Antwooord op kamervragen over het systeem van gewogen stemmen in gemeenteraadscommissies

Met deze brief geeft staatssecretaris Bijleveld antwooord op kamervragen over het systeem van gewogen stemmen in gemeenteraadscommissies. De vragen zijn ingediend door de leden Schinkelshoek en Bilder (beiden CDA) op 5 maart jl.

Vraag 1
Bent u bekend met de praktijk dat in een aantal gemeenten in raadscommissies wordt gewerkt met een systeem van gewogen stemmen? 1)

Antwoord vraag 1
Ja.

Vraag 2
Deelt u de mening dat de hoofdregel in het Nederlandse staatsrecht is: “One person, one vote”, temeer waar in de Gemeentewet ook de mandaats- of delegatiefiguur met betrekking tot het uitbrengen van een stem ontbreekt? Hoe verhoudt tegen die achtergrond het systeem van gewogen stemmen zich naar uw opvatting tot die hoofdregel?

Vraag 3
Deelt u de mening dat een lid van een raadscommissie niet kan stemmen namens afwezige leden van zijn fractie, alleen al omdat die afwezige leden de beraadslaging niet hebben bijgewoond?

Antwoord vraag 2-3
De Gemeentewet staat er aan in de weg in raadscommissies een systeem van gewogen stemmen te hanteren. In commissieverband geldt hetzelfde principe als in de raad, namelijk dat ieder lid één stem heeft. Dat laat zich ook verklaren uit het feit dat ieder raadslid een individueel mandaat heeft en – althans formeel gezien – geen fractie vertegenwoordigt. Gewogen stemming zou slechts mogelijk zijn indien dit door de wetgever uitdrukkelijk zou zijn geregeld. Nu dit niet het geval is, kan ook geen sprake zijn dat een commissielid stemt namens afwezige leden van zijn fractie.

Vraag 4
Deelt u de mening dat het onwenselijk is een systeem van gewogen stemmen te hanteren in raadscommissies? Zo ja, bent u bereid daartegen maatregelen te nemen? Zo neen, waarom niet?

Antwoord vraag 4
Zoals gesteld staat de Gemeentewet er aan in de weg een systeem van gewogen stemmen in raadscommissies te hanteren. Ik ben voornemens de gemeenteraden hier in een brief op te attenderen, met het verzoek de desbetreffende verordening of het toepasselijk reglement aan te passen.

1) Zoals in Bunschoten, Brunsum, Enschede, Leeuwarden en Hoorn