De eerste Europese ministerraad na de zomer
Op 18 september kwamen de EU ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken bijeen in Brussel voor de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken. Het is de eerste formele ministerraad na de zomer, op dezelfde dag dat in Nederland Prinsjesdag plaatsvindt. Nederland werd vertegenwoordigd door de permanente vertegenwoordiger in Brussel.
De EU-lidstaten bereikten overeenstemming over de hoofdregels voor de uitwisseling van persoonsgegevens bij grensoverschrijdende strafzaken. Verder bespraken ze een initiatief tot invoering van de Europese dag tegen de doodstraf en behandelden ze de Europese aanpak van grensbewaking.
Bescherming persoonsgegevens
De EU ministers hebben overeenstemming bereikt over twee belangrijke uitgangspunten voor de bescherming van persoonsgegevens die de EU-lidstaten uitwisselen in het kader van strafzaken. De ministers besloten dat de beschermingsregels alleen gelden voor persoonsgegevens die tussen de EU-lidstaten worden uitgewisseld. Gegevens die op nationaal niveau worden verwerkt, vallen daarmee niet onder de Europese regels. Verder mogen EU-lidstaten persoonsgegevens die zij van een andere EU-lidstaat krijgen, niet zomaar doorgeven aan landen buiten de Europese Unie. Ze moeten daarvoor eerst toestemming krijgen van de lidstaat die de gegevens heeft verstrekt. Bovendien moet het derde land voldoende garanties bieden voor gegevensbescherming.
Dag tegen de doodstraf
De EU ministers van Justitie zijn het vandaag niet eens geworden over de invoering van een Europese Dag tegen de Doodstraf. Deze zou gelijktijdig met de Werelddag tegen de Doodstraf op 10 oktober moeten plaatsvinden. Polen verzette zich tegen de invoering, omdat het binnen de Raad eerst een discussie over het recht op leven wil voeren.
Frontex
De EU ministers spraken verder over de versterking van de grensbewaking aan de Europese buitengrenzen, vooral in de zuidelijke kustgebieden. Om illegale immigratie te voorkomen zijn er het afgelopen jaar verschillende maatregelen genomen om de samenwerking tussen de EU-lidstaten en Frontex, het Europese buitengrensagentschap, te verbeteren. Bijvoorbeeld door op basis van risico-analysies gezamenlijke grensbewakingsoperaties en –patrouilles uit te voeren, gecoördineerd door Frontex. Om dergelijke activiteiten te kunnen uitvoeren hebben de lidstaten afgesproken om Frontex technisch materiaal te leveren. Nederland heeft vooralsnog materieel toegezegd zoals instrumenten om documentfraude te ontdekken. Het ministerie van Defensie inventariseert nu welke extra bijdrage (bijvoorbeeld een schip) Nederland kan leveren.
Schengen
De EU lidstaten hebben gesproken over de aanstaande toetreding tot Schengen van de negen landen die in 2004 lid van de EU zijn geworden. De bedoeling is dat de binnengrenzen voor wat betreft de land- en de zeegrenzen vanaf 31 december 2007 open gaan en voor de luchtgrenzen eind maart 2008. De voorbereidingen liggen op schema voor de aansluiting van de toekomstige Schengen-landen op het Schengen Informatie Systeem, het grootste grenscontrole- en politie-informatiesysteem ter wereld. Daaraan hebben onder andere Nederlandse technici een belangrijke bijdrage geleverd.
De EU ministers hebben ook gesproken over de opvolger van het Schengen Informatie Systeem: SIS II. In deze nieuwe databank kunnen straks ook biometrische gegevens worden opgeslagen. Nederland benadrukte dat de inwerkingtreding van SIS II (voorzien voor december 2008) zeer belangrijk is voor de veiligheid in Europa.