Visserijbiologen zien kansen voor herstel kabeljauw

Internationale visserijbiologen zien mogelijkheden voor herstel van het kabeljauwbestand in de Noordzee. Dankzij een redelijke hoeveelheid jonge kabeljauw geboren in 2005 en dankzij een afname van de visserij zou de stand van volwassen vis in 2009 boven de voorzorgsgrens uit kunnen komen. Dit blijkt uit de adviezen van de Internationale Raad voor het Onderzoek van de Zee (International Council for the Exploration of the Sea, ICES).

Visserijbiologen van Wageningen IMARES (Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) hebben vandaag de vangstadviezen gepresenteerd aan het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), de visserijsector en maatschappelijke organisaties. De adviezen hebben onder andere betrekking op de bodemvisserij van tong, schol en kabeljauw in de Noordzee en op de visserij van blauwe wijting, makreel en horsmakreel buiten de Noordzee. Het definitieve advies voor Noordzeeharing is in juni al gepresenteerd. De Europese visserijbiologen adviseerden toen de vangst van haring in 2008 terug te brengen tot 200.000 ton (van 341.000 ton in 2007).

Hieronder volgen de beoordelingen door ICES van de voor Nederland belangrijkste visstanden.

Noordzee kabeljauw

Dit voorjaar adviseerde ICES nog dat het volledig stopzetten van de vangst de beste mogelijkheden biedt voor enig herstel van het bestand. Afgelopen week stelde ICES echter dat een kleine vangst van 22.000 ton in 2008 toelaatbaar is. De kabeljauw bevindt zich al een aantal jaren in de problemen. Op dit moment ligt het volwassen bestand nog onder de grenswaarde (waaronder de aanwas in gevaar is) van 70.000 ton. Dit ondanks de lage vangsthoeveelheden die de laatste jaren zijn toegestaan. Herstel bleef tot nu toe uit door de geringe jaarlijkse aanwas van jonge kabeljauw. Recent is gebleken dat in 2005 voldoende kleine kabeljauwen zijn geboren om de stand van volwassen kabeljauw (vier jaar en ouder) in 2009 te laten toenemen. Hiervoor is het wel noodzakelijk dat strikte vangstbeperkingen in 2008 van kracht blijven. De toegestane vangst in 2007 is 22.900 ton.

Noordzee schol en tong

In het voorjaar constateerde ICES dat de bestanden van volwassen schol en tong zich onder de voorzorgsgrenswaarde bevonden. Het advies van ICES was gericht op het boven de voorzorgsgrens brengen van deze bestanden in 2009. Afgelopen maanden is nieuwe informatie beschikbaar gekomen die aangeeft dat in 2006 meer jonge schol en minder jonge tong is geboren dan in het voorjaar werd aangenomen. Het vangstadvies voor schol in 2008 is daarom bijgesteld van 26.000 ton naar 35.000 ton. Voor tong zou echter maar 9.800 ton in plaats van de in het voorjaar geadviseerde 13.900 ton mogen worden gevangen.

Halverwege dit jaar is door de Europese Raad van Visserijministers een meerjarenplan voor het beheer voor platvis aangenomen. In dit plan staat dat de visserijsterfte voor tong en schol met 10% per jaar moet dalen en dat de toegestane vangsthoeveelheid maximaal met 15% per jaar mag fluctueren. Met dezelfde onderzoekgegevens van ICES zouden de beheerregels uit het meerjarenplan leiden tot de toegestane vangsthoeveelheid van 49.000 ton voor schol in 2008 en van 12.800 ton voor tong. De toegestane vangsten voor schol en tong in 2007 waren respectievelijk 50.000 en 15.000 ton.

Blauwe wijting

Door de omvangrijke jonge aanwas was de stand van blauwe wijting in de westelijke wateren in het begin van deze eeuw sterk toegenomen. Dit ondanks de recordvangsten van rond de twee miljoen ton in de afgelopen jaren. Gedurende de laatste vier jaar is de stand weer afgenomen. ICES vindt dat de visserijdruk op dit bestand veel te hoog is. Ook is de jonge aanwas in 2005 en 2006 veel lager dan in voorgaande jaren. De verwachting is dat met een vangst van 835.000 ton in 2008 de visserijdruk weer op een duurzaam niveau zou komen. De toegestane vangst in 2007 is ongeveer 1.8 miljoen ton.

Makreel

De makreelstand in de wateren ten westen van Engeland is de laatste 20 jaren vrij stabiel. De omvang van de volwassen stand ligt rond de voorzorgsgrens van 2,3 miljoen ton. Ook voor makreel is een internationaal beheerplan van toepassing. Volgens dat beheerplan en de berekende omvang van het bestand zou in 2008 een vangst mogelijk zijn van tussen de 349.000 en 456.000 ton. De toegestane vangst in 2007 is 502.000 ton.

Horsmakreel

De stand van horsmakreel in de wateren ten westen van Engeland kan niet goed worden ingeschat maar voorlopig onderzoek maakt duidelijk dat de stand de afgelopen jaren is toegenomen. De Europese Commissie en de visserijsector hebben voor horsmakreel een meerjarenplan voorgesteld. De vangstadviezen van ICES zijn gebaseerd op dit plan. De geadviseerde vangsthoeveelheid in 2008 tot en met 2010 is 180.000 ton per jaar. Dit jaar mag 150.000 ton worden gevangen.

Atlanto-scandische haring

Atlanto-scandische haring wordt vooral in de Noorse zee gevangen. Na een ineenstorting in de jaren zeventig en tachtig heeft deze haringsoort zich sterk hersteld dankzij een aantal sterke broedjaren en een lage visserijdruk. Momenteel wordt de paaistand op ongeveer 12 miljoen ton geschat. Daarmee is de Atlanto-scandische haring het grootste haringbestand ter wereld en het grootste visbestand in Europese wateren. Voor het beheer van deze vissoort is een internationaal beheerplan van toepassing. De toegestane vangst in 2008 volgens dat beheerplan is 1.2 miljoen ton en komt overeen met het ICES-advies. Dat is evenveel als de toegestane vangsthoeveelheid in 2007.

Vervolg

De ICES-adviezen worden door de lidstaten van de EU met de visserijsector en met maatschappelijke organisaties besproken. Begin november raadpleegt de Europese Commissie het bedrijfsleven en de maatschappelijke organisaties en maakt zij een voorstel voor het visserijbeheer in 2008. Ook zullen met Noorwegen voor de gezamenlijk beheerde bestanden zoals kabeljauw, schol en haring toegestane vangsthoeveelheden moeten worden vastgesteld. De eerste gesprekken hierover vinden begin november plaats. In december 2007 beslist de Europese raad van visserijministers over de vangstquota voor volgend jaar.

De adviezen zijn vanaf 19 oktober beschikbaar op de website van ICES: www.ices.dk.