurale plaatsen.
Daarnaast is in 2007 is uit de AWBZ in totaal euro 77 mln extra ter beschikking gesteld om de wachtlijsten in de jeugd-ggz weg te werken. In 2008 is euro13 mln extra, bovenop de reguliere groeiruimte beschikbaar. Met GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland zijn prestatieafspraken gemaakt, die erop gericht zijn zoveel mogelijk kinderen binnen de door de sector gestelde treeknormen de zorg te laten krijgen die noodzakelijk is.
Ondanks het extra geld blijkt het gebruik van diverse regelingen en voorzieningen echter nog steeds te stijgen. Ik heb aangegeven meer zicht te willen hebben in de achtergronden van het groeiend beroep op de jeugdzorg. Daarom laat ik komend jaar een verdiepend onderzoek uitvoeren waarin aandacht zal worden geschonken aan de ‘stapeling’ van geïndiceerde voorzieningen voor jongeren met een zorgvraag en naar de werking van de jeugdzorgketen.
De Minister voor Jeugd en Gezin,
mr. A. Rouvoet