Rechter kan thuisdetentie opleggen

Minister Hirsch Ballin van Justitie maakt het mogelijk dat rechters thuisdetentie als nieuwe hoofdstraf kunnen opleggen. De maximale duur van thuisdetentie wordt vier maanden.

Dat blijkt uit een wetsvoorstel dat de bewindsman vandaag voor advies naar verschillende instanties heeft gestuurd.

Thuisdetentie betekent dat de veroordeelde wordt verplicht een in het vonnis aangegeven plaats, meestal zijn woonhuis, gedurende een bepaalde periode niet te verlaten. De veroordeelde mag zijn woning slechts voor twee uur per dag verlaten voor bijvoorbeeld het doen van boodschappen, familiebezoek, sporten of het bijwonen van een religieuze plechtigheid. Buitenshuis werken is niet toegestaan. Een opleiding of een op gedragsbeïnvloeding gericht programma wordt niet aangeboden.

De aanwezigheid van de veroordeelde thuis wordt gecontroleerd met behulp van elektronisch toezicht. De veroordeelde krijgt een enkel- of polsband om die verbonden is met een ontvanger die in het huis is geplaatst. Wanneer de ontvanger het contact met de enkel- of polsband verliest, wordt er automatisch via een ingebouwde GSM-verbinding een alarmmelding gestuurd naar een centrale meldkamer, waarna onmiddellijk actie wordt ondernomen.

De nieuwe hoofdstraf geeft de rechter meer mogelijkheden om een straf op te leggen die past bij de ernst van het stafbare feit en de persoonlijke omstandigheden van de dader. Thuisdetentie biedt uitkomst voor die gevallen waarin een geldboete of taakstraf als te licht wordt ervaren, maar insluiting in een gevangenis niet noodzakelijk is. De verwachting is dat met thuisdetentie als nieuwe hoofdstraf de rechter minder korte vrijheidsstraffen zal opleggen.

Uit onderzoek blijkt dat thuisdetentie met elektronisch toezicht als een echte straf wordt ervaren. Dit heeft te maken met de omstandigheden. De vrijheidbeneming is niet volledig zoals bij gevangenisstraf het geval is en wordt ‘in eigen huis’ ten uitvoer gelegd. Hierdoor wordt de veroordeelde in sterke mate geconfronteerd met de beperkingen van zijn vrijheid.

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van de thuisdetentie. Naast het elektronisch toezicht krijgt de veroordeelde te maken met onaangekondigde huisbezoek en om na te gaan of hij zich aan de regels houdt. Mocht dat niet het geval zijn dan kan de thuisdetentie worden afgebroken en moet de veroordeelde naar de gevangenis. De DJI controleert ook of betrokkene zich houdt aan het verbod op drugsgebruik.