Symposium 'politieke partijen en nieuwe media'

Verslag symposium ‘Politieke partijen en nieuwe media’.
In het kader van de ‘Week van de democratie’ organiseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 9 oktober 2007 een symposium over het thema ‘Politieke partijen en nieuwe media’. Het kabinet is overtuigd van de meerwaarde van de representatieve democratie boven vormen van directe democratie. Politieke partijen spelen een essentiële rol in de vertegenwoordigende democratie. Maar zij hebben het, net als zo veel andere grote ledenorganisaties, moeilijk met hun interne functioneren. Hoe valt dat te verbeteren en welke rol kunnen nieuwe media daarbij vervullen. Er wordt wel druk gebruik gemaakt van de nieuwe media in de relatie kiezer-gekozene. En websites van politieke partijen worden ook gebruik als communicatiemiddel met de buitenwereld. Maar wat doen partijen met de nieuwe media om hun leden te binden en te activeren? Deze vraag stond centraal op het symposium.

Marike Kuperus van Movisie in Utrecht schetste de moeizame positie van veel ledenorganisaties in het huidige tijdsgewricht. Zij wees op de mogelijkheid van een drieledige strategie,

Gerrit Voerman van het Documentatiecentrum politieke partijen liet zien welke ontwikkelingen websites van politieke partijen hebben doorgemaakt sinds 1994. Van passief informatie aanbieden tot inter-actieve communicatie. De persoonlijke weblogs van politici ondersteunen het proces van personalisering van de politiek. Het bereik van websites is wel vergroot, maar de mogelijkheden worden nog niet optimaal gebruikt. Voor intern gebruik kan Ict ondersteunend zijn bij administratieve processen, besluitvormingsprocessen, politiek-bestuurlijke processen, informatie uitwisseling en rekrutering en vorming van kader. De mate waarin dat gebeurt is nog niet helemaal duidelijk, maar de ontwikkelingen staan nog maar aan het begin.

Marcel Boogers van de Universiteit van Tilburg deed onderzoek naar de bezoekers van de websites van politieke partijen en naar hun gebruik daarvan. De conclusie is dat veel sites worden gebruikt voor het mobiliseren, enthousiasmeren en informeren van de eigen achterban, proberen zwevende kiezers te bewegen op de partij te stemmen en om informatie over te dragen. Inter-activiteit speelt niet zo’n grote rol.

Michael Sijbom, hoofd communicatie van het CDA noemt een vijftal verbeterpunten voor politieke partijen in de relatie tot hun leden: meer betrokkenheid bij standpuntbepaling, betere verantwoording van politici, betere rekrutering, versterking inhoudelijke oriëntatie en verlaging drempel naar lidmaatschap. Men streeft naar virtuele netwerken van partijleden, naar het voorbeeld van hyves. Conform de filosofie van het CDA moet dit van onderop vorm gaan krijgen. Het kunnen netwerken zijn van afdelingen, interessegroepen, leeftijden, belangengroepen e.d.

Jan de Bruijn, webmaster van de PvdA laat zien dat de PvdA vooral inzet op particiaptie van de leden, op transparantie en op efficiency van de interne processen van de vereniging die de PvdA is. Zo kan online inzicht worden geboden in de financiën van afdelingen, kunnen stukken voor vergaderingen online worden geraadpleegd ( de voorbereidingstijd voor het partijcongres is daardoor aanmerkelijk ingekort) en biedt de ideeënfabriek mogelijkheden inhoudelijk mee te denken over verkiezingsprogramma’s e.d.

Sjirk Kuiper, voorlichter van de CU Tweede Kamerfractie laat zien dat de CU actief is met het online raadplegen van de leden. Een kleine 40 % van de leden wordt bereikt met de polls. De response varieert tussen de 20 en de 50 %, wat hoog is. Actuele kwesties worden aan de leden voorgelegd. Het initiatief voor de keuze van het onderwerp ligt bijna altijd bij de Tweede Kamerfractie.

Henk Bos van het Informatiehuis legt de relatie tussen vertrouwen en informatie. Hoe minder vertrouwen men heeft hoe meer informatie men wil. Politici moeten werken aan een vertrouwensrelatie met hun kiezers. Goed informatievoorziening kan daarbij dus een rol spelen. De mogelijkheden die de moderne technologie bieden worden nog onvoldoende gebruikt. Een goede mogelijkheid die benut kan worden is het dashboard dat nu wordt ontwikkeld voor een aantal raadsleden. Een dashboard is een soort persoonlijke portal voor de politiek actieve burger.