Toezicht op scholen maatwerk
Het toezicht wordt meer risicogericht en selectiever. Basisscholen worden voorlopig nog wel bezocht.
De ministerraad heeft op voorstel van minister Plasterk van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ingestemd met een nieuwe vorm van onderwijstoezicht die effectiever en sneller is en op termijn zorgt voor minder administratieve last voor scholen. Het toezicht op scholen wordt de komende jaren meer risicogericht en selectiever. Per schoollocatie wordt jaarlijks een risicoanalyse gemaakt. De scholen die het slecht doen krijgen verscherpt toezicht. Hierdoor kan bij (zeer) zwakke scholen sneller worden ingegrepen.
De inspectie van het Onderwijs maakt de risicoanalyse op basis van onderwijsopbrengsten, documentatie van besturen en scholen, signalen en uitkomsten van eerder onderzoek. De ervaringen van belanghebbenden, zoals ouders, leerlingen en gemeenten tellen ook mee. Het aanspreekpunt van de inspectie is het bestuur, omdat het bestuur verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs in een school. De inspectie stelt op basis van de jaarlijkse risicoanalyse de intensiteit van het toezicht vast. Zijn de risico’s klein en de eindresultaten op niveau dan wordt dat jaar geen verder onderzoek gedaan. Klachten kunnen leiden tot een verscherping van het toezicht. De resultaten van het onderzoek worden op de website van de inspectie gepubliceerd.
De inspectie start in het najaar met de risicoanalyse van de scholen in het basis- en voortgezet onderwijs. De inspectie zal met alle besturen een gesprek voeren over de mate waarin zij hun scholen gaan onderzoeken. Voor het basisonderwijs geldt dat voorlopig alle scholen nog door de inspectie worden bezocht . Wel wordt ook hier winst geboekt met het terugdringen van de toezichtlast, door bijvoorbeeld schriftelijke vragen aan scholen te beperken. De inspectie gaat daarnaast meer met onaangekondigde bezoeken werken om daarmee het effect van het toezicht te vergroten.
In het beroepsonderwijs en de volwasseneducatie (bve) is in het schooljaar 2006-2007 al in testfase gewerkt met het nieuwe toezicht. Het experiment wordt in het schooljaar 2007-2008 definitief omgezet in het Toezichtkader BVE 2007.
Het nieuwe toezichtstelsel komt ondermeer voort uit een evaluatie van de Wet op het Onderwijstoezicht waaruit blijkt dat selectiviteit en proportionaliteit goede uitgangspunten zijn om het toezicht vorm te geven. De drie OCW-toezichthouders: de inspectie van het Onderwijs, de Auditdienst afdeling Rekenschap en de afdelingen Finance en Accountancy van de Centrale Financiën Instellingen (CFI) worden in 2008 gereorganiseerd naar één organisatie. Als tussenstap is het management bij elkaar gebracht in een Team Nieuw Toezicht. Ook zal met ingang van 15 november de Inspectie verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de kwaliteit van de examens in het mbo.
In de loop van 2008 zal het nieuwe wetsvoorstel voor de Wet op het Onderwijstoezicht bij de Tweede Kamer worden ingediend.