Hoeveel mensen werken er bij ZBO’s

Uit een overzicht van Financiën blijkt dat er bij zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s) ruim 50.000 FTE’s werkzaam zijn. Bekijk de 'foto van de ZBO's'.

Nagenoeg alle politieke partijen boeken in hun verkiezingsprogramma’s forse besparingen in op het overheidsapparaat. Hoe deze besparingen uiteindelijk worden ingevuld is een politieke keuze. Voor het maken van deze keuzes is het belangrijk dat deze worden gebaseerd op de juiste feiten en gegevens. Daarom heeft het ministerie van Financiën in juli 2006 de ‘foto van de Rijksdienst’ uitgebracht. Deze foto laat zien hoeveel ambtenaren bij de Rijksdienst - in totaal zo’n 120.000 - werkzaam zijn in het beleid, in de uitvoering, in de ondersteuning of bij een inspectie (zie ook nieuwsbericht "Hoeveel ambtenaren zijn er en waar werken ze?").

Naast de foto van de Rijksdienst heeft het Ministerie van Financiën nu ook een foto gemaakt van zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s). In ZBO'sgaan veel publieke middelen om en er werken veel mensen. Bij sommige ZBO'swerken enkele duizenden mensen, bij anderen nog geen twintig.

Er bestaan in Nederland enkele honderden ZBO's. De foto is een selectie daarvan. Deze selectie is gebaseerd op de volgende criteria1:
- een ZBOis opgenomen als er 50 of meer fte’s werkzaam zijn.
- clusters van ZBO'szijn alleen meegenomen als het cluster bestaat uit vijf of minder eenheden en in het totale cluster 50 fte’s of meer werkzaam zijn.
- alleen organisaties die enkel ZBO -taken hebben, ‘full-time ZBO's’, zijn meegenomen2.

Het toepassen van deze criteria heeft geleid tot een selectie van 35 ZBO's. De selectie is opgenomen in de ‘foto’. De foto toont aan dat bij de geselecteerde ZBO'sruim 50.000 fte’s werkzaam zijn3. Samen vormen ze, qua personeelsaantallen, het overgrote deel van de totale personeelsomvang van ZBO's. Veel van deze ZBO's, zoals het CBSen het UWV, worden geheel of gedeeltelijk gefinancierd vanuit de rijksbegroting of met premiegeld. Ongeveer 4,5 miljard euro vloeit ieder jaar vanuit de begroting naar deze ZBO's. Andere ZBO's, bijvoorbeeld het Kadaster en de RDW, worden niet via de rijksbegroting, maar door de afnemers van hun diensten en producten gefinancierd.

Departement ZBO fte
SZW UWV 16.908
SZW CWI 4.480
OC&W TNO 4.413
SZW SVB 3.534
VWS Centrum Indicatiestelling Zorg 2.265
VROM Kadaster 2.095
EZ CBS 2.075
Jus COA 1.863
OC&W NWO 1.750
OC&W IB-Groep 1.613
VenW RDW 1.384
BZK Politieacademie 1.279
OC&W KNAW 1.119
VenW CBR 996
VenW Luchtverkeersleiding Nederland 940
LNV Staatsbosbeheer 916
Financiën DNB

(ZBO-deel)

580
Financiën AFM 383
OC&W NOS/ Publieke Omroep Bestuur 294
OC&W Koninklijke Bibliotheek 284
VWS Pensioen- en Uitkeringsraad 268
VWS College voor Zorgverzekeringen 265
Jus Raden voor de Rechtsbijstand 247
LNV St. NAK voor Zaaizaad en Pootgoed Landbouwgewassen 229
LNV St. NAK Tuinbouw 159
EZ OPTA 152
VWS Zorg Onderzoek Nederland/ Medische Wetenschappen 150
LNV St. Centraal Orgaan voor Kwaliteitsaangelegenheden in de Zuivel 149
VWS Zorgautoriteit/ CTG 140
VWS College bouw zorginstellingen 114
BZK NIBRA 101
Jus Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen 90
LNV St. Kwaliteitscontrolebureau voor Groenten en Fruit 74
Jus College Bescherming Persoonsgegevens 60
LNV College voor de Toelating van Bestrijdingsmiddelen 56
Totaal 51.425

1: Politiekorpsen zijn ook ZBO's . Deze vallen echter allemaal binnen de sector Politie en zijn om die reden buiten beschouwing gelaten.
2: Uitzondering hierbij is De Nederlandsche Bank. Deze organisatie heeft naast ZBO-taken nog andere taken.
3: Van de meeste ZBO'sbetreft het het cijfer ultimo 2005, bij de andere ZBO'sbetreft het recentere cijfers.