Van der Hoeven wil bevoegdheden NMa onderzoeken
Minister Van der Hoeven wil de bevoegdheden van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) onderzoeken. 'Het huidige tijdsgewricht vraagt om een duidelijkere scheiding tussen beleid en uitvoering.'
Dat zei de minister tijdens het congres ter ere van het tienjarig jubileum van de Mededingingswet en de NMa op 5 maart 2008. ‘Ik zeg niet bij voorbaat dat de Mededingingswet moet worden veranderd. Wel wil ik met de NMa het gesprek aangaan. Wetgever en toezichthouder zijn beide gebaat bij een heldere rolverdeling. Daarmee voorkom je dat de toezichthouder op de stoel van de wetgever gaat zitten. En je zorgt er tegelijkertijd voor dat de toezichthouder onafhankelijk zijn taak kan vervullen.’
De minister heeft drie scenario’s voor ogen: EZ krijgt het goedkeuringsrecht op de uitvoeringsregels die de kartelwaakhond opstelt. Of de uitvoeringsregels worden vastgesteld bij Algemene Maatregel van Bestuur of Ministeriële Regeling. Dit is dezelfde aanpak die het ministerie van Financiën in de Wet op het Financieel Toezicht heeft gevolgd. De minister wil ook onderzoeken of ze vaker gebruik kan maken van de bevoegdheid om zelf de beleidsregels op te stellen over hoe de NMa haar taak vervult. Die bevoegdheid heeft ze al, maar er was nog geen aanleiding om daarvan gebruik te maken.
High Trust
De minister schetste het beeld van de NMa over nog eens tien jaar, in 2018. ‘Ten eerste zou ik dan graag nog steeds een sterke toezichthouder zien. Een toezichthouder die het ‘High Trust’ beleid van het kabinet uitvoert. Met een bedrijfsleven dat dankzij de NMa nog meer dan nu beseft dat kartels niet toelaatbaar zijn. Met een mededingingstoezicht dat nog afschrikwekkender is dan vandaag. Met hogere boetes, meer mogelijkheden om te vervolgen en beter handhaafbaar beleid. Ten tweede zou ik graag een nieuwe, nog scherpere scheiding zien tussen beleid en uitvoering. Die scheiding moet helder maken waar de bevoegdheden van de NMa beginnen en ophouden. Ten derde zie ik een NMa met een nog breder werkterrein: namelijk ook de sectoren waar in de komende jaren marktwerking wordt verbeterd of geïntroduceerd.’
Van der Hoeven blikte terug op tien succesvolle jaren van Mededingingstoezicht. ‘Dankzij de NMa werken onze markten beter dan tien jaar geleden. Als politiek verantwoordelijk minister ben ik daar trots op.’ Ze noemde een paar wapenfeiten, zoals de bouwfraude. De NMa greep in toen bouwbedrijven illegale prijsafspraken maakten. Ze kregen voor meer dan 235 miljoen euro aan boetes opgelegd. Van der Hoeven: ‘Dat heeft bijgedragen aan een mentaliteitsverandering.’ Ook de bancaire sector kreeg er van langs. Acht banken hadden Interpay opgericht en daarmee was er maar één aanbieder voor pinbetalingen. De boetes die de NMa uitdeelde leidden uiteindelijk tot lagere pintarieven. Het Midden- en Kleinbedrijf en de consument profiteren daarvan. De NMa vierde haar tienjarig jubileum in Den Haag, onder meer in aanwezigheid van Eurocommissaris Kroes.