Toespraak bij het openen van de website Landschapsveiling

Toespraak | 03-04-2008

Dames en heren,
Ik heb niet zo vaak een wereldprimeur te pakken, maar vandaag heb ik er één. De opening van een website die het mogelijk maakt om landschap financieel te adopteren. En ik vind het fantastisch om hier te zijn. Want als je er even over nadenkt, een geweldig idee. Eentje die hoort in de categorie: 'Waarom heb ik dat niet bedacht!' Immers, uit recent LEI-onderzoek blijkt dat de Nederlander erg betrokken is bij zijn directe omgeving en bij landschap. 75 procent van de Nederlanders geeft om het landschap maar slechts 19 procent doet er werkelijk wat mee. Deze site biedt een kans om ook de rest van de Nederlanders te verleiden. Alle hulde voor de initiatiefnemers, want ik vind het een geweldig goed en vernieuwend idee. Een idee bovendien dat meerdere winnaars kent.

Allereerst natuurlijk wint het landschap. Haar schoonheid wordt onderhouden, haar diversiteit wordt gekoesterd en haar kwaliteit zal ongetwijfeld toenemen.

En dat heeft weer een positief effect op ons. Op ons mensen. Nu alweer bijna een jaar geleden werd de Maatschappelijke kosten-batenanalyse van het landschappelijke kwaliteit uitgevoerd. De conclusie was duidelijk: mooi landschap doet iets met mensen en investeren in landschap levert geluk en euro's op. En dat is nu juist wat de landschapsveiling bewerkstelligt: het leidt tot investeringen die direct in het landschap zichtbaar zijn. Die je vrijwel meteen met eigen ogen kunt aanschouwen. Zodat je uiteindelijk dat gevoel krijgt van 'kijk dat is mijn boom'.

En daarmee noem ik nog een bijkomend positief effect: ik verwacht dat partijen (particulieren of instellingen) die op de veiling kopen hun band met hun omgeving en het landschap versterken. En ik hoop dat er een relatie gaat ontstaan tussen de financier en de beheerder van het landschap. En dat juich ik toe, omdat het zal leiden tot meer betrokkenheid en verbondenheid. Tot een sterke gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Dames en heren,
U merkt, ik ben hier een warm voorstander van. Vooral ook omdat ik zoveel potentie zie. Een voorbeeld: nog niet zolang geleden heb ik een oproep gedaan voor financieringsconstructies voor het landschap. Op die oproep kwamen 36 reacties. 36 bestuurders van gebieden meldden zich aan met een plan van aanpak om het landschap van hun gebied te ontwikkelen en te beheren. Die plannen van aanpak verschilden sterk. Uiteindelijk hebben deskundige mensen gekeken naar de 36 voorstellen en we hebben daar vier pilots uit gekozen. Het Binnenveld (bij Ede) is een van die gebieden en daar heb ik recent rondgelopen. Ze zijn daar samen met de burgers, de boeren, de buitenlui en alle andere betrokkenen voornemens om het landschap te behouden door de huidige functies te versterken maar ook functies van vroeger terug te halen. Wat ik wil aangeven: landschap leeft! Daaruit blijkt maar weer dat er meerdere wegen naar Rome leiden.

Bovendien: die weg kan leiden langs verschillende aardige en creatieve gedachten:

• Kunnen we bijvoorbeeld de instellingen die deelnemen aan de veiling niet het keurmerk 'landschapsverantwoordelijke onderneming' toekennen. Of in ieder geval dat ze het opnemen in het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen-jaarverslag? Ik laat de creativiteit aan de keukentafel nog even doorwerken...
• Is het verder bijvoorbeeld mogelijk om scholen niet alleen financieel een project te laten ondersteunen, maar ook door middel van de inzet van kinderen? Bijvoorbeeld als onderdeel van het lesprogramma? Het zou in ieder geval de band tussen kind en natuur erg ten goede komen.
• Wat verder te denken van maatschappelijke stages in het groen? Het kabinet wil dat middelbare scholieren meer tijd in de samenleving investeren en het landschap biedt daar zeker kansen voor!
• En wat te denken van de compensatie voor vliegreizen. Veel Nederlanders gaan deze zomer weer op vliegvakantie en waarom zou je niet je CO2 compenseren dichtbij huis. Dus niet investeren in een bos ver weg, maar in een landschap hier in Nederland!
• Tenslotte ben ik ook erg benieuwd naar de mogelijkheden om groen in de stad te adopteren!

Dames en heren,
Het zijn zomaar een aantal ideeen maar dat is ook omdat ik er erg enthousiast over ben. Ik vind het mooi om hier te zijn, en ben blij dat de belangstelling zo groot is. Dit idee heeft veel potentie en ik sta te popelen om mijn eigen boomgaard aan te schaffen!