Verslag Interactieve bijeenkomst

Nieuwsbericht | 11-06-2007 | 12:00

Presentatie Peter Peerdeman – Landelijk projectleider Veiligezorg
Op dit moment nemen 60 van de 95 ziekenhuizen deel aan het project Veiligezorg.

Filosofie project
De filosofie van het project is de medewerker centraal stellen (en dus van onder af te bepalen welke problemen moeten worden aangepakt), het creëren van draagvlak op alle niveaus, het aanpakken van het probleem bij de bron, lik-op-stuk-beleid en het aanpakken van het probleem in samenwerking met andere betrokken partijen uit de keten (politie en justitie).

Wat wil het project bereiken?

- een veilige en plezierige werkomgeving
- veiliger gevoel bij medewerkers
- minder agressie incidenten
- minder slachtoffers
- goede opvang en nazorg
- minder ziekteverzuim en WIA-instroom
- minder kosten

Proces implementatie binnen een ziekenhuis

Stap 1:
Start werkgroep waarin discussie wordt gestuurd over waarden en normen, normstelling, wat willen we uitstralen, wie willen we zijn (om dat vervolgens te kunnen communiceren naar de klant). Er wordt altijd gestart met een soort pilot over een aantal afdelingen.

Stap 2:
Tekenen intentieverklaring door de betrokken partijen voor het creëren van draagvlak en het realiseren van betrokkenheid van de verschillende partijen.

Stap 3:
Uitvoeren probleemanalyse om vanuit de werkvloer te horen waar de problemen zitten en wat er precies moet worden aangepakt. De centrale vraag hierbij aan de medewerkers is: waar krijg jij onveilige gevoelens van? In deze fase worden ook interviews met sleutelpersonen gehouden om verder draagvlak te creëren.

Stap 4:
Maken van een plan van aanpak op basis van de eerdere stappen

Stap 5:
Het implementeren van het ZIR, de ziekenhuizen incidenten registratie, dit systeem wordt nadrukkelijke voor ,door en met medewerkers ingericht.

Stap 6:
Het tekenen van convenanten met politie en justitie voor de aanpak van geweld en agressie

Stap 7:
Uitvoering van het plan van aanpak

Stap 8, 9 en 10:
Verbreding naar alle afdelingen, verankering en evaluatie

Communicatiemiddelen
Toolbox
Handboek
Patiëntenvoorlichting
Startbijeenkomst
Afdelingsoverleg
Voorlichting partners
Convenant
Modellen voor gedragscode en gedragsregels
Voorbeeld waarschuwingen en toegangsontzeggingen
Website (www.veiligezorg.nl)
Regionale en landelijke bijeenkomsten
Cursussen
Communicatieplan
Foldermateriaal
StAZ nieuwsbrief
Landelijke en regionale pers
Email
Handreikingen
Blanco posters
DVD “spoedseisende hulp, de dagelijkse praktijk”

Registratiesysteem
De ziekenhuizen hebben een eigen incidenten registratiesysteem ontwikkeld. Het registratiesysteem is samengesteld voor, door en met de medewerkers. Medewerkers willen zorg verlenen en niet registreren. Daarom hoeft een medewerker na een incident maar een hele korte melding te maken in het systeem. Naar aanleiding daarvan neemt de leidinggevende contact op met de medewerker om de rest in te vullen. Of er al of niet geregistreerd wordt, wordt bepaald aan de hand van de normen- en waardendiscussie die ieder ziekenhuis aan het begin van het traject voert. Daarbij wordt bepaald wat wel en wat niet geaccepteerd wordt. Iedere uitdraai vanuit het ZIR is anoniem. Toegang tot het ZIR hebben slechts enkele personen van de instellingen die zijn aangewezen door de RvB.

Op basis van het systeem wordt een jaarlijkse landelijke analyse gemaakt van incidenten (en daaruit voortkomende punten van verbetering). Ook per ziekenhuis kan deze analyse gemaakt worden.

Er is op dit moment geen koppeling tussen het registratiesysteem en de politie.

Overige vragen en discussie

Om welke type incidenten gaat het bij de ziekenhuizen?
De aanpak van agressie en geweld richt zich op alle typen incidenten waarbij een medewerker zich onveilig voelt. Het kan hierbij gaan om geweld tussen patiënten onderling, door begeleiders van patiënten (bezoekers), maar ook om geweld tussen medewerkers onderling.

Op welke manier wordt de ketenaanpak vormgegeven?
De ketenaanpak wordt vormgegeven via de werkgroep die wordt ingesteld bij de implementatie van het project Veiligezorg binnen een ziekenhuis. De coördinator van het project binnen een ziekenhuis voert gesprekken met partners in de keten om de aanpak te verscherpen. Er kan bijvoorbeeld afgesproken worden om in een regulier overleg met de wijkagent te spreken over de laatste ontwikkelingen en gebeurtenissen.

Wat is het grootste obstakel bij de invoering?
Er zijn weinig obstakels bij de invoering omdat het project altijd wordt ingevoerd vanuit een vraagsituatie. Het is een bewuste keuze van een ziekenhuis om Veiligezorg te gaan invoeren. Het wordt dus niet opgelegd. Het concept is altijd maatwerk naar ieder afzonderlijk ziekenhuis. Men hanteert het “train-de-trainer-principe”. Vanuit het landelijke team Veiligezorg worden de leden van de diverse werkgroepen gecoached. Wanneer een ziekenhuis niet meedoet, zou het zichzelf moeten afvragen waarom. Vanuit de arbeidsinspectie worden verder bepaalde eisen gesteld aan de ziekenhuizen waaraan in elk geval moet worden voldaan. Ziekenhuizen die het systeem niet hebben ingevoerd (bijvoorbeeld in Den Haag) hebben vaak wel elementen die vergelijkbaar zijn met elementen uit Veiligezorg. Het concept Veiligezorg is echter wel een totaalconcept. Het is niet mogelijk alleen een paar elementen hieruit in te voeren. Juist dan komt de belangrijke communicatie in het geding.

Presentatie Implementatie en borging project Veiligezorg - Peter Vieveen (hoofd Beveiliging Medisch Centrum Alkmaar, MCA)

Voorbereiding implementatie Veiligezorg® binnen het MCA

• Intern bekend maken
• Het tekenen van een intentieverklaring, dit moment is ook gepresenteerd als een happening
• Het tekenen van een convenant met de Raad van Bestuur, politie en justitie

Aanpak
Met de aanpak wordt gestart met een aantal pilotafdelingen waar het probleem wordt geanalyseerd. Het probleem met de grootste algemene deler wordt aangepakt. Op basis van de probleemanalyse binnen het MCA is gebleken dat in dat ziekenhuis bewustwording van de medewerker van veiligheid het belangrijkste doel zou moeten zijn. Op basis van die conclusie zijn prioriteiten gesteld bij de invoering van Veiligezorg.

Verankering en borging
Binnen het MCA is de verantwoordelijkheid voor het project ondergebracht bij de beveiliging. Verankering en borging van Veilige Zog binnen het MCA gebeurt door:

• Het aanbieden van trainingen voor leidinggevenden en medewerkers over bejegening en agressie en geweld
• Bekendmaken en verbreding van het project bij Open Dagen, Arbomanifestatie, bij de politie etc.)
• Toegankelijk maken van procedures en formulieren zoals de procedure Veiligezorg, het convenant, elektronisch meldingsformulier, etc. via Intranet
• Het organiseren van overleg met de politie
• Borging van het project binnen de RI&E
• Extra aandacht voor de rol van de beveiliging in dit verhaal
• Aandacht voor nazorg (begeleiding van het doen van aangifte, collega-opvang, evaluatie van incidenten etc.)

Overige vragen discussie

Wat is de procedure bij het doen van aangifte?
Na een incident geeft de beveiliging sturing aan het proces van aangifte doen bij de politie (als daarvoor gekozen wordt) door contact op te nemen met de medewerker en advies te geven over de mogelijke stappen. Een medewerker moet wel zelf aangifte doen bij de politie. Er bestaat de mogelijkheid om in plaats van het huisadres voor domicile te kiezen.

Op welke manier wordt er naar buiten gecommuniceerd?
Communicatie naar buiten verloopt via huisregels, via de convenanten met politie en justitie en via de procedures die worden gecommuniceerd.

Wat zijn de reactiemogelijkheden na een incident?
In het MCA wordt gewerkt met een systeem van gele en rode kaarten. Naast een mondelinge waarschuwing gaat het hierbij dan resp. over een officiële waarschuwing en een officiële ontzegging. Deze maatregelen gelden vaak voor een jaar. Uit ervaring blijkt dat de kaarten werken en dat patiënten of bezoekers met een kaart zich automatisch goed gedragen wanneer zij weer in het ziekenhuis verschijnen.

Kosten van schade voor de medewerker worden overgenomen door het ziekenhuis.