Kunstmestconvenant

Toespraak | 13-09-2007

• Ik wil Minerale Meststoffen Federatie (MMF) en Vereniging van Kunstmestproducenten (VKP) complimenteren. Samen met kabinet neemt zij eigen verantwoordelijkheid om risico's terroristische aanslagen te verkleinen. Het is ook eerste sector waar ik beveiligingsafspraken mee maak voor een specifiek product;
• Dit convenant is een goed signaal dat de kunstmestsector haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ter harte neemt en ook daadwerkelijk invult. Belangrijke stap van bedrijfsleven en overheid om Nederland beter te beveiligen tegen terroristen;

Waarom dit convenant?

• De wereld is veranderd na 11 september 2001. Het gevaar van terrorisme is geen ver van mijn bed show. En ook Nederland kan getroffen worden;
• In het verleden zijn sommige soorten kunstmest gemanipuleerd om er explosieven van te maken. Voorbeelden zijn zoals bij aanslagen in Oklahoma City, Londen en Manchester. En ook nu worden ze met enige regelmaat in Irak toegepast;
• Het feit dat we tot nu toe in Nederland aan dergelijke aanslagen ontsnapt zijn, betekent niet dat het in de toekomst nooit kan gebeuren. Nú logische en werkbare maatregelen nemen kan aanslagen in de toekomst voorkomen. Kortom: preventie! Samen met de kunstmest koepelorganisaties heb ik de maatregelen uitgewerkt;
• Daarnaast volgen we natuurlijk ook een Europese route. De Europese Commissie wil een aangescherpt veiligheidssysteem introduceren voor stoffen, die misbruikt kunnen worden. Ook hier vallen bepaalde soorten kunstmest onder. Nederland steunt dit voorstel van harte!;
• Het registreren en beter beveiligen van een drietal soorten kunstmest is een eerste stap om het produceren van zelfgemaakte explosieven in de hand te houden;

Wat willen we bereiken?

• Met nadruk: het gaat niet om alle soorten kunstmest, maar om een drietal soorten;
• Twee doelen: 1. Zicht op wie wat wanneer koopt via registratie; 2. Betere beveiliging van opslagen van kunstmest bij producenten en handelaren;
• Convenant moet uitmonden in een goed werkend systeem dat uiteindelijk vroegtijdig incidenten met kunstmest kan belemmeren.
• De voorgestelde maatregelen zijn realistisch en praktisch van aard. Het kopen of stelen van kunstmest door kwaadwillenden kan worden voorkomen of bemoeilijkt. Ook wordt de kans groter dat personen die kunstmest voor terroristische doelen willen gebruiken eerder worden gepakt. Uiteindelijk worden hiermee de risico's voor de Nederlandse samenleving verkleind;
• Maar 100% veiligheid is onmogelijk. Risico's zullen altijd blijven. Zo realistisch moeten we zijn;
• Dat een aangescherpt veiligheidssysteem werkt, is al bewezen. De aanslag in Glasgow met gasflessen en spijkers - hoe schokkend ook - is deels mislukt. Het was vooral materiële schade en er vielen geen onschuldige slachtoffers. Juist omdat voor bepaalde soorten kunstmest en andere stoffen in het Verenigd Koninkrijk een aangescherpt veiligheidssysteem geldt hebben de plegers gebruik gemaakt van minder effectieve stoffen;

Hoe nu verder?

• De sector gaat aan de slag om een registratiesysteem op te zetten voor bedrijven die met deze soorten kunstmest handelen. In nauwe samenwerking zal de politie samen met de sector mogelijke incidenten bij producten en handelaren gaan monitoren. Uiteindelijk zal dit ook voor consumenten merkbaar worden als zij zich voor bepaalde kunstmestproducten moeten laten registreren of dat deze producten niet meer voor hen beschikbaar zijn. Er zijn echter nog meer dan genoeg andere effectieve kunstmestproducten voor hen beschikbaar;
• De aangesloten bedrijven bij beide koepelorganisaties zullen binnen 1 jaar hun beveiligingsmaatregelen opslagen hebben;
• De VROM-Inspectie zal de implementatie van de gevraagde maatregelen over een jaar toetsen;
• Nederland zal met dit convenant in de hand bij de Europese Commissie en bij andere lidstaten soortgelijke maatregelen voor kunstmest gaan promoten. Op deze wijze kunnen mogelijke gaten, zoals import van kunstmest uit andere EU-landen, worden afgedekt en bruikbare Europese regels worden afgesproken;
• Tot slot wil ik de koepelorganisaties uit de kunstmestsector nogmaals danken voor de wijze waarop dit convenant tot stand is gekomen. Nederland is weer een stukje veiliger!