Toespraak gehouden bij het Innovatieplatform

Toespraak | 13-09-2007

Geachte leden van het Innovatieplatform,

U heeft misschien wel eens een diner meegemaakt waarbij de aanwezigen tussen het voorgerecht en het hoofdgerecht werden opgeroepen tot: ‘changez’.
Je wisselt van zitplaats en plotseling lijkt het of je op een nieuw feestje bent beland. Hoewel het gezelschap hetzelfde is gebleven. De nieuwe setting levert weer nieuwe gespreksmogelijkheden op. En dat kan heel verfrissend werken.

Zo voel ik mij nu ook. Nog niet zo lang geleden zat ik aan de overkant van deze tafel als lid van dit platform. Ik was aan die positie gewend en sommigen van u waren aan mij gewend in die positie.

In deze nieuwe setting zal ik, om goed te beginnen, me opnieuw aan u introduceren, maar dan als staatssecretaris.
Wat wil ik als staatssecretaris bereiken?

Bij mijn aantreden heb ik drie speerpunten geformuleerd. Onderwerpen waarvoor ik mij in de komende jaren wil inzetten. Dat zijn:
- Fiscale vergroening
- Vereenvoudiging
- Innovatief ondernemerschap

Vergroening omdat het klimaatbeleid wereldwijd bovenaan de agenda staat. We hebben meer dan ooit een verantwoordelijkheid om goed voor ons leefmilieu te zorgen. Belastingen kunnen daarbij een belangrijke rol spelen.

Vereenvoudiging omdat hoge administratieve lasten al jaren irritatie opwekken. Vereenvoudiging van wetgeving en van de uitvoering door de Belastingdienst is een belangrijk middel om hier iets aan te verbeteren.

En last but not least:
Innovatief ondernemerschap; omdat versterking daarvan van groot belang is voor de Nederlandse economie. Innovatie leidt tot vooruitgang. Het stimuleert creativiteit en vernieuwing. Daarmee is innovatie de enige manier om de problemen van vandaag en de toekomst op te lossen.

Met name dit speerpunt geeft bij u hopelijk een vertrouwd gevoel!

Mijn speerpunten hangen natuurlijk in feite met elkaar samen:
als je de wereld groener wilt krijgen, door de bewegingen van mensen en g oederen te verminderen en te optimaliseren;
als je een slag wilt maken in administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging voor burgers en bedrijven;
als je innovatief ondernemerschap wilt versterken;
dan is het ontsluiten van de mogelijkheden van ICT voor en door ondernemers enorm belangrijk.
ICT draagt bij aan vergroening, aan vereenvoudiging en aan innovatief ondernemerschap.
ICT is de motor achter innovatie in alle marktsectoren.

Veel gebeurde natuurlijk al. Denk aan zaken als de vereenvoudiging van de afdrachtvermindering voor R&D, ofwel in het kader van de WBSO, in overheidsjargon. De loonberekening per werknemer is vervallen. De eindafrekeningsaangifte is afgeschaft en de regeling wordt uitgevoerd door één uitvoeringsinstantie, SenterNovem.
En de WBSO wordt nog verder vereenvoudigd, met een nieuwe berekeningswijze.

[Innovatie en de rol van de overheid]

Nu ben ik door u gevraagd om hier te komen spreken over belastingen en ondernemerschap. Ik ben dankbaar dat u mij daarmee een aanleiding hebt gegeven voor een hernieuwde kennismaking.
Ik van mijn kant wil u uitnodigen om samen met mij van gedachten te wisselen over de rol van de overheid bij innovatief ondernemerschap. En dit overigens ook na vanmiddag te blijven doen.

Binnen het Innovatieplatform is altijd vruchtbaar nagedacht over hoe innovatie en ondernemerschap bevorderd kan worden. Bijvoorbeeld in het rapport Oppakken, Aanpakken, Doorpakken uit oktober 2005. Daarin staat een aantal concrete acties die aan de bevordering van ondernemerschap kunnen bijdragen.

[Dilemma’s]

Echter: waar de overheid zich wil bemoeien met innovatie, doen zich dilemma’ s voor. Die gelden met name ook op het gebied van de fiscaliteit. Daarover wil ik zo dadelijk graag met u discussiëren. Zijn er fiscale belemmeringen aan innovatie?

Als maatregelen om innovatief ondernemerschap te bevorderen kun je, binnen mijn beleidsterrein, bijvoorbeeld denken aan maatregelen om het buitenlandse kenniswerkers makkelijker te maken om in Nederland te werken. Je kunt denken aan diverse vormen van lastenverlichting. Verdere maatregelen binnen de WBSO zijn ook het overwegen waard. Ik voel er wel voor om procesinnovatie en ICT nog verder onder de WBSO te brengen.

Maar met wat voor dilemma’s krijg je te maken? Ik noem er drie.

- Subsidie of fiscaal?
De WBSO begon ooit als subsidie, maar is nu gefiscaliseerd.

- Generiek of specifiek?
Moeten we gewoon lagere belastingtarieven op winst hebben, of moet het specifiek?
Voorbeelden van specifieke maatregelen zijn de WBSO en de Royaltybox of octrooibox. De belastingverlaging van de VpB naar 25,5%, in Werken aan Winst, is een ander voorbeeld van een generieke maatregel. De lagere schijven in de VpB zijn voor het mkb heel effectief.

- Landelijk of regionaal?
Willen we specifieke regio’s aanwijzen? Kansenzones met een speciaal fiscaal regime? Of nemen we maatregelen voor heel Nederland? Of alleen voor het mkb? Hoe verhoudt dit zich dat met vereenvoudiging? Wil je eigenlijk differentiëren in de rijksbelasting? Hoe gaan we dan om met het gelijkheidsbeginsel?

Graag heb ik met u die gedachtewisseling.

Nu is het tijd voor een ‘changez’. Ik geef het woord even terug aan u. Ik verheug me op de nieuwe gespreksmogelijkheden die tussen ons zijn ontstaan.