Antwoorden op kamervragen van Agema over het bericht dat de jarenlange fusiegolf van zieknhuizen slecht heeft uitgepakt
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
CZ-K-U-279751
3 oktober 2007
Antwoorden van minister Klink op kamervragen van het Kamerlid Agema(PVV) over het bericht dat de jarenlange fusiegolf van ziekenhuizen slecht heeft uitgepakt (2060724400).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht dat de jarenlange fusiegolf van ziekenhuizen een verslechtering is gebleken? 1)
Antwoord 1
Ja. Overigens spreekt het artikel waaraan u refereert niet van een verslechtering, maar van het niet behalen van de verwachte voordelen, zoals efficiëntiewinst of kostendaling.
Vraag 2
Hoeveel ziekenhuizen zijn op dit moment betrokken in een fusietraject?
Antwoord 2
Navraag leert mij dat er momenteel geen fusieaanvragen door ziekenhuizen zijn gemeld bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Gedurende 2007 heeft de NMa drie fusies getoetst, te weten die tussen het Laurentius Ziekenhuis en het Sint Jans Gasthuis, tussen de Samenwerkende Schiedamse en Vlaardingse Ziekenhuizen en Medisch Centrum Rijnmond Zuid en, onlangs, tussen Medisch Centrum Alkmaar en Gemini Ziekenhuis.
Vraag 3
Bent u bereid deze fusie te staken totdat u met de Kamer gedebatteerd heeft over de nadelige gevolgen van de fusiegolf?
Antwoord 3
Ik ben als Minister van VWS niet bevoegd fusies te verbieden. Deze bevoegdheid komt enkel de NMa toe op grond van de Mededingingswet. De NMa toetst of als gevolg van de fusie geen economische machtspositie ontstaat of wordt versterkt. Bij de beoordeling of fusies al dan niet doorgang kunnen vinden, consulteert de NMa altijd de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over de effecten van de fusie op kwaliteit, beschikbaarheid en toegankelijkheid van de zorg (waarin onder andere ook het oordeel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg wordt meegenomen).
Wel kan ik op grond van de Wet Toelating Zorginstelling (WTZi) ingrijpen als fusies van ziekenhuizen zouden leiden tot een vermindering beneden de norm van de bereikbaarheid van acute zorg. Ik heb de ziekenhuizen die het betreft dan ook gevraagd mij te informeren over hun fusievoornemens.
Vraag 4
Zijn de signalen van de nadelige gevolgen van fusies door eerdere kabinetten onvoldoende onderkend? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 4
Ik denk niet dat de signalen van de nadelige gevolgen van fusies door eerdere kabinetten onvoldoende zijn onderkend. In de afgelopen jaren heeft mijn voorganger veelvuldig met de Kamer debatten gevoerd over de gevolgen van fuserende ziekenhuizen. In het verleden heeft dit er zelfs toe geleid dat onder de WZV een klemmend beroep is gedaan op de sector om pas op de plaats te maken met betrekking tot fusie- en concentratievoornemens, de zogenaamde standstill. Dit heeft goed gewerkt, in de tijd dat bestuurlijk instrumentarium (WZV) onvoldoende bleek. Met de invoering van de WTZi is deze situatie veranderd.
Vraag 5
Bent u voornemens om de fusies van ziekenhuizen terug te draaien, omdat kleinere ziekenhuizen beter te besturen zijn, minder bureaucratie kennen en er een kleinere afstand tussen arts en patiënt is? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 5
Neen, ik ben niet voornemens de fusies van ziekenhuizen terug te draaien. Mijn waarneming is dat het besef doorbreekt dat schaalvergroting niet zaligmakend is. De politieke discussie over bereikbaarheid en behoud van locaties heeft daaraan bijgedragen. Tegelijkertijd blijft gelden dat voor een aantal verrichtingen schaalgrootte aantrekkelijk is. Om de kwaliteit van hoogcomplexe verrichtingen te waarborgen moet een minimumaantal verrichtingen worden gedaan met een grote back-up aan apparatuur en organisatie. Het verantwoordelijkheidsgevoel van de kleine ziekenhuizen ten aanzien hiervan neemt toe. Kleine ziekenhuizen besluiten dergelijke hoogcomplexe verrichtingen niet meer te doen. Dit lijkt de levensvatbaarheid en kwaliteit van zorg in dergelijke kleine ziekenhuizen niet negatief te beïnvloeden, zo blijkt uit recent onderzoek van het Roland Berger Instituut.
1) de Volkskrant, ‘Fusie helpt ziekenhuis geen zier”, 30 augustus 2007