Jubileumcongres Technologie Centrum Noord Nederland
Toespraak door minister Van der Hoeven over ondernemerschap in Noord-Nederland bij het 10-jarig jubileumcongres van Technologie Centrum Noord Nederland op 2 juni te Drachten.
Een oud Chinees gezegde luidt: 'Om vooruitgang te maken moet de schildpad eerst z'n nek uitsteken'. En zo is het. Je moet eerst in beweging komen voordat je vooruitgang boekt.
Het klinkt misschien een beetje raar, om een speech bij het TCNN te beginnen met het symbool van een schildpad, omdat wij in het Westen dat dier meestal associëren met traagheid. In het boeddhisme en oude indianenstammen staat het dier echter voor iets heel anders: voor Moeder Aarde, liefde en kennis. Kijk, dát wens ik mensen en organisaties graag toe: liefde en kennis.
Beste mensen,
Allereerst mijn gelukwensen voor het tienjarig bestaan van het Technologie Centrum Noord-Nederland. Al een decennium lang zorgt u er voor dat de kennisoverdracht naar het Noord-Nederlandse Midden- en Klein Bedrijf bevorderd wordt, dat de regio vernieuwt en vooruitgang boekt. Dat is een flinke pluim waard!
En het is nodig dat er meer aandacht voor de regio is, want het is nog veel te veel Randstad voor en Randstad na. Als je Noorderlingen vraagt om naar Den Haag te komen, doen ze daar veel minder moeilijk over dan andersom: voor Hagenaars voelt reizen naar Drachten of Groningen vaak als een hele onderneming. En geloof me, met Maastricht is dat niet anders! Noorderlingen en Zuiderlingen doen niet zo moeilijk. We gaan gewoon!
Het leven houdt niet op buiten het vierkant Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag. Sterker nog: er gebeurt meer dan die Randstedelingen weten. En daar bent u als TCNN een mooi voorbeeld van.
Het succes van TCNN laat zien dat het heel belangrijk is dat kennis via kennisinstellingen naar het MKB komt. Dat lukt helaas niet altijd vanzelf; daar is nog vaak een intermediair bij nodig. Het TCNN heeft die rol met verve op zich genomen. Ik vind het prachtig om te zien hoe de afgelopen jaren de samenwerking is opgezocht. Met kennisinstellingen als de Rijksuniversiteit Groningen, alle Noordelijke Hogescholen, Astron in Dwingeloo, Wetsus en TNO…
Maar ook tussen de Noordelijke OntwikkelingsMaatschappij, Syntens, de Kamer van Koophandel en TCNN zelf. Het samenwerkingsconvenant dat vandaag is getekend is dus een prachtige stap! Ik feliciteer alle partijen met het tekenen ervan. Dit convenant kan er voor zorgen dat de samenwerking tussen de intermediaire organisaties inhoudelijker wordt; dat het meer vlees op de botten krijgt. Ik ben benieuwd naar de uitwerking in de praktijk; naar hoe de taakverdeling met Syntens er uit gaat zien.
Een extra regio-impuls is zinvol, maar we moeten wél waken voor dubbelingen met voorzieningen die EZ landelijk heeft ingesteld. Wellicht kan voor de periode ná 2010 worden gekeken of de werkzaamheden uit de samenwerkings-overeenkomst in één organisatie kunnen worden gebundeld?
Dames en heren: kennis is de enige grondstof die vermeerdert als je het deelt. Om te innoveren, om mooie nieuwe dingen te maken en doen, heb je kennis nodig. Als we de kennisinstellingen, de vernieuwers en ondernemers samen weten te brengen, ontstaan de meest prachtige zaken.
Dat was net ook al in de film te zien, en er zijn meer goede voorbeelden. Het Noorden is sterk in energie, water, sensortechnologie en de agrisector. We hebben dat niet voor niets benoemd tot de zogenaamde 'Pieken in de Delta': pareltjes om trots op te zijn, waarmee je kunt excelleren. De kop boven het maaiveld uitsteken met het gezicht naar de zon, naar het positieve. Dat werkt veel beter dan investeringen die bedoeld zijn om van een vijfje een zes plus te maken. Daar ben ik van overtuigd. Daarom heeft EZ samen met SNN het programma 'Koers Noord, op weg naar pieken' in het leven geroepen.
Beste mensen, de afgelopen jaren is er door mijn ministerie flink geïnvesteerd in de regio en in het TCNN. Dat was ook nodig; het zorgde voor een flinke impuls in het Noorden. Een bemoedigende duw in de rug. En meer.
Maar zoals met elke duw in de rug, moet uiteindelijk de beweging en vooruitgang van de mensen zélf komen. EZ doet veel voor het MKB, maar regionaal kunnen overheden en ondernemers nog het nodige toevoegen. Zodat het Noorden uiteindelijk op eigen benen kan staan.
Er wordt nu opnieuw een beroep gedaan op de regionale stimuleringsmiddelen. Besluitvorming hierover moet zeer binnenkort plaatsvinden. Ik zie u hoopvol kijken, maar ik kan daar absoluut niets over zeggen. Simpelweg omdat ik er niet direct over gá. Het Samenwerkingsverband Noord-Nederland neemt hierover binnenkort een beslissing.
Het besluit moet in ieder geval wél passen in het programma "Koers Noord, op weg naar pieken", dat tot en met 2010 loopt. En ik kan me ook voorstellen dat het SNN de inhoud van het vandaag getekende convenant en de concrete afspraken die er uit moeten voortvloeien betrekt bij de besluitvorming.
Het Noorden zal de komende tijd hoe dan ook een slag moeten maken om tot een meer kennisintensieve economie te komen. In dat verband passen ook inspanningen van organisaties -van en voor het MKB- om het MKB te bewegen om te investeren in innovatie. Het gaat hierbij echt niet om geld alleen: het gaat om kennis, samenwerking en vernieuwing. Noord-Nederlandse ondernemers kunnen daar een belangrijke rol in spelen, want ik vind dat je als je succesvol bent ook anderen moet inspireren met je kennis en ervaring. Niemand kan het alleen!
Ik zie nog wel meer mogelijkheden als het om samenwerking gaat. De grens met onze oosterburen zou economisch gezien eigenlijk geen rol meer mogen spelen. Ik weet wel dat de werkelijkheid anders is. Geografische grenzen vormen ondanks één Europa nog steeds een obstakel. Op 26 juni 2006 is in Assen een grensoverschrijdende conferentie gehouden tussen Niedersachsen, Bremen en Noord-Nederland. Toen is afgesproken om de samenwerking op een aantal gebieden te intensiveren: energie, sensornetwerken, de maritieme economie en havens, agribussiness en de kennistransfer naar het MKB.
TCNN heeft die grensoverschrijdende uitdaging goed opgepakt! Bijvoorbeeld in de Agribusiness en Life Sciences. Ik vind het belangrijk dat naast TCNN ook andere Noord-Nederlandse organisaties voor het MKB mee gaan werken aan die samenwerking over de grenzen.
Ik heb inmiddels met de collega's van Niedersachsen en Bremen afgesproken om begin volgend jaar de voortgang en eventuele knelpunten op die 'grensoverschrijdende Pieken' te bespreken. Ik reken daarbij ook op stevige bijdragen van TCNN en andere MKB-organisaties. Beste mensen, laten we nu eens heel eerlijk tegen elkaar zijn: het mooiste zou zijn als intermediairs zoals het TCNN helemaal niet nodig waren.
Als kennisinstellingen en ondernemers elkaar uit zichzelf zouden vinden… Als ervaren ondernemers starters zouden helpen. Als het Noorden zichzelf zonder hulp van buiten perfect staande zou kunnen houden. En ik geloof dat dit voor een groot deel ook kán. Iets in de ogen van de mensen die ik hier voor me zie en vandaag op werkbezoek heb ontmoet, zegt me dat ik me daarin niet vergis!
Structuren, tenders, subsidiepotjes, convenanten… het zijn allemaal woorden die hetzelfde beogen: samenwerking, vernieuwing, grenzen verleggen en vooruitgang. Dat gaat in de meeste gevallen helemaal niet over geld…
Het gaat over de schildpad die zijn hoofd uitsteekt om vooruitgang te boeken. Het gaat over elkaar helpen en zelf léf en ondernemerschap tonen. Dat geldt voor ieder individu, of je nu minister, ondernemer, onderzoeker, docent of burgemeester bent. Dan wordt het onmogelijke mogelijk. Ook in Noord-Nederland. Juíst in Noord-Nederland!
Beste mensen, ik gun u allen veel samenwerking, geluk en inspiratie. En ik wens iedereen die zich inzet voor het TCNN en de regio een prachtig congres toe!
Dank u wel.