Intensivering aanpak synthetische drugs
De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van de notitie Voortzetting aanpak synthetische drugs vanaf 2007. In de aanpak ligt het accent op een intensieve opsporing en vervolging van de handel in synthetische drugs en de productie, een krachtig preventie- en voorlichtingsbeleid en intensivering van de internationale samenwerking. De notitie is een vervolg op de nota Samenspannen tegen XTC uit 2001.
De productie, handel en gebruik van synthetische drugs heeft nationale en internationale gevolgen in termen van volksgezondheid, criminaliteit en een negatief imago van Nederland als één van de producerende landen. De bestrijding van synthetische drugs heeft daarom prioriteit bij de betrokken diensten waaronder Nationale Recherche, regiopolitie, openbaar ministerie (OM), douane, FIOD-ECD, Koninklijke Marechaussee (Kmar) en Nederlands Forensisch Instituut (NFI). In het coalitieakkoord is vastgelegd dat het beleid de komende jaren gericht is op een versterking van de aanpak van georganiseerde criminaliteit met als belangrijk onderdeel de bestrijding van de productie van en handel in drugs. Ook in Europees verband heeft de bestrijding van synthetische drugs hoge prioriteit.
Uit de evaluatie van de nota Samenspannen tegen XTC, uitgevoerd door het WODC in samenwerking met Intraval, wordt duidelijk dat de aanpak van de afgelopen jaren goede resultaten heeft opgeleverd. Er is een stevige organisatiestructuur tot stand gekomen voor de bestrijding van synthetische drugs, met als belangrijk kenmerk een intensieve samenwerking tussen een groot aantal verschillende opsporings- en handhavingsdiensten. De aanpak is gericht op de gehele criminele keten, vanaf de productie van grondstoffen tot en met het verhandelen van het eindproduct. Er zijn tientallen opsporingsonderzoeken gestart met als resultaat de aanhouding van honderden verdachten. Tevens zijn er in de afgelopen vijf jaar meer dan 20 miljoen XTC-tabletten onderschept en duizenden liters grondstoffen. Tevens zijn er rond de 130 productielaboratoria opgerold. Er zijn duidelijke indicaties dat de productie van synthetische drugs in Nederland is verminderd.
De evaluatie maakt duidelijk dat er nog wel degelijk productie van synthetische drugs plaatsvindt in Nederland. Ook zijn er indicaties dat XTC nog ruim voorhanden is op de gebruikersmarkt. Om die reden wordt de aanpak van synthetische drugs op een hoog niveau gehouden, met enkele aanvullende accenten. Zo zal door politie en FIOD-ECD meer worden geïnvesteerd in de voorkant van het productieproces, zoals bij de opsporing van grondstoffen en tabletteermachines. De Nationale Recherche zal met producenten van dergelijke machines overleg voeren om verdachte leveringen te melden. In de aanpak van de grondstoffen wordt de samenwerking met bronlanden zoals China, Oost-Europese landen en Rusland geïntensiveerd. De douane zal samen met andere EU-landen aandacht geven aan de smokkel via de EU-grens. De Kmar en de douane blijven zich richten op de smokkel van drugs via onder meer Schiphol. Binnen de EU vervult Nederland een actieve rol in de operationele samenwerking alsook in bilateraal verband met onder meer de Verenigde Staten en Canada.
De aanpak van de criminele organisaties achter de productie van en handel in synthetische drugs krijgt ook de komende jaren hoge prioriteit bij politie en OM. Dat betreft zowel de 'klassieke' opsporing en vervolging als het gericht ontnemen van criminele winsten, eventuele fiscale consequenties en de aanpak van financiering van de productieprocessen. Ook komt er meer voorlichting aan burgers die actief melding kunnen maken van mogelijke criminele activiteiten. Belangrijke indicatoren voor mogelijke productielaboratoria zijn stankoverlast en verdachte handelingen rondom leegstaande agrarische en industriële panden. Maar ook worden gebruikers van synthetische drugs gewezen op de gezondheidsrisico's. Zo wordt het project Uitgaan en Drugs van het Trimbosinstituut uitgebreid over meerdere regio's in Nederland.