Toespraak bij het boomplantevenement van de Floriade

Toespraak | 05-12-2007

Mijnheer Beck, dames en heren,

Hartelijk dank voor de uitnodiging voor wat zo treffend 'boomplantevenement' is gaan heten. Ik mag heel graag een boom opzetten en als ik het goed begrepen heb, mag ik er straks zelfs één tot leven brengen. Een hele eer. Het is een traditie om een feestje te hebben rond de eerste boom die op het Floriadeterrein komt te staan. Des te groter is mijn genoegen om straks met de boom aan de slag te gaan.

Kijkend naar de eerste rij en verder, waande ik mij weer heel even in China. U blijft bezig deze regio en de Floriade ook internationaal op de kaart te zetten. Goed om u hier terug te zien.

Het verheugt mij bovendien dat er zoveel Duitse gasten onder ons zijn. Daarmee geeft u blijk van uw bereidheid tot samenwerking. De ligging van de Floriade, vlakbij de grens en voor het eerst buiten de Randstad, brengt ons als buren nog weer dichterbij elkaar.

Dames en heren,

De dag dat ik als minister aantrad, vroeg een televisiejournalist mij hoe ik over vier jaar herinnerd zou willen worden. Ik heb toen gezegd dat het heel mooi zou zijn als mijn ministerie niet alleen bekend zou zijn als het ministerie van Landbouw, maar ook als het ministerie van Voedselkwaliteit. Juist aan dat thema geeft u met de Floriade invulling. En daar ben ik natuurlijk als minister van Voedselkwaliteit erg mee ingenomen.

De consument wordt zich bewuster van wat hij eet. Kwaliteit is belangrijk. Kiezen voor kwaliteit is belangrijk. Tegelijk lijkt ook de belangstelling voor grote vraagstukken over voedsel -voedselzekerheid en voedselveiligheid-, toegenomen. Of neem de vraag: produceer je voor de mond (voedsel) of voor de motor (energiegewassen). Die belangstelling is dus zeer terecht.

Een week geleden bijvoorbeeld. David Hunter, Brits volksgezondheidsexpert. Publiceerde over de zogenaamde gezondheidskloof. Hij betoogde dat individuen niet zomaar ziek raken, maar dat beleidsmakers en politici (waarschijnlijk niet de Nederlandse!) ziek maken, omdat ze uitsluitend focussen op ziekenhuisbedden en zorgoplossingen. Die stelling kwam hem goed uit bij zijn pleidooi voor het grotere, geïntegreerde denken en gedeelde verantwoordelijkheden: als je weet dat appels eten de dokter uit de buurt houdt, leer dat dan je kinderen. Produceer gezonde appels. Zet appels op het lesprogramma èn op het schoolmenu.

Soms ontstaan goede gedachten op meerdere plekken tegelijk. Zojuist heeft u gekeken naar een videoboodschap van Mr. Mc Dounough, de grondlegger van de cradle-to-cradle gedachte. Het programma Tegenlicht zond er afgelopen maandag een documentaire over uit. Cradle-to-cradle is een beetje als de kringloopgedachte. Afval verdwijnt niet. Het kan een andere vorm of gedaante aannemen, het kan verschillende levenscycli doorlopen, maar aangezien de aarde een gesloten systeem is, blijft het onder ons en bij ons. Het zit in de lucht die we inademen, in onszelf of in de planten die we verbouwen.

Het lijkt een eenvoudige vraag: wat nu als we het probleem omdraaien? Als afval tot voedsel dient? Dan zijn we van een heleboel giftige weggooiproblemen af. Maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet. Ook de wil moet er zijn. De inzet om de hele cyclus te overzien en daar concrete gevolgen aan te geven.

U geeft er blijk van over zo'n inzet te beschikken. De Floriade is nauw verwant aan de geestelijk vader van cradle-to-cradle. Over vijf jaar staan hier concepten als gezondheid, groene economie en educatie centraal. Daar zijn van de organisatie een vooruitziende blik, visie en moed voor nodig. Los van elkaar vormen de inzendingen misschien relatief kleine voorbeelden. Maar juist omdat ze met elkaar op een internationale tentoonstelling als de Floriade staan, winnen ze aan zeggingskracht. Daarmee zet u de sector in een bijzonder licht. U laat een moderne sector zien, die haar verantwoordelijkheid neemt en inspeelt op de veranderende verwachtingen van de consument.

Ook als regio laat u zien dat u midden in de maatschappij staat. Uw ambities zijn in Den Haag niet onopgemerkt gebleven. Het kabinet hecht daar dan ook bijzondere prioriteit aan. Niet voor niets komt hier veel rijksbeleid samen. Als Rijk hebben we onze inzet gebundeld in het Gemeenschappelijk Ontwikkelbedrijf en samen met mijn collega bewindspersonen van EZ, VROM en V&W hebben we ervoor gezorgd dat er in de Nota Ruimte en via de FES gelden middelen zijn gekomen om de ontwikkelingen in deze regio te ondersteunen.

Floriade is onderdeel van de Greenport Venlo; een bedrijvenpark waar verschillende ondernemingen bij elkaar gevestigd zijn. Voor deze bedrijven is het 'afval' van de één de grondstof voor de ander. Productie, verwerking en handel vinden dicht bij elkaar, en dus efficiënter en duurzamer, plaats. Ik ben verheugd dat de regio dit op deze manier oppakt en uitwerkt in projecten als Klavertje 4. Ook in andere delen van de wereld ontstaan greenports. Ik refereerde al even aan China. In Beijing hebben de provincie Limburg, de gemeente Venlo, Wageningen UR en TransForum afspraken ondertekend over de bouw van een agrofoodpark in Shanghai. Daar zullen veeteelt, glastuinbouw en een garnalen- en viskwekerij gaan samenwerken.

Dames en heren,

Het kabinet gelooft, net als u, in het potentieel van de tuinbouw. Daarbij vind is het nodig dat er verbindingen in de samenleving zijn, dat er innovatiekracht is en dat burgers betrokken zijn.

Een. Ik wil een sterkere verbinding tussen de producent en de consument van voedsel en groen. De producent speelt in op het vraag-antwoord spel en op nieuwe productiemethoden. Het leidt tot bewuster kiezen voor kwaliteitsvoedsel en waardering van het hoogwaardige tuinbouwproduct.

Twee. Ik vind dat ondernemers innovatief moeten kunnen zijn. Innovatie is de drijvende kracht achter toekomstzekere en meer duurzaam geteelde tuinbouwproducten en ik hoop er een beter aanbod van gezonde voedingsmiddelen mee te kweken. Daarom trek ik 5 miljoen uit voor 'Winnen aan Waarde', een breed innovatieprogramma dat samen met de sector tot stand komt. Maar ook de tuinbouwsector laat zich van zijn beste kant zien. Geweldig dat er tuinders zijn die werken met een semi gesloten kas en zo -via hun warmtekrachtcentrale- huishoudens in hun eigen regio van elektriciteit kunnen voorzien.

En tenslotte gaat het om betrokken burgers die hun steentje willen bijdragen aan de fundamenten van een gezonde samenleving. Bijvoorbeeld door bewust te kiezen in de supermarkt.

Dames en heren,

Be part of the theatre in nature; get closer to the quality of life. Dat is het motto van de Floriade 2012. Een treffend motto, dat bezoekers en genodigden zeker zal aanspreken. Ik hoop van harte dat u ook de sector dit motto tot haar missie maakt. Ik heb veel waardering voor de manier waarop u de natuur en de mens dichterbij elkaar wilt brengen. U verwacht maar liefst negentig inzendingen en daar zullen zeker mooie voorbeelden tussen zitten. Daarom steun ik de organisatie komende jaren ook materieel. Tot 2012 zal ik de Floriade jaarlijks met een miljoen steunen.

Ik sluit af in het vertrouwen dat dit grootse evenement mooie kansen biedt voor de regio en kan rekenen op veel enthousiaste deelnemers. Groen is nu eenmaal nooit saai. Groen boeit, groen bindt, groen verbindt. Een belevingsmoment is daarom dubbel zo leuk. Ik geef mij dan ook met veel genoegen over aan 'mijn eigen groene belevingsmoment', het officiële startsein voor de Floriade 2012.

Ik dank u wel.