Toespraak bij de landelijke opening van 'Kom in de Kas'
Toespraak door de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mevrouw G. Verburg, bij de landelijke opening van ‘Kom in de Kas’ op 3 april 2008 in Zwaagdijk.
Dames en heren,
De mensen die 31 jaar geleden 'Kom in de Kas' hebben georganiseerd en geïnitieerd, hebben vast ook geweten dat ze een heel slim concept in handen hadden. En anders zijn ze daar nu wel achter, want 31 jaar, zo lang al, gaat dit evenement mee. Driehonderd bedrijven doen mee, 200.000 bezoekers. Dat brengt 'Kom in de Kas' in de top 10 van landelijke evenementen. Het is wat heet een sterk merk. En het zal nog wel een tijdje een sterk merk blijven. Ieder jaar verschijnen er wel weer een paar koplopers in het tuinderspeloton. Ik wil hier speciaal aandacht voor de winnaar van de agrarische ondernemersprijs: Royal Pride Holland! Tuinbouwondernemers hebben pioniersmentaliteit. Zelf vind ik 'Kom in de Kas' óók een geweldig evenement.
Als ik in het buitenland ben, dan verbaas ik me er soms over dat de Nederlandse tuinbouw daar meer bekend is dan hier. Neem de bloemen uit Holland. Een Nederlander staat er misschien niet zo bij stil, maar de buitenlander weet precies waar ze worden geteeld. Bij 'Kom in de Kas' staat de Nederlander wel stil. Echt stil.
Ook daarom is het belangrijk dat we 'Kom in de kas' hebben. Om de bezoeker stil te laten staan bij wat de tuinbouw doet. Van de aanblik van de tuinbouw. Van de ontmoeting met de ondernemer. Van zien, proeven, ruiken, beleven en ervaren.
Scholing en arbeid
Het thema dat u dit jaar heeft gekozen is scholing en arbeid. Daaraan wil ik als minister samen met u graag veel aandacht blijven geven. We moeten er namelijk hard aan blijven trekken om jongeren voor een opleiding in de tuinbouw te interesseren. Per jaar zijn er in deze sector in de glastuinbouw en -teelt zo'n 3500 nieuwe mensen nodig. Daarbij komt het aan op aansluiting van het groene onderwijs op de arbeidsmarkt. Onderwijs is te vergelijken met luchtige aarde, waarin zich het wortelstelsel kan ontwikkelen. Maar met die aarde alléén kom je er niet. Belangrijk is om alle omstandigheden precies op elkaar af te stemmen. Geen plant kan immers zonder licht en water. De tuinbouw geeft licht en water, waarna de bedrijven ervoor zorgen dat alle bomen hoog kunnen groeien.
Vanmiddag start de kassenklas. Dat project is één en al afstemming: aarde, licht, water en groei. Het is echt een initiatief dat is opgezet vanuit deze regio. De school kan zo'n 100 leerlingen per week begeleiden. Er zijn er nu al tussen de 30 en 60. Er is een proeftuin bij. Mènsen hebben de verbinding opgezocht en zich ingezet. En dat laatste is minstens zo belangrijk, want daar drijven dit soort projecten op. Met de kassenklas geeft u Nederland een uitstekend voorbeeld. U laat zien dat u jongeren enthousiast krijgt voor het werk in de tuinbouw. Ook hier hebben we weer zo'n slim concept te pakken!
De Groene Kennis Coöperatie heeft in dit initiatief een hand gehad. Dat is goed om te zien, want daarom is de coöperatie ook in het leven geroepen. Namelijk om ervoor te zorgen dat groene kennisinstellingen een goed en steeds beter aanbod leveren. Een aanbod waar bedrijfsleven en onderwijs mee uit de voeten kunnen. De KIGO - de regeling Kennisverspreiding en Innovatie Groen Onderwijs - en het innovatieprogramma Flowers en Food dragen hier eveneens aan bij.
Leerlingen die dit jaar naar de middelbare school gaan, krijgen te maken met een maatschappelijke stage lopen. Daar hebben de oprichters van dit project (gelukkig) niet op gewacht. U hééft al afspraken met het schoolbestuur van het Clusius en Horizon College, met InHolland, met de praktijkschool West Friesland, en met bedrijven in de buurt, zoals Van Diemen, Boukens Enkhuizen, en de proeftuin Zwaagdijk. U zegt al tegen de aankomende generatie: kom in de kas! Dan kun je je diploma halen en dan zullen we je wat laten zien. Hoe het is om hier te werken en wat je er mee kunt. Ik steun u graag in dat streven. Het is heel goed dat de sector zelf zegt de maatschappelijk stage te omarmen.
Maatschappelijke stage
Overal in Nederland ziet het onderwijs er weer een beetje anders uit. Maar veel kinderen, en ook veel volwassenen, leren vooral in de praktijk. Niet voor niets zegt het spreekwoord: 'vertel het mij en ik zal het vergeten, laat het mij zien en ik zal het mij herinneren, betrek mij erin en ik zal het begrijpen'.
Ik maak mij sterk voor de maatschappelijke stage. Met resultaat. Samen met een aantal organisaties hebben we 10.000 stageplaatsen afgesproken. De uitdaging is nu om ze op een goede wijze vorm te geven. In het natuur- en landschapsbeheer, in de landbouw, in de voedselketen en op het gebied van dierverzorging. Maatschappelijke stages zijn echt een gouden kans. Voor ù én voor de jongeren. Na een stage kiezen jongeren meestal bewuster voor een opleiding en een werkomgeving. Het is leren van het leven voor het leven. De jongere die bij u zijn stage loopt, is straks een gemotiveerde werknemer, met ontwikkelpotentieel, die zich al groeiende richt naar het licht. Mits u hem ook naar behoren verzorgt natuurlijk!
Stages, of ze nu maatschappelijk zijn of niet, zijn ook uitstekend voor het imago van de tuinbouw. Als meer jongeren binnen het tuinbouwbedrijf komen, krijgen ouders, vrienden en familie een realistischer kijk. Jammer genoeg weten nog te weinig Nederlanders dat u niet alléén werk heeft voor laaggeschoolden. Door schaalvergroting zijn er tal van mogelijkheden, ook in het middenkader. Werk voor mbo'ers en hbo'ers dus. Kijk bijvoorbeeld naar Agriport A7, hier vlak om de hoek. Werk genoeg, in ieder geval in dit gebied zo'n 3500 fte aan arbeidsplaatsen. Het gaat van hightech tot personeelszaken tot ICT en logistiek management.
Gezin/duurzaamheid
Het imago van de tuinbouw brengt mij terug bij Kom in de Kas. Ik hoop van harte dat bezoekers grote, kleine èn hun allerkleinste kinderen gaan meenemen. Een bezoek aan de kas moet een echte gezinsactiviteit zijn. Natuurlijk mogen ook de opa's, oma's, zussen en broers mee. Van Goghs' zonnebloemen in een vaas zijn heel mooi en je kunt er lang naar kijken. Maar er is op bloemengebied veel méér moois te beleven, en dat zie je in de kas. Het is er bovendien iedere dag anders. Laat dus maar zien wat er onder glas gebeurt. Mensen gaan zich vast verbazen over de high tech. Zo zijn er veel vondsten, bijvoorbeeld de radijzenoogstmachine. Dan kijken ze in de supermarkt toch ánders naar een bundeltje radijzen. Jongeren zullen misschien niet weg te slaan zijn bij de high tech. De installaties voor klimaatbeheersing, de sproeiers, de mini-energiecentrale enzovoort. Het is helemaal mooi meegenomen als kinderen en hun ouders óók zien hoezeer uw sector voorop loopt in duurzaamheid. Dat u zich niet zomaar een milieuvriendelijk imago aan meet, maar dat het ècht waar is dat u zelf inventieve vernieuwingen introduceert. Daar kan de maatschappij veel aan hebben. Hoeveel mensen weten nu dat u straks energieleverancier gaat worden?
Dames en heren,
De aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt heeft de volle aandacht van dit kabinet. Daarbij maak ik mij sterk voor verbindingen, onder andere via afspraken over de maatschappelijke stage. Daarom ben ik ook zo trots op de tuinders die aan 'Kom in de Kas' meedoen. Zij staan midden in de maatschappij. Zij zetten hun deuren open en zetten hun bedrijf in de etalage.
Er zijn onder u relatief veel duurzame en innovatieve ondernemers met veel goede ideeën. Goede ideeën ontstaan zoals u weet zelden plotseling. Het begint met verwondering. Met een vraag. Ik ben blij dat we wat dat betreft op één lijn zitten. Dit weekend staan de vragen van het bedrijfsleven, het onderwijs en het publiek centraal in de kas.
Ik wens u en de 200.000 bezoekers veel plezier en leerzame momenten. Ik zou graag zien dat de Nederlandse glastuinbouw in Nederland net zo goed wordt gewaardeerd als in het buitenland. Zet de kas in de etalage. Veel succes met het zoeken naar de combinatie van scholing en werk met de Kassenklas.
Dank u wel.