Antwoorden op kamervragen van Agema over artsassistenten die buiten kantooruren zonder toezicht ziekenhuizen draaiende houden

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

MEVA-K-U-2767671

23 mei 2007

Antwoorden van minister Klink op kamervragen van het Kamerlid Agema over arts-assistenten die buiten kantooruren zonder toezicht ziekenhuizen draaiende houden (2060713630).

Hiermee komt minister Klink eveneens tegemoet aan het verzoek van GroenLinks om een kabinetsreactie op de Zembla-uitzending ‘Oefenen op de patiënt’ van 22 april 2007.

Vraag 1
Sinds wanneer is het kennelijk de normaalste zaak van de wereld dat arts-assistenten buiten kantooruren een ziekenhuis draaiende houden?

Antwoord 1
Dat is niet de normaalste zaak van de wereld. Het is ook niet zo. Het ziekenhuis, de opleidingsgroep en de AIOS zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het leveren van goede zorg aan de patiënt. Gezamenlijk zorgen zij voor voldoende capaciteit gedurende de avond-, nacht- en weekenddiensten, als ook voor voldoende bekwaam personeel. Tijdens de avond-, nacht- en weekend- diensten vinden er minder ingrepen plaats en is er minder capaciteit van specialisten vereist.
De zorg dient altijd, of deze nu binnen of buiten kantooruren wordt verleend, kwalitatief verantwoord geleverd te worden. Als de AIOS alleen aanwezig is, is er altijd een lid van de opleidingsgroep bereikbaar die binnen een vastgestelde tijd in het ziekenhuis aanwezig moet zijn om de AIOS ter zijde te staan.1)

Vraag 2
Hoeveel mensen kregen de afgelopen vijf jaar onnodig te maken met medische blunders door arts-assistenten of overleefden deze niet?

Antwoord 2
Het aantal vermijdbare incidenten van AIOS is mij niet bekend. Wel is recent het rapport ‘onbedoelde schade in ziekenhuizen’ van het EMGO Instituut en het NIVEL gepresenteerd, dat op een betrouwbare manier inzicht geeft in de omvang, de aard en de ernst van de onbedoelde en ongewenste schade die patiënten kunnen oplopen door de manier waarop zij in het ziekenhuis zorg geboden krijgen. In dit onderzoek – het eerste onderzoek dat het aantal vermijdbare incidenten op basis van dossieronderzoek inzichtelijk maakt – wordt geen onderscheid gemaakt tussen AIOS en medisch specialisten.

Vraag 3
Verdient de maatschap van specialisten aan deze wantoestanden en betaalt de burger de hoofdprijs voor specialistische hulp die uitgevoerd wordt door goedkope arts-assistenten? Zo ja, wat gaat u eraan doen om per direct aan deze misstand een einde te maken? Zo ja, hoeveel betalen burgers te veel voor medisch specialistische hulp die eigenlijk uitgevoerd wordt door een goedkope arts-assistent.

Antwoord 3
Zie mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 4
Deelt de minister de mening dat arts-assistenten nooit meer zonder de aanwezigheid van een specialist mogen werken en dat al hun handelingen door de specialist gecontroleerd moeten worden?

Antwoord 4
AIOS kunnen zelf verantwoordelijkheid dragen - en dragen deze ook - voor handelingen die binnen hun kennis en vermogen liggen. Voor het verrichten van handelingen die buiten hun kennis en vermogen liggen geldt dat deze onder toezicht gebeuren. De mate van toezicht wordt bepaald door de gevorderdheid van de AIOS. Als een AIOS alleen aanwezig is in het ziekenhuis, is er altijd een lid van de opleidingsgroep bereikbaar die binnen een vastgestelde tijd in het ziekenhuis aanwezig moet zijn om de AIOS ter zijde te staan.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg bewaakt de kwaliteit van zorg. Dit geldt uiteraard ook voor de zorg die AIOS leveren. Indien deze kwaliteit om welke reden dan ook in het geding is, staan de Inspectie voor de Gezondheidszorg instrumenten ter beschikking om nader onderzoek te doen en indien nodig in te grijpen.

Vraag 5
Bent u bereid ervoor zorg te dragen dat aan deze wantoestanden onmiddellijk een einde komt? Zo neen, waarom niet?

Antwoord 5
De Zembla-uitzending is gebaseerd op een onderzoek dat nog niet openbaar is. In afwachting van het onderzoek, zie ik geen aanleiding om te denken dat de bestaande instrumenten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg of het tuchtrecht onvoldoende houvast bieden om excessen het hoofd te bieden. Diverse partijen uit het veld, zoals de Jonge Orde, hebben aangegeven zich niet te herkennen in de uitzending van Zembla. Ik wil dan ook, in afwachting van het onderzoek, voorzichtig zijn met het generaliseren van de conclusies.

1) Telegraaf, Blunders arts-assistenten, 22 april 2007
Telegraaf, Assistenten vaak aan lot overgelaten, 22 april 2007