Antwoorden op kamervragen van Kant over de vergoeding van het geneesmiddel Lucentis
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
GMT-K-U-2767263
23 mei 2007
Antwoorden van minister Klink op kamervragen van het Kamerlid Kant over de vergoeding van het geneesmiddel Lucentis (2060713320).
Vraag 1
Kent u de problemen met de vergoeding van het geneesmiddel Lucentis voor patiënten met macula-degeneratie (MD)?
Antwoord 1
Ik heb kennis genomen van het artikel in het Dagblad van het Noorden van 17 april 2007. Ik heb daarnaast uit het veld enkele signalen opgevangen die wijzen op de hoge kosten van behandeling met Lucentis. Ik heb geen directe aanwijzingen dat er sprake is van een vergoedingsprobleem. Recent is een procedure gestart voor opname van Lucentis op de NZa-beleidsregel dure geneesmiddelen. Bij opname op deze beleidsregel zullen ziekenhuizen voor 80% van de kosten van dit middel gecompenseerd worden. Ik verwacht dat de NZa binnen afzienbare tijd een besluit zal nemen over opname van Lucentis op de beleidsregel.
Vraag 2
Wat is uw reactie op het bericht dat ziekenhuizen, waaronder het Universitair Medisch Centrum (UMCG) in Groningen, weigeren om Lucentis te geven aan patiënten omdat dit medicijn te duur is? 1)
Vraag 3
Wat vindt u ervan dat het middel Avastin off-label wordt voorgeschreven, terwijl dit geneesmiddel niet bedoeld is om in de ogen toe te dienen en de bijwerkingen ervan nog niet zijn onderzocht?
Vraag 4
Deelt u de mening dat, wanneer een alternatief geneesmiddel aanwezig is waarvan de werkzaamheid en effectiviteit bekend is, er niet off label voorgeschreven dient te worden? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 2, 3 en 4
Ik leid uit het artikel af dat ziekenhuizen de voorkeur geven aan een andere behandeling (Avastin) dan Lucentis. Het lijkt erop dat er in die zin geen sprake is van een ‘weigering’ om Lucentis voor te schrijven, maar dat behandelaren kiezen voor een andere behandeling, namelijk Avastin. Artsen zijn hiertoe gerechtigd: zij hebben prescriptievrijheid en zijn vrij om op grond van hun deskundigheid en professionele verantwoordelijkheid een middel aan een patiënt voor te schrijven.
Bij de toepassing van Avastin bij macula degeneratie is er sprake van zogenoemd off-label gebruik. Het off-label gebruik van geneesmiddelen is niet verboden. In de praktijk komt het zelfs veelvuldig voor. De KNMG en de NHG hebben hiervoor richtlijnen opgesteld. Op grond van de Geneesmiddelenwet is het off-label voorschrijven van geneesmiddelen ook toegestaan, als daarover door de beroepsgroep protocollen of standaarden zijn ontwikkeld.
In dit geval is sprake van off-label gebruik terwijl er een geregistreerd alternatief beschikbaar is. In die zin is deze casus uitzonderlijk te noemen. In het algemeen vind ik het van belang dat geneesmiddelen geregistreerd zijn of worden voor die indicaties waarvoor ze in de praktijk worden toegepast. Het feit dat er in dit geval een geregistreerd middel beschikbaar is, vormt op zich echter geen beperking van de prescriptievrijheid van artsen. Ook in dit geval is off-label gebruik dus toelaatbaar, als dit de voorkeur heeft van de behandelaar. Ik vind het daarbij wel van belang dat de middelen volgens de beroepsgroep vergelijkbaar zijn.
Daarnaast dienen er door de beroepsgroep protocollen of standaarden voor dit off-label gebruik zijn ontwikkeld, zoals ook de Geneesmiddelenwet als voorwaarde stelt. Ook acht ik het hier van belang dat de patiënt door de behandelaar goed wordt geïnformeerd over het off-label karakter van behandeling met Avastin, en de beschikbaarheid van een geregistreerd alternatief.Ik ga ervan uit dat ziekenhuizen en artsen in deze casus in het belang van de patiënt handelen en staan voor kwalitatief goede zorg. Indien er aanwijzingen zijn dat de kwaliteit van de zorg hier in het geding is, zal de Inspectie voor de Gezondheidszorg daar waar nodig optreden.
Vraag 5
Bent u bereid de opname van Lucentis in de Lijst Dure Geneesmiddelen te bespoedigen?
Wilt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg over geneesmiddelen op 24 mei a.s.?
Antwoord 5
Op dit moment loopt de procedure over opname van Lucentis op de beleidsregel intramurale geneesmiddelen (‘lijst dure geneesmiddelen’). Ik acht de tijdslijnen die voor deze procedure gelden redelijk. Ik zal er op toezien dat de procedure voor Lucentis ook binnen gestelde tijdslijnen zal worden afgerond.