Proef om natuurgegevens beter te benutten
Natuurmonumenten en de Gegevensautoriteit Natuur gaan in een pilot onderzoeken hoe natuurgegevens beter uitgewisseld en benut kunnen worden.
Doel van de samenwerking is de beschikbaarheid en bruikbaarheid van gegevens over flora en fauna in Nederland te verbeteren. Jaarlijks stijgt de behoefte aan goede natuurdata door bijvoorbeeld de grote druk op het ruimtegebruik, de achteruitgang van de biodiversiteit en de optimalisatie van het natuurbeheer. Het up to date houden van natuurgegevens vergt in Nederland naar schatting jaarlijks meer dan vijftien miljoen euro. Als de proef slaagt dan worden vanaf 2009 ook andere terreinbeheerders uitgenodigd deel te nemen aan het gegevensnetwerk.
Als één van de grootste terreinbeheerders van ons land hecht Natuurmonumenten er veel waarde aan om de inzameling en opslag van natuurgegevens zo efficiënt mogelijk te maken. Dat betekent ondermeer dat er zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van gegevens die al elders worden opgeslagen. Dat is nu nog nauwelijks mogelijk omdat opslagsystemen en gegevensbestanden niet op elkaar aansluiten. De Gegevensautoriteit Natuur (GaN) ontwikkelt een systeem dat uitwisseling van natuurgegevens tussen terreinbeheerders, overheidsinstanties en bedrijven mogelijk maakt. Het doel is om alle beschikbare waarnemingen zo breed mogelijk beschikbaar te stellen. Slechts bij uitzondering wordt van die lijn afgeweken. Zo zal bijvoorbeeld de vindplaats van bijzondere orchideeën niet direct zichtbaar zijn.
De basis van de gegevensvoorziening ligt in betrouwbare veldwaarnemingen. Aan de hand van de gegevens uit het netwerk van de GaN wordt snel duidelijk op welke plek rekening moet worden gehouden met welke beschermde soorten. Door de uitwisseling van gegevens tussen Natuurmonumenten en de GaN kunnen deze beter benut worden voor bijvoorbeeld de ruimtelijke ordening. Natuurmonumenten heeft ook behoefte aan het uitwisselen van gegevens voor bijvoorbeeld het optimaliseren van de ontwikkeling en het beheer van natuur. De samenwerking met de GaN moet ook in deze behoefte gaan voorzien.
De samenwerkingsovereenkomst is getekend door Gegevensautoriteit Natuur, prof.dr. Jan van Groenendael en directeur Natuurbeheer van Vereniging Natuurmonumenten, drs. Teo Wams. De samenwerking tussen Natuurmonumenten en de GaN is, na de pilots met Stadsgewest Haaglanden en het Natuurhistorisch Genootschap Limburg, de derde pilot van de GaN. Het is de bedoeling de ervaringen van beide partijen later te gebruiken voor landelijke toepassing.
Minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft Jan van Groenendael in 2007 benoemd als GaN. Van Groenendael gaat vanuit zijn brede netwerk en onafhankelijke positie de beschikbaarheid van betrouwbare natuurgegevens verbeteren. Door de kwaliteit van de natuurinformatie te waarborgen wil de GaN een brug slaan tussen economie en ecologie. De GaN ontwikkelt een (digitale) infrastructuur zodat gegevens beschikbaar en betrouwbaar zijn. Daarnaast stimuleert de Gegevensautoriteit een betere aansluiting tussen vraag en aanbod naar natuurgegevens. Voor het informaticadeel werkt de GaN nauw samen met de Universiteit van Amsterdam. Voor het inwinnen van gegevens wordt onder andere intensief samengewerkt met de Stichting Veldonderzoek Flora en Fauna (VOFF). De gegevens over de verspreiding en ontwikkeling van flora en fauna in Nederland worden gebruikt in de ruimtelijke ontwikkeling (door o.a. projectontwikkelaars, bouwbedrijven, gemeenten) en bij beheer en ontwikkeling van natuur- en buitengebieden, de infrastructuur en het groen in en om de stad (door o.a. gemeenten, waterschappen, provincies, terreinbeheerders, Prorail, Rijkswaterstaat, havenbedrijven).