Almere in 2030: groot en groen

Toespraak | 10-04-2008

Een stad die contact zoekt met het water. Die de natuur van het IJmeer verrijkt. Die het groen richting Utrecht respecteert en heel Flevoland betrekt bij zijn duurzame ontwikkeling. Omdat het ook in 2060 nog een aantrekkelijke stad wil zijn.

Een stad in een vitale regio, de Noordvleugel van de Randstad. Een regio die de komende jaren nog heel veel gaat bouwen. Om het bestaande woningtekort terug te brengen tot maximaal 1.5%, maar die ook veel zal blijven bouwen. Om kwaliteit te bieden waar de mensen om vragen: comfortabel wonen voor kleinere huishoudens. Wonen dat aantrekkelijk blijft als er later in een ontspannen woningmarkt straks meer te kiezen valt.

Volgend jaar maken we nieuwe verstedelijkingsafspraken voor de periode 2010-2020. Die zullen gaan over aantallen woningen en bouwlocaties, maar ook over ruimtelijke inpassing, bereikbaarheid, klimaatbestendigheid, het groen en een prominente rol voor het water. Zon afspraak zal ook worden gemaakt voor deze regio, en daarbinnen is Almere erg belangrijk.

Almere Principles
Over die stad in deze regio van morgen besluiten we vandaag. Aan de vooravond van de schaalsprong van Almere. Nu zetten we de lijnen uit waarlangs een verdubbelde stad straks groen en duurzaam gestalte krijgt. In de nieuwe verstedelijkingsafspraken maken mijn collega Vogelaar en ik daar namens het rijk komend jaar afspraken over met de regio.

Met het aannemen van de Almere Principles geeft u de richting aan. Een set van uitgangspunten die hoort bij het Cradle to Cradle concept. Een nieuwe en aansprekende benadering van kringloopeconomie en duurzaam ketenbeheer. Ik ben erg enthousiast over het nieuwe momentum dat hiermee voor praktische duurzaamheid is gecreëerd.

Het is geweldig dat één van de grondleggers, William McDonough, vandaag aanwezig is. Hij was intesief betrokken bij het formuleren van de Almere Principles en is wat mij betreft de Al Gore van de duurzaamheid!

De Zeven Principles:

• Koester diversiteit
• Verbindt plaats en context
• Combineer stad en natuur
• Anticipeer op verandering
• Blijf innoveren
• Ontwerp gezonde systemen
• Mensen maken de stad

Cradle to Cradle
Het zal erop aankomen deze principles onderscheidend te maken. (Wat doen we wel en wat niet?) Doortrekken van het Cradle to Cradle principe helpt om concreter te worden. De Priciples blijven onderweg het ijkpunt.

De ambities van Almere op het gebied van duurzaamheid gaan verder dan het rijk voorschrijft. Ik steun dat uiteraard van harte. Maar omdat we geen van allen nog precies weten hoe een duurzame schaalsprong van deze omvang er ik praktijk uitziet (Almere is uniek!), moeten we Almere experimenteerruimte gunnen en tegelijkertijd de kaders bewaken. Dat is een opgave voor u en mij samen.

C2C op drie niveaus

• De regio: op die schaal moet je de ruimtelijke ontwikkeling voor het hele gebied (Almere in de Noordvleugel van de Randstad) bekijken. Met het omringende water en de groene waarden als nadrukkelijk vertrekpunt.
• Stads- en wijkniveau: daar gaat het om de concrete keuzes bij de inrichting van het gebied, gelet op duurzame bereikbaarheid, leefbaarheid en toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden.
• Gebouwniveau: hier gaat het bijvoorbeeld om duurzaam bouwen, verantwoord materiaalgebruik en energieprestatie.

De rol van het water
De kracht van het C2C principe ligt in het verbinden. Dat moet hier dus goed van pas komen. Dat geldt ook voor de verbinding tussen Almere en het water.
Daarbij kun je denken aan extra waterberging, infrastructuur die bestand is tegen verhevigde regenval of het scheiden van regen- en afvalwater. Maar je kunt ook denken aan de verbinding van Almere met het IJmeer. Almere staat nu nog met de rug naar de kust. Maar het wil omdraaien. Wonen zoekt het water en misschien kunnen we met een goede OV verbinding de connectie met Amsterdam wel vinden.
Ik sluit niet uit dat we juist langs deze weg mogelijkheden vinden om de kwaliteit van het IJmeer te versterken. Als het gaat om de natuur- en milieuwaarde, de recreatiewaarde en de kwaliteit van het water zelf. Dat is overigens ook meteen de eis die we aan ontwikkelingen gericht op het IJmeer zullen stellen.

Tot slot
Ik feliciteer Almere met de Almere Principles. Geen geboden, maar een goede set ijkpunten om steeds weer bij terug te komen. Ik prijs wethouder Duivesteijn dat hij William Donough en het Cradle to Cradle principe bij de schaalsprong betrekt. Zo ontstaan draagvlak en enthousiasme voor de hoge duurzame ambities die de gemeente koestert.
Uitgroeien tot de vijfde stad van Nederland is een enorme opgave. Het is een nog grotere opgave om dat te doen, met oog voor inpassing en kwaliteit, klimaat, duurzaamheid en een evenwichtige relatie met het water. Daar ligt de nieuwe horizon. Ik wens u heel veel succes!