Minder overtredingen illegale arbeid (Jaarverslag AI 2007)
Bij de controles op illegale arbeid trof de Arbeidsinspectie in 2007 minder overtredingen aan dan in de jaren ervoor. Verder waren er vorig jaar bij ruim de helft van de geïnspecteerde bedrijven één of meer tekortkomingen op het gebied van de arbeidsomstandigheden. Het optreden van de Arbeidsinspectie blijkt effectief: bij hercontrole zijn de problemen bijna altijd opgeheven.
Dit blijkt uit het jaarverslag van de Arbeidsinspectie over 2007. Het verslag laat zien dat de aanpak van illegale arbeid vruchten afwerpt. Het aantal overtredingen daalde, van 25 procent van de geïnspecteerde bedrijven in 2005, tot 23 procent in 2006 en 18 procent in 2007. Voor een deel komt dit door het vrije verkeer van werknemers, waardoor bijvoorbeeld Polen hier legaal kunnen werken. Strenge controles en hoge boetes spelen eveneens een rol. Zo is ook in de Chinese horeca de illegale arbeid afgenomen: bij controles in 2005 fraudeerde de helft, vorig jaar was dit 29 procent. In de land- en tuinbouw is het percentage overtredingen gedaald tot 13 procent. In de bouw doet zich een verschuiving voor naar illegaal werkende Bulgaren en Chinezen. De laatsten werden aangetroffen bij controles in wokrestaurants waar verbouwingen plaatsvonden. In totaal deelde de Arbeidsinspectie vorig jaar voor 49 miljoen euro boetes uit wegens illegale arbeid.
De Arbeidsinspectie heeft speciaal gelet op onderbetaling van werknemers en stuitte op 75 vermoedelijke overtredingen. Betaling onder het wettelijk minimumloon blijkt echter lastig op te sporen en te bewijzen. In 2008 vinden speciale controles op onderbetaling plaats bij bedrijven waar veel mensen uit de nieuwe lidstaten van de Europese Unie werken (zoals Polen). De Arbeidsinspectie zet 24 extra inspecteurs in om illegale arbeid en onderbetaling aan te pakken.
De werkomstandigheden in Nederland behoren tot de Europese subtop. Ons land loopt voorop als het gaat om veilige machines en bescherming tegen gevaarlijke stoffen. Werkdruk, agressie en geweld op het werk vragen extra aandacht. De Arbeidsinspectie schreef in 2007 voor ruim 6 miljoen euro aan boetes uit. Het aantal aangetroffen overtredingen is de laatste jaren stabiel en ligt rond de 55 procent. Wel blijken problemen actief aangepakt te worden: bij hercontroles is nog maar in 3 procent van de gevallen iets mis. Dit percentage lag enkele jaren geleden nog op 10 en daalt gestaag. Positief is ook dat werkgevers en werknemers in branches zelf steeds vaker maatregelen nemen om veilig en gezond te werken. Nu gaat het erom dat de ontwikkelde hulpmiddelen en veiligheidsvoorzieningen ook echt gebruikt gaan worden.
Vorig jaar kreeg de Arbeidsinspectie iets vaker melding van ernstige ongelukken op het werk (2.300 tegenover 2.100 een jaar eerder). Vooral jonge werknemers en uitzendkrachten lopen een hoog risico. De meeste ongelukken gebeuren met machines, gereedschap, ladders en heftrucks. De kans op een ongeluk is het grootst in de bouw. In de vervoerssector is de kans op een ongeval gegroeid, vooral bij laden en lossen gaat het fout.
Vorig jaar waren er dertig incidenten in de chemische industrie waarbij gevaarlijke stoffen vrijkwamen. Dat is minder dan in het recordjaar 2003, maar aanmerkelijk méér dan daarvoor. Onvoldoende onderhoud blijft een belangrijke oorzaak. Daarop controleert de inspectie ook in 2008.
Het aantal klachten en tips dat bij de Arbeidsinspectie binnenkwam liep vorig jaar terug. Dit komt onder meer doordat werknemers tevredener zijn over hun werkomstandigheden.