Werkbezoek Putten
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Een van de innovaties van het nieuwe kabinet is dat wij de eerste 100 dagen van onze periode gebruiken om het land in te gaan. Praten met de mensen voor wie je het allemaal doet. In dialoog met de samenleving, noemen we dat chic. En zo kan het gebeuren dat je collega-bewindslieden ’s ochtends in een ziekenhuis zijn en je zelf ’s middags langs de A28 bij Putten staat.
Vanochtend ging het over de zorgsector, vanmiddag over mobiliteit. En dan komen wij bij een andere zorg, namelijk fijn stof. Ik neem aan dat u bekend bent met de problematiek rondom dit fenomeen. Fijn stof is slecht voor de gezondheid, maar dat niet alleen. De problemen met fijn stof hebben de afgelopen jaren ook negatieve consequenties gehad voor onze strijd tegen de files. En al dat stilstaand en optrekkende verkeer is weer slecht voor het milieu en de gezondheid. Zo belanden we in een negatieve spiraal.
In 2002 had het kabinet zich namelijk voorgenomen om de grootste knelpunten in het rijkswegennet aan te pakken. Rijkswaterstaat was vol goede moed aan een ambitieus programma begonnen, totdat in 2004 bleek dat we in de problemen kwamen met de Europese normen voor luchtkwaliteit. Niet dat het hier viezer is geworden – feitelijk zijn de concentraties fijn stof sinds de jaren 70 alleen maar afgenomen. Maar normen zijn er om je aan te houden. Dus gooide de Raad van State het slot op de deur en stonden we voor een enorm dilemma. Want het milieu en gezondheid zijn natuurlijk heel belangrijk. Maar Nederland moest ook gewoon door!
Er zat maar één ding op: de hoeveelheid fijn stof verder terugdringen. Dat bleek nog een hele kluif te zijn. Op snelwegen rond de grote steden hebben we de maximumsnelheid verlaagd van 100 naar 80 kilometer per uur. Dat werkte soms wel en soms ook niet. Dus moest er meer gebeuren. De vraag was alleen: wat? En hoe?
Op zo’n moment mag je jezelf gelukkig prijzen dat je in Nederland woont. Want we hebben hier niet alleen fijn stof, maar gelukkig ook heel veel slimme mensen die het als een uitdaging zien oplossingen te bedenken voor problemen die op het eerste gezicht onoplosbaar zijn. Mensen als u dus.
Hier langs de A28 zien we waar innovatief talent toe kan leiden. We nemen zo een machine in gebruik die fijn stof van het asfalt haalt. Een fijn stof zuiger. Als ze mij dit 10 jaar geleden hadden verteld, zou ik waarschijnlijk gedacht hebben aan een verlate 1 april grap. Maar anno 2007 is het realiteit. En daar blijft het niet bij. We zien hier namelijk nog een wapen in de strijd tegen fijn stof: geluidsschermen die niet alleen bescherming bieden tegen decibellen, maar ook tegen uitlaatgassen.
Dit is uiteraard nog maar een proefopstelling. We moeten dus even afwachten of het écht zo goed werkt als we hopen. Maar als blijkt dat de luchtkwaliteit hier inderdaad verbetert, zullen we deze schermen waarschijnlijk op meer plekken langs de snelwegen gaan zien. Dat zou voor de doorstroming en bereikbaarheid echt fantastisch zijn. Het zou betekenen dat allerlei projecten die sinds 2004 stilliggen kunnen worden hervat zonder dat de Europese normen worden overschreden.
Dames en heren,
Het mag duidelijk zijn dat innovatieve kracht van levensbelang is voor Nederland. Daarom stimuleert de overheid innovatie van harte. De innovaties die wij vandaag hebben gezien, vallen onder het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit.
Ik denk dat we gerust mogen stellen dat er van dit programma een enorm stimulerende werking uitgaat. Maar wij vinden het belangrijk dat innovatie niet alleen plaatsvindt als wij erom vragen. Ik wil u daarom allemaal uitnodigen om ook na vandaag met ideeën te komen.
Dank u wel.