Persconferentie na de ministerraad, 7 maart 2008

BALKENENDE:

Goedemiddag. Laat ik beginnen met de punten van buitenlands beleid. U weet dat wij de ministerraad altijd beginnen met de zaken die te maken hebben met de ontwikkelingen in het buitenland.
Eerst Somalië. De ministerraad heeft vandaag besloten om een fregat van de marine voor enkele maanden te zenden naar de wateren rond de Hoorn van Afrika. Dit is op verzoek van de VN. Een Nederlands marineschap zal eind maart tot eind juni zeetransporten met voedsel en andere hulpgoederen voor de Somalische bevolking beschermen tegen overvallen door piraten. Zij zijn een ernstige bedreiging voor de humanitaire hulp aldaar.

Dan heeft de ministerraad stilgestaan bij het actieplan overlast en verloedering. Dat actieplan is vastgesteld en daarmee willen we de overlast en de verloedering in wijken en buurten met een kwart terugdringen in 2010 ten opzichte van 2002. Het actieplan richt zich op wijken als Slotervaart en Kanaleneiland. De aanpak bestaat uit preventieve en repressieve maatregelen die in combinatie worden ingezet. Dat spitst zich onder andere toe op de overlast door jongeren, de uitgaansoverlast als gevolg van alcohol en drugs en de verloedering in de woon- en leefomgeving. Het kabinet wil burgemeesters de bevoegdheid geven om in het uiterste geval instellingen te kunnen dwingen om mee te werken aan een oplossing en gezinnen die overlast veroorzaken uit huis te plaatsen. Het gaat erom dat alle partijen op lokaal niveau in staat worden gesteld de problemen beter en eenvoudiger aan te pakken. Het Rijk moet daarbij samen optrekken met de gemeenten.

Dat laatste valt misschien een beetje samen met het bezoek dat we deze week hebben afgelegd. Het is u mogelijk niet ontgaan dat zeven bewindslieden en ik in Amsterdam zijn geweest. We hebben daar met het gemeentebestuur gesproken en het uitgebreid gehad over de aanpak van problemen in de grote stad. Er blijkt heel veel te kunnen als we de krachten bundelen en goed gebruik maken van alle mogelijkheden; bijvoorbeeld op het terrein van schooluitval, veiligheid, jeugdbeleid en zorg. We hebben afgesproken de komende tijd te kijken of er belemmeringen zijn bij de aanpak van drie specifieke zaken.
In de eerste plaats kinderen in de basisschoolleeftijd met wie het echt mis dreigt te gaan. Twee: mogelijke bureaucratische belemmeringen wegnemen die er voor zorgen dat niet alles gebeurt wat nodig is. Denk dan aan de Ouder Kind Centra of de Centra voor Jeugd en Gezin. Die moeten echt ontkokerd kunnen werken. En drie: het geven van een toekomst voor leerplichtige jongeren die de school de rug toegekeerd hebben door werk.
In dat opzicht was het mooi om eens te kijken bij 'The Colour Kitchen'. Gewoon om te zien hoe je jongeren die de nodige problemen hebben met het aan de slag raken gemotiveerd krijgt, hoe ze eigenwaarde krijgen en hoe ze weer meedraaien met een organisatie. Het is een plek waar jongeren zich al lerend en werkend een betere toekomst veroveren. We willen, kortom, graag praktisch aan de slag. Als er belemmeringen zijn, dan willen we die ook slechten.

Dan - ik had het al even over buitenlands beleid - heb ik uiteraard de ministerraad ook even bijgepraat over mijn bezoek deze week aan president Sarkozy. We hebben daar een buitengewoon nuttige bijeenkomst gehad. Een werklunch. Hij heeft het initiatief genomen in het kader van de voorbereidingen van Frankrijk voor het voorzitterschap van de EU. U weet dat Frankrijk in de tweede helft van het jaar het voorzitterschap bekleedt en in dat kader hebben wij over tal van zaken gesproken die dan aan de orde zullen zijn.
Hij begon het gesprek met een aantal opmerkingen over bescherming van bedreigde personen en natuurlijk meer in het bijzonder de situatie van mevrouw Hirsi Ali. We waren het volledig eens over het principe dat, wanneer het de bescherming van mensen betreft, landen verantwoordelijk zijn voor de mensen die op dat grondgebied zijn en andere landen zijn verantwoordelijk voor de mensen die daar zijn. Het is goed om dat nog eens te markeren. Dat principe daar waren we het volstrekt over eens. We hebben ook nog eens gezegd dat vrijheid van meningsuiting een groot goed is in de EU en die waarden die slaan wij allen hoog aan. Mensen die vanwege het uiten van hun mening worden bedreigd verdienen bescherming. Sarkozy heeft nog eens gezegd dat ook Nederland precies datgene gedaan heeft wat van een land als Nederland verwacht mag worden. Maximale bescherming in eigen land en vervolgens - toen mevrouw Hirsi Ali naar het buitenland ging - zijn er zelfs nog allerlei maatregelen genomen. We hebben veel meer gedaan dan je eigenlijk mag verwachten op grond van die regel. We hebben ook meer gedaan bijvoorbeeld dan Groot-Brittannië in relatie tot de bescherming van Salman Rushdie. Dus hij begreep ook niet direct alle kritiek die er op Nederland was. Hij gebruikte zelfs het woord, in het Nederlands vertaald, ondergewaardeerd wat betreft de bescherming van mevrouw Hirsi Ali. Hij heeft ook helemaal geen kritiek daarop in onze richting geuit. Hij heeft het wel gehad over de Europese solidariteit. Het idee van Frankrijk om te werken met een fonds voor bedreigde personen die dan in andere landen zijn. We hebben gezegd: we zullen eens kijken wat er verder aan plannen ontstaat. Ik heb ook gezegd dat wij dit nadrukkelijk zullen gaan bekijken en we zullen het debat daarover continueren.

Dan wat betreft de eigenlijke reden van het bezoek, het voorzitterschap van Frankrijk. De president heeft nog eens aangegeven met welke zaken hij op het ogenblik aan de gang wil. Dat zijn zaken op het gebied van klimaat. U weet dat er heel veel gebeurt. De EC is buitengewoon actief. Er zijn afspraken gemaakt. We krijgen de conferentie in Kopenhagen. We praten over het post-Kyoto-regime. Je hebt de doelstellingen richting 2020. Op al die zaken zal het debat worden voortgezet. Het thema migratie is aan de orde geweest. Het thema veiligheid. We hebben ook gesproken over het langeretermijndebat over de toekomst van het gemeenschappelijke landbouwbeleid. U weet dat er afspraken zijn gemaakt tot 2013. Maar goed, het is nu al zaak om daar nu al over na te denken hoe je zou kunnen werken aan mogelijke veranderingen. Ook hij noemde woorden als de redengeving van ondersteuning van agrariërs. Dan moet je kijken naar landschapsbeheer. Het hele punt van duurzaamheid kwam aan de orde. Het punt van innovatie. Al die elementen die zullen de revue gaan passeren, dus er zal een debat over plaatsvinden.
Het is ook goed om nog te melden dat minister Verburg hele goede contacten heeft met haar Franse ambtsgenoot Barnier. Al die zaken zijn aan de orde geweest, het was een buitengewoon nuttig bezoek. Ik heb ook gezegd dat ik het Franse voorzitterschap uiteraard zal steunen wanneer men straks de verantwoordelijkheden heeft.

Over Europa gesproken: volgende week zal ik hier niet staan. Dan vindt de Europese Raad plaats. U weet dat de voorjaarsraad altijd in het teken staat van de Lissabon-agenda. Er zijn drie thema's die aan de orde zullen komen. Dat zijn de thema's Lissabon-strategie, klimaat en energie, en financiële markten. Het is misschien goed om nog eens te zeggen dat er veel meer focus is gekomen op het gebied van die Lissabon-strategie. Een aantal jaar geleden werd er gesproken over Europa als meest dynamische economie ter wereld. Nou, toen is halverwege gezegd: er moet meer focus komen. Dat is ook gebeurd in de richting van 'jobs and growth'. Die termen zijn gebruikt. Barroso heeft daar een grote rol in gespeeld. Dat was het ene punt en het tweede was: meer aandacht voor de landenspecifieke aanbevelingen en de situatie in de lidstaten. Wat dat betreft zie je duidelijk verandering. Het is ook goed om te melden dat Nederland bepaald niet slecht presteert. Er was een belangrijke Europese denktank, het Center for European Reform, die Nederland deze week heeft aangewezen als een van de drie best presterende economische landen. Oostenrijk en Estland zaten ook in dat groepje van voorbeelden van landen waar hoge werkgelegenheid wordt gecombineerd met een hoge arbeidsproductiviteit.

Die zaken komen allemaal aan de orde. Aangaande het thema klimaat en energie is de hele discussie in een stroomversnelling geraakt. De Eeupese Commissie is actief en ook daar zullen we over spreken. En ten aanzien van de financiële markten zullen we het natuurlijk hebben over zaken als transparantie. Dat zijn de zaken die volgende week aan de orde zullen komen.