De opkomst en ondergang van de loonbelasting’ te Utrecht

Toespraak | 12-12-2007

Dames en heren,

We mogen in onze boekenkast een plaatsje vrijmaken naast: ‘De opkomst en ondergang van het Oude Rome’ en
‘De opkomst en ondergang van de Dinosauriërs’. Want nu is er ‘De opkomst en ondergang van de loonbelasting’.

Het is een wat onheilspellende titel.
Ik heb het boek uiteraard nog niet gelezen. Maar uit de titel zijn in ieder geval twee dingen op te maken: hier wordt het hele verhaal van de loonbelasting verteld, de hele geschiedenis. En je krijgt de indruk dat de dagen van de loonbelasting zijn geteld.

De inhoudsopgave heb ik wel gezien. Ik zie dat er vanuit heel veel verschillende invalshoeken naar de loonbelasting is gekeken, in een historisch perspectief.

Er is ook een hoofdstuk over de opkomst en neergang van de belastingheffing over de mobiele telefoon.
Aan die neergang heb ik tot mijn persoonlijke genoegen een steentje bijgedragen met een vrijstelling voor de Blackberry en de Smartphone bij meer dan 10% zakelijk gebruik.

Bij mijn weten is de geschiedenis van de loonbelasting niet eerder zo grondig beschreven. Dat maakt het boek heel bijzonder. Ik zal het zeker gaan lezen, op de achterbank van de auto.

De loonbelasting is inderdaad, als je de geschiedenis bekijkt, steeds ingewikkelder geworden.

Dat is, net als alle andere vormen van administratieve lasten, hoogst irritant als je onderneemt. Vereenvoudiging is dan ook een van mijn speerpunten.

Er is nog altijd genoeg kritiek mogelijk op het systeem van loonbelasting zoals het nu functioneert.
Maar ook staat vast dat we in het verleden voortdurend hebben geïnvesteerd in vereenvoudiging, dat doen we nog steeds, en dat blijven we doen. Dat gaat soms met horten en stoten.

Maar het gaat ook wel degelijk gepaard met resultaten.
Uit een onderzoek onder werkgevers in de fiscale monitor, blijkt dat men vindt dat het eenvoudiger is geworden.

Ruim zestig procent van de ondernemers vindt dat het met de invoering van de aangifte loonheffing in 2006 voor ondernemingen makkelijker is geworden. Dat is bijna 14% meer dan vorig jaar. Ruim 40% van de ondernemers en hun adviseurs staan positief tegenover de veranderingen op dit terrein.

De vereenvoudiging van de loonbelasting stelt ons nog altijd voor uitdagingen.

Het zou bijvoorbeeld mooi zijn als we de premies werknemersverzekeringen en de loonbelasting zoveel mogelijk over dezelfde grondslag kunnen heffen. We moeten dan ook echt allemaal vasthouden aan het voornemen om per 2009 het werknemersdeel van de WW af te schaffen.

Op de lange termijn zou ik toe willen naar een systeem van loonsomheffing. Het zou een enorme vereenvoudiging voor iedereen betekenen als we over de totale loonsom van een bedrijf de loonbelasting in zouden houden, in plaats van zoals nu over elke werknemer afzonderlijk.

De titel klinkt onheilspellend, maar zo denk ik niet over de loonbelasting. In het Engels worden aan dergelijke boektitels vaak de woorden toegevoegd ‘as we know it’. Die toevoeging wil ik ook hier wel maken. ‘De opkomst en ondergang van de loonbelasting, as we know it’.

Daar kan ik goed mee leven. Want het moet eenvoudiger.