Antwoorden op kamervragen van Willemse-van der Ploeg over het bij ziekte van alphahulpen verplicht doorbetalen door cliënten
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DMO-K-U-2788295
24 september 2007
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op kamervragen van het Kamerlid Willemse-van der Ploeg over het bij ziekte van alphahulpen verplicht doorbetalen door cliënten (2060721530).
Vraag 1
Hebt u kennis genomen van het persbericht van Klaverblad Zeeland, de Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC) en de Chronisch Zieken en Gehandicapten Raad (CG-Raad) van 12 juli jl. waarin wordt aangegeven dat ouderen en gehandicapten verplicht zijn om hun huishoudelijke alfahulp bij ziekte door te betalen.
Antwoord 1
Ja. De thuiszorgorganisatie Zorgstroom heeft de beslissing dat cliënten zelf moeten betalen voor de kosten van het doorbetalen van loon aan alphahelpenden (wat feitelijk de aanleiding voor dit bericht vormde) ingetrokken. Thuiszorgorganisatie Zorgstroom is op dit moment alternatieven aan het onderzoeken. Ik volg dit met grote belangstelling en hoop dat er een cliëntvriendelijk alternatief komt.
Vraag 2
Acht u het mogelijk en wenselijk dat ouderen en gehandicapten gedwongen kunnen worden om zowel de zieke alfahulp door te betalen als de kosten voor vervangende hulp?
Antwoord 2
Voor de inwerkingtreding van de Wmo leverden alpha helpenden ook hulp bij het huishouden. De alphahulpconstructie (kenmerkte en) kenmerkt zich door het gegeven dat de cliënt en een alphahulp een arbeidsovereenkomst sluiten. De cliënt vervult daardoor de werkgeversfunctie. Dit is niet veranderd door de Wmo. Wat wel lijkt te veranderen is dat in het verleden de thuiszorgorganisatie een aantal werkgeverstaken naar zich toe trok, zoals de loondoorbetaling bij ziekte of geschillen en dat zij dit nu niet meer doen. Actiz heeft dit haar leden ook geadviseerd.
Ik vind het niet wenselijk dat mensen die een indicatie hebben voor hulp bij het huishouden èn hun hulp èn de kosten voor vervangende hulp moeten betalen.
Gemeenten hebben op basis van de Wmo compensatieplicht. Dat betekent dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de doorbetaling van de alphahulp bij ziekte. Als een gemeente dat niet zou doen, voldoet de gemeente niet aan haar compensatieplicht. Het is de gemeente die thuiszorgorganisaties contracteert die met alphahulpen werken. Gemeenten moeten hierover in hun contracten sluitende afspraken maken.
Vraag 3
Deelt u de conclusie van Klaverblad Zeeland, de LOC en de CG-Raad dat dit kan leiden tot grote financiële risico’s voor met name mensen met een lager inkomen?
Antwoord 3
Ik deel die conclusie niet. Gemeenten hebben in de Wmo een compensatieplicht. Dat betekent dat gemeenten er aan gehouden zijn de cliënt in staat te stellen om aan al zijn verplichtingen in de richting van de alphahulp te kunnen voldoen. Dus ook aan de verplichting om de alphahulp bij ziekte door te betalen. Ook moet de gemeente er zorg voor dragen dat er vervanging plaatsvindt bij ziekte van de alphahulp. Ik zal de VNG er op wijzen dat gemeenten passende maatregelen moeten treffen.
Vraag 4
Bent u bereid op korte termijn duidelijkheid te verschaffen over de rechtmatigheid van verplichte doorbetaling bij ziekte van een alfahulp, en wilt u aan dit onderwerp ook aandacht schenken in de eerstvolgende voortgangsrapportage?
Antwoord 4
De alphahulpconstructie kenmerkt zich door het gegeven dat de cliënt en een alphahulp een arbeidsovereenkomst sluiten. De cliënt vervult daardoor de werkgeversfunctie. Dit is niet veranderd door de Wmo. Zoals ik heb aangegeven bij vraag 2 en 3 zal ik in overleg treden met de VNG. Ik zal de Tweede Kamer van de uitkomsten op de hoogte stellen.