Uniek gebouw, Unieke methode

Verslag van de officiële opening van de eerste PPS-School, het Montaigne Lyceum in Den Haag, op 9 oktober 2006.

Uniek gebouw, unieke methode

De eerste Nederlandse PPS-school is open. En het bevalt leerlingen, docenten, schoolbestuur en beherend consortium TalentGroep uitstekend. Dat werd duidelijk bij de officiële opening van het Montaigne Lyceum in Den Haag op 9 oktober 2006 door de ministers Van der Hoeven (Onderwijs) en Zalm (Financiën).

Met het wegtrekken van groene en blauwe linten voor de ingang van het nieuwe schoolgebouw voor VMBO, HAVO, Atheneum en Gymnasium openden onderwijsminister Maria van der Hoeven en minister van Financiën, Gerrit Zalm, niet alleen het gebouw. Door zelf de deuren open te houden gaven de ministers een schoolplein vol leerlingen toegang tot een uniek gebouw waar vernieuwend onderwijs gerealiseerd wordt.
Dat de 700 leerlingen dat wisten te waarderen, bleek uit het openingsprogramma. Geen speeches door mannen in saaie pakken. Maar een talkshow in het eigen theater van de school. Met leerlingen in de rol van interviewer, muzikant of scriptgirl.

Eerste toepassing

Host van de show was rector Piet Post. Hij beschreef de vier jaren van voorbereiding die aan het feestje voorafgingen als ‘bouwen, bouwen, bouwen’. Een understatement voor wie de ontstaansgeschiedenis heeft gevolgd van de eerste school in Nederland die via publiek-private samenwerking is gerealiseerd. Zowel ontwerp, bouw, financiering, inrichting, onderhoud, beheer en exploitatie zijn in handen van één partij: TalentGroep. Het DBFMO-contract dat daaraan ten grondslag ligt, vindt hier zijn eerste toepassing in de onderwijswereld. Rector Piet Post en de zijnen hebben de afgelopen jaren dan ook moeten praten als brugman om onbekendheid met het PPS-concept om te zetten in interesse en later in medewerking aan dit proefproject. ‘We zijn nog altijd pioniers,’ zegt Post daarover. ‘Want nu de school er staat, begint het eigenlijk pas.’
De periode van 28,5 jaar onderhoud en exploitatie is afgelopen zomer van start gegaan. De TalentGroep gaat nu bewijzen wat ze op de lange termijn waard is. Via regelmatige betalingen krijgt het samenwerkingsverband de komende jaren zijn inspanningen vergoed. Dat gebeurt overigens alleen wanneer het consortium de afgesproken niveaus van dienstverlening in de dagelijkse praktijk ook weet waar te maken.

Vertrouwen

Het vertrouwen in deze nieuwe aanpak is groot, zo bleek zowel uit de woorden van TalentGroep-directeur Gerard Brand als uit de woorden van de beide ministers. Zalm zei daarover: ‘Ik heb met minister Van der Hoeven afgesproken dat we samen gaan werken aan meer van deze unieke scholen die via PPS tot stand komen. De ervaring die we met zijn allen hier hebben opgedaan, gaan we daarbij goed gebruiken.’
Dat vond ook de Haagse onderwijswethouder Dekker. Als we erin slagen om met hetzelfde geld veel betere scholen te bouwen dan moeten we dat natuurlijk doen, zo meende de wethouder.

Filosofie

Op het theaterpodium werden de ministers Van der Hoeven en Zalm, TalentGroep-directeur Brand en schooldirecteuren, bestuursleden en architect Thomas Rau grondig geïnterviewd door leerlingen. Opbrengst voor de leerlingen van deze vraaggesprekken was steevast de toezegging om op ministeries, bij directeuren en bij de architect een dag stage te komen lopen. Dat past perfect in de onderwijsfilosofie van het Montaigne Lyceum: leer van jezelf, leer van elkaar en leer van de wereld.
Architect Thomas Rau voegde daar na een kort pleidooi voor het duurzaam omspringen met de wereld om ons heen nog een vierde motto aan toe: ‘leer voor de wereld, want zij heeft ons dringend nodig!’ Waarop luid applaus volgde van de aanwezigen.

Leerdomeinen

De onderwijsvisie van het Montaigne Lyceum komt duidelijk tot uitdrukking in het gebouw. Eenvormige lokalen zijn vervangen door leerdomeinen. In grote, lichte ruimten werken groepen leerlingen onder begeleiding van meerdere docenten aan hun lesprogramma. In hun eigen tempo en naar eigen indeling. Uur na uur in een volgend lokaal een andere docent aanhoren is er niet meer bij. De leerlingen zijn zo zelfstandig mogelijk en ‘zappen’ naar eigen inzicht en vermogen door het lesprogramma heen. Minister Van der Hoeven complimenteerde het Montaigne Lyceum met zijn aanpak. ‘Het allermooiste vind ik dat jullie eerst hebben nagedacht over de richting van het onderwijs. Daarna hebben jullie er een passende school omheen gebouwd. Daarin zijn jullie heel goed geslaagd. Proficiat!’