Beantwoording vragen over nucleaire ontwapening

Graag bied ik u hierbij, mede namens de minister van Defensie, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Velzen over nucleaire ontwapening. Deze vragen werden ingezonden op 8 november 2007 met kenmerk 2070804440.

De minister van Buitenlandse Zaken,

Drs. M.J.M. Verhagen


Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de heer Van Middelkoop, minister van Defensie, op vragen van het lid Van Velzen (SP) over nucleaire ontwapening.

Vraag 1
Is het u bekend dat de Schotse premier via zijn ambassadeurs aan 189 landen steun heeft gevraagd voor de afschaffing in plaats van de vervanging/modernisering van het Trident systeem, dat bestaat uit met kernwapens bewapende nucleair aangedreven duikboten? 1)

Zo ja, hebt u het verzoek ontvangen en bent u bereid om de Schotse regering te steunen in haar poging om Schotland kernwapenvrij te maken? Bent u bereid om het streven van de Schotse regering om waarnemer bij toekomstige onderhandelingen over het Non-proliferatie Verdrag (NPV) te worden, waarnaar verwezen wordt in de brief, te ondersteunen? Zo neen, waarom niet? Bent u tevens bereid er bij de Britse regering op aan te dringen het Schotse streven naar officiële deelname aan NPV-besprekingen te steunen? Zo neen, wilt u er bij de Britse regering op aandringen het Schotse verzoek tot afschaffing van de Trident te steunen in het kader van het streven naar wereldwijde kernontwapening? Bent u bereid de Kamer een kopie te sturen van uw antwoord?

Ja, ik ben bekend met een brief van de Eerste Minister van Schotland Alex Salmond gedateerd 15 oktober jl., die de Nederlandse regering via haar vertegenwoordiging in het Verenigd Koninkrijk heeft ontvangen. Daarin onderstreept de huidige Schotse regering haar streven naar een kernwapenvrij Schotland.

In de brief spreekt de Schotse Eerste Minister verder de hoop uit op Nederlandse steun te kunnen rekenen in het geval Schotland in de toekomst van plan is de status van waarnemer bij bijeenkomsten van landen die partij zijn bij het Non-proliferatie Verdrag (NPV) aan te vragen. Nederland ziet het Non-proliferatie Verdrag als een van de belangrijkste instrumenten in het huidige non-proliferatie- en ontwapeningsbeleid en juicht een brede aansluiting en betrokkenheid door landen bij dit verdrag dan ook toe. Schotland valt echter gezien de positie die het binnen het Verenigd Koninkrijk inneemt, niet onder een van de categorieën die volgens de reglementen van NPV-bijeenkomsten in aanmerking kan komen voor waarnemerschap bij dergelijke bijeenkomsten.

Vraag 2
Deelt u de mening dat het investeren van minimaal 10 miljard Pond in de modernisering van de Trident en het aanschaffen van nieuwe kernwapens strijdig is met de geest van het Non-proliferatie Verdrag? Zo neen, waarom niet?

Zie de beantwoording van Kamervragen met kenmerk 2060706920 d.d. 15 maart 2007.

Vraag 3
Bent u bekend met het rapport 'The Future of Britain's WMD' 2) waarin wordt aangetoond dat de Britse Trident kernwapenstrijdkracht niet onafhankelijk is van de Amerikaanse en dus Brits onafhankelijk handelen onmogelijk maakt? Deelt u de mening dat ook Nederland wat betreft de kernwapentaak in oorlogstijd afhankelijk is van Amerikaanse kernwapens. Zo neen, waarom niet? Zo ja, acht u dit een wenselijke situatie?

Dat rapport is bekend. Anders dan het VK is Nederland geen kernwapenstaat. De Nederlandse kernwapentaak krijgt uitsluitend gestalte in NAVO-verband. Het uitgangspunt van de NAVO is het Strategisch Concept en de hieraan verbonden nucleaire taak.

Vraag 4
Bent u bereid om u aan te sluiten bij uw Schotse collega door te pleiten voor het afschaffen van de Nederlandse (NAVO) kernwapentaak? Zo neen, waarom niet?

De regering blijft zich inzetten om betekenisvolle stappen te zetten op het pad van verdere nucleaire ontwapening. Zoals eerder is gesteld (zie antwoord op vraag 2) onderschrijft de regering volledig het in het NPV voorgeschreven doel te streven naar kernontwapening, alsmede naar een verdrag inzake algemene en volledige ontwapening onder strikte en effectieve internationale controle.
Voorts richten de Nederlandse inspanningen zich in dit verband niet zozeer op de NAVO, waarvan het aantal kerntaken in de loop der jaren aanzienlijk is verminderd, maar eerder op het bewerkstelligen van een aanvang van onderhandelingen over een 'Fissile Material cut-off Treaty'. Voorts streeft Nederland zo snel als mogelijk inwerkingtreding van het Alomvattende kernstopverdrag (CTBT) na en het instandhouden van een moratorium op kernproeven zolang dit verdrag nog niet in werking is getreden.