Onderwijs moet beter

Nieuwsbericht | 18-09-2007 | 03:13

Enkele in het oog springende thema’s op onderwijsgebied zijn: meer aandacht voor taal en rekenen in het hele onderwijs en het wegwerken van taalachterstanden bij jonge kinderen. De positie van de leraar heeft de volle aandacht. In oktober komen de bewindslieden met een ingrijpend plan van aanpak voor de arbeidsvoorwaarden en het dreigend lerarentekort.

In het primair onderwijs zal het aantal brede scholen worden uitgebreid, en komt er meer aandacht voor taal en rekenen. Er wordt ook 29 miljoen euro extra uitgetrokken om de wachtlijsten in de buitenschoolse opvang aan te pakken. Er wordt 10 miljoen euro geïnvesteerd in de kwaliteit van het personeel in de kinderopvang en de aansluiting op de arbeidsmarkt. Verder hebben de bewindslieden de ambitie om met uitdagend onderwijs de nieuwsgierigheid van de leerlingen te bevredigen.

Het speciaal onderwijs wordt de komende jaren vereenvoudigd: niet langer de ouders zelf, maar scholen worden verantwoordelijk voor de plaatsing van een kind. In 2008 komt er 20 miljoen euro extra bij voor het speciaal onderwijs. Eerder was al 140 miljoen extra per jaar voor passend onderwijs uitgetrokken.

Voortgezet Onderwijs

Het voortgezet onderwijs is volop in beweging. Dit vraagt extra inzet van de scholen, maar biedt ook extra kansen. Nieuwe ontwikkelingen als maatschappelijke stage, gratis schoolboeken maar ook verdergaande doorlopende leerlijnen vmbo – mbo, bieden nieuwe uitdagingen voor de sector. De komende jaren zal daarnaast worden ingezet op het verstevigen van de kennis bij VO- scholieren. Met name kennis van rekenen en taal krijgt daarbij de aandacht die het verdient.

Schooluitval

In 2012 moet de schooluitval gehalveerd zijn, tot 35.000 leerlingen per jaar. Het voorkomen en bestrijden van schooluitval vraagt om een krachtige aanpak. Daarvoor maakt OCW met gemeenten en scholen nieuwe prestatieafspraken.
Verder komen er experimenten met zogeheten verlengde vmbo-trajecten om uitval bij de overgang van vmbo naar mbo te voorkomen. Daarnaast wordt onderzocht of schoolprogramma’s waarin onderwijs, sport en cultuur geïntegreerd zijn, bijdragen aan minder uitval. Voor 2008 wordt hiervoor alles bij elkaar 22 miljoen euro extra uitgetrokken.

Te veel scholen zijn overwegend ‘zwart’ of juist te ‘wit’. De afgelopen jaren lieten tientallen geslaagde initiatieven zien dat het mogelijk is dat meer scholen zich mengen. Een aantal proeven moet duidelijk maken welke maatregelen het meest effectief zijn.

Andere onderwijsmaatregelen

• De ruimte voor praktijkgericht onderwijs – leren met je handen – wordt binnen scholen sterk uitgebreid.
• De schoolboeken in het voortgezet onderwijs worden deze kabinetsperiode gratis. In het schooljaar 2008/2009 trekken de bewindslieden hiervoor 90 miljoen euro uit.
• De invoering van een maatschappelijke stage (5 miljoen euro in 2008 bovenop het reguliere budget van 13,5 miljoen euro) biedt alle leerlingen in het voortgezet onderwijs de gelegenheid om bij te dragen aan de samenleving.

MBO

Het Nederlandse middelbaar beroepsonderwijs is een kweekvijver voor vakmanschap, innovatie en ondernemerschap. In het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) worden jaarlijks een half miljoen jongeren opgeleid voor de arbeidsmarkt. Daarmee speelt het MBO een zeer belangrijke rol in onze economie. Het gemiddelde opleidingsniveau binnen de ROC’s stijgt fors, en dat geldt ook voor het aantal leerlingen dat doorstroomt naar het hbo.

Het Centraal Planbureau meldde onlangs dat leerlingen van het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs in Nederland met hun prestaties voorop lopen in Europa. 96 procent van alle afgestudeerde mbo-ers vindt binnen een half jaar een baan, combineert leren en werken of volgt een hbo-opleiding. Het MBO zet de komende jaren in op een stevige kwaliteitsslag. De invoering van het competentie gerichtonderwijs krijgt door een verlengde invoeringstermijn de ruimte om te slagen. Voor een goede begeleiding (procesmanagement) wordt extra geld uitgetrokken. Daarnaast zijn, naast de reguliere middelen van de scholen, FES en innovatiemiddelen beschikbaar om de invoering financieel te ondersteunen.

Hoger onderwijs

In het hoger onderwijs staat verhoging van de kwaliteit en het verminderen van de uitval eveneens centraal. Om dat te bereiken investeert het ministerie extra in kleinschalig onderwijs in de bachelorfase.
Daarnaast komt er meer geld voor beurzen aan talentvolle studenten en extra masteropleidingen in het hoger beroepsonderwijs. Verder komt er nog dit najaar een voorstel voor een nieuw bekostigingsmodel voor hoger onderwijs.

Wetenschap

In de wetenschap gaat het primair om excellent fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Het geld moet voortaan vaker de beste mensen volgen. Daarom wordt het budget van het NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) verhoogd.

Er komt ook meer aandacht voor onderzoekstalent. De Vernieuwingsimpuls, bedoeld om (jonge) veelbelovende onderzoekers kansen te bieden, wordt uitgebreid. De universiteiten hoeven niet langer verplicht bij te dragen aan de Vernieuwingsimpuls. Ook komt er extra geld voor grote onderzoeksfaciliteiten. Onderzoekers krijgen voortaan een vast percentage van de eventuele opbrengsten van hun intellectuele eigendom.

Cultuur

Een internationaal hoogstaand cultureel aanbod is onmisbaar voor de vitaliteit van de samenleving. Daarom moeten zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van kunst en cultuur.

Doel is om jongeren zo vroeg mogelijk kennis te laten maken met cultuur. Musea worden gratis voor jongeren tot en met 12 jaar, er komt een onderzoek naar de mogelijkheden van een cultuurkaart voor leerlingen in het voortgezet onderwijs en Arnhem krijgt een Nationaal Historisch Museum.

Om ook actieve deelname aan kunst en cultuur te bevorderen, komt er een nieuw programmafonds voor amateurkunst en cultuurparticipatie.