Antwoorden op kamervragen van Gerkens en Kant over de Nationale Apotheek.nl
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
GMT-K-U 2757711
17 april 2007
Antwoorden van minister Klink op vragen van de Kamerleden Gerkens en Kant (SP) over de Nationale Apotheek.nl (2060709570).
Vraag 1
Is het waar dat u recentelijk opdracht heeft gegeven aan TNT Post voor een onderzoek naar alternatieve distributiemethoden in het kader van de geneesmiddelenvoorziening? Zo ja, is TNT Post daar door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor betaald?
Antwoord 1
Nee. Wel is een aantal jaren geleden in het kader van het programma “Sneller Beter” door vier grote bedrijven gekeken naar de zorg vanuit hun specifieke kennis op verzoek van de toenmalige Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Eén van die bedrijven was TPG (nu TNT). TPG/TNT heeft gekeken naar de logistiek in de zorg waaronder de geneesmiddelendistributie. TPG/TNT is niet betaald voor haar activiteiten.
Vraag 2
Wat is uw reactie op het feit dat TNT Post onlangs, samen met andere commerciële marktpartijen, een Internet initiatief is gestart onder de naam De Nationale Apotheek? Sluit u uit dat hier sprake is van belangverstrengeling? Kunt u uw antwoord toelichten?
Vraag 3
Wat is uw mening over dit initiatief?
Antwoord 2 en 3
De Nationale Apotheek is een samenwerkingsverband tussen Sierra Nova B.V. (ICT), Ceva Logistics (de logistiek), de Nationale apotheek B.V. (de apotheek) en TNT Post (distributie).
Op zich zelf juich ik initiatieven, waarmee de patiënten meer keuzemogelijkheden krijgen en die tot meer service en lagere uitgaven voor de zorg kunnen leiden toe, er van uitgaande dat de kwaliteit van de geneesmiddelenvoorziening is gegarandeerd.
Voor apotheken die gebruik maken van de mogelijkheden van internet, gelden dezelfde kwaliteiteisen als voor apotheken die dat niet doen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg houdt toezicht op alle apotheken om de veiligheid en de kwaliteit van de geneesmiddelen-voorziening te bewaken.
Gezien het antwoord op vraag 1 is er geen sprake van belangenverstengeling.
Vraag 4
Wat is uw mening over het feit dat De Nationale Apotheek 2 euro per receptregel terugbetaalt aan de patiënt? Is een dergelijke terugbetaling niet in strijd met de regels? Zo neen, waarom niet?
Vraag 5
Is het waar dat patiënten met deze terugbetalingsregeling voordeel hebben bij het ontvangen van recepten voor maandhoeveelheden in plaats van de gebruikelijke kwartaalhoeveelheden? Zo ja, deelt u de mening dat deze terugbetalingsregeling derhalve kostenverhogend werkt, omdat door de voorschrijvers op deze manier drie keer een voorschrijftarief in rekening moet worden gebracht en De Nationale Apotheek drie keer een aflevertarief ontvangt. Zo ja, hoe denkt u dit tegen te gaan? Zo neen, waarom niet?
Vraag 6
Klopt het dat De Nationale Apotheek een administratieve vergoeding vraagt indien de waarde van het bestelde onder een bepaalde prijs ligt? Zo ja, is het vragen van een dergelijke vergoeding niet in strijd met de regels? Zo ja, wat gaat u hier aan doen? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 4,5 en 6
De apothekerstarieven voor het verstrekken van en adviseren over het gebruik van geneesmiddelen zijn maximumtarieven waarvan kan worden afgeweken. Bij een “terugbetaling” van euro 2,= aan de patiënt betekent dit dat hij niet euro 6,10 per receptregel betaalt, maar euro 4,10. Hiervan gaat als zodanig geen stimulans uit voor meergebruik ook al omdat de “terugbetaling” niet is gekoppeld aan een specifiek geneesmiddel of de afgeleverde hoeveelheid daarvan. Daarnaast is het niet de patiënt maar de (huis-)arts die bepaalt of en zo ja welk receptgeneesmiddel er in welke hoeveelheid wordt voorgeschreven.
Overigens hebben zorgverzekeraars veelal afspraken met (huis-)artsen en apotheek-houdenden over het doelmatig voorschrijven en het afleveren van geneesmiddelen, waaronder over voorschrift- en afleverhoeveelheden.
Op zich zelf is hier geen verschil tussen de Nationale apotheek of andere internetapotheken en apotheken die geen gebruik maken van internet.
Voor de verstrekking van receptgeneesmiddelen die worden vergoed vraagt de Nationale Apotheek geen aparte administratievergoeding. Dat mag en kan ook niet op grond van de tariefbeschikking voor apothekers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Bij het afleveren van zelfzorggeneesmiddelen en drogisterijartikelen kan de Nationale Apotheek wel een dergelijke vergoeding in rekening brengen.
Vraag 7
Op welke wijze wordt de bestelling bij De Nationale Apotheek op dosering, interacties en contra-indicaties gecontroleerd? Is het waar dat De Nationale Apotheek niet is gekoppeld aan de reguliere huisapotheek van potentiële cliënten? Zo ja, op welke wijze verkrijgt De Nationale Apotheek op dit moment inzage in de volledige medicatiegegevens van de cliënt? Hoe wordt de veiligheid van medicatie gegarandeerd? Acht u deze werkwijze verantwoord? Kunt u uw antwoord toelichten?
Vraag 8
Op welke wijze wordt de reguliere huisapotheek op de hoogte gebracht van de nieuwe medicatie? Acht u dit toereikend? Zo neen, wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat de reguliere huisapotheek, en daarmee de huisartsen rondom deze apotheek, een accurate medicatiehistorie hebben en daarmee hun beroep volgens geldende beroepsnormen kunnen uitoefenen?
Vraag 10
Is het u bekend dat bepaalde geneesmiddeldistributiekanalen, anders dan de reguliere huisapotheken, (poliklinische apotheken, internetapotheken, fabrikanten middels rechtstreekse leveringen aan patiënten) op dit moment niet altijd de beschikking hebben over de volledige medicatiehistorie van patiënten, deze ook niet altijd consequent bij de reguliere huisapotheken opvragen en tevens niet altijd consequent de reguliere huisapotheken van afleveringen op de hoogte brengen? Sluit u in dit kader medicatiefouten vanwege onvolledige controle op overige medicatie uit?
Vraag 11
Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat De Nationale Apotheek en andere aanbieders dan de reguliere huisapotheken, net als de reguliere apotheek, garant staan voor veilige medicatie?
Antwoord 7,8,10 en 11
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) inspecteert elke nieuwe apotheek. Zo is de apotheek van de Nationale Apotheek in Oss ook door de IGZ geïnspecteerd en in orde bevonden. Daarnaast heeft de IGZ op verzoek van de Nationale Apotheek haar werkwijze en protocollen doorgelicht. Daarbij is specifieke aandacht besteed aan de medicatieveiligheid en de uitwisseling van de medicatiehistorie.
Het opvragen van medicatie-informatie bij andere apotheken en bij huisartsen gebeurt op dezelfde wijze als bij andere apotheken. De Nationale Apotheek hanteert dezelfde richtlijnen voor medicatiecontrole als andere apotheken. Ook houdt de Nationale Apotheek zelf een medicatiehistorie en gegevens bij van de patiënt die zijn geneesmiddelen van de Nationale Apotheek wil betrekken.
In antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid Arib (PvdA) over landelijk werkende apotheken heeft mijn ambtsvoorganger aangegeven dat het uitgangspunt is dat de afleverende apotheek op het moment van afleveren altijd de beschikking heeft over de meest actuele medicatiegegevens van de patiënt. Dit is ook het uitgangspunt van de Nederlandse Apotheek Norm (NAN) van de Koninklijke Maatschappij der Pharmacie (KNMP). De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft specifiek gekeken naar de gegevensverstrekking van landelijk werkende apotheken aan de “vaste” apotheek. In het antwoord op de Kamervragen is aangegeven dat dit over het algemeen in orde is (Vragen d.d. 14 september 2006 over de geneesmiddelendistributie; Handelingen Tweede Kamer, 2006-2007, Aanhangsel blz. 213 e.v.)
Voor zover de uitwisseling van de medicatiegegevens desondanks niet of in onvoldoende mate plaatsvindt zal de afleverende apotheek die informatie over het gebruik van geneesmiddelen zelf moeten vergaren bij de patiënt. Uit een onderzoek van het Pharmaceutisch Weekblad naar een drietal internetapotheken blijkt dat de Nationale Apotheek meer gegevens aan de patiënt vraagt dan de twee andere internetapotheken en dan gebruikelijk is bij de “reguliere” apotheek. Bij de Nationale Apotheek kan de bestelling pas worden geplaatst als alle vragen naar andere aandoeningen, geneesmiddelengebruik en allergieën en ook specifieke vragen bij specifieke geneesmiddelen (zoals: “bent u zwanger?” en “wordt borstvoeding gegeven?”) zijn ingevuld. In de “reguliere” apotheek bestaat het risico dat bepaalde vragen niet aan de orde komen (Pharmaceutisch weekblad, jaargang 142 van 16 maart jl. blz. 16 e.v.).
De Inspectie voor de Gezondheidszorg houdt toezicht op alle apotheken, dus ook de apotheken die gebruik maken van internet. Mijn ambtsvoorganger heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg verzocht in voorkomend geval de apotheek (apotheker) die weigert (op verzoek van de patiënt diens) medicatiegegevens aan de afleverende apotheek te verstrekken, onmiddellijk te manen deze gegevens alsnog te verstrekken en zonodig gepaste maatregelen te nemen. Daarbij kan uiteindelijk worden gedacht aan het sluiten van de apotheek, zoals de Inspectie voor de Gezondheidszorg onlangs (weliswaar op andere gronden) heeft gedaan bij een apotheek in Veghel.
Vraag 9
Is het waar dat de werkzaamheden van de reguliere huisapotheken worden vergoed aan de hand van een wettelijk vastgestelde receptregelvergoeding voor elk geneesmiddel, met daarbij inbegrepen een vergoedingscomponent voor het bijhouden van patiëntgegevens en het up-to-date houden van het medicatiedossier? Is het voorts waar dat door levering van De Nationale Apotheek of andere aanbieders die gebruik moeten maken van de bestanden van de huisapotheek, de reguliere huisapotheek dus niet meer aflevert, derhalve geen vergoeding meer krijgt voor bestandsonderhoud, terwijl wel nog steeds door de reguliere huisapotheken dezelfde werkzaamheden moeten worden verricht om alle patiëntenbestanden up-to-date te houden? Zo ja, vindt u het dan niet redelijk en billijk, dat de reguliere huisapotheek kosten in rekening mag brengen aan afleverende derden voor het bijwerken van patiëntgegevens naar aanleiding van papieren afleverberichten of voor het raadplegen van medicatiebestanden? Zo ja, op welke wijze gaat u dit bevorderen? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 9
In beginsel worden alle kosten die voorvloeien uit de werkzaamheden van de apotheek thans inderdaad vergoed aan de hand van de vergoeding per afgeleverd geneesmiddel (de recept-regelvergoeding). Ook apotheken die gebruik maken van internet houden patiëntgegevens up-to-date en verstrekken die aan de overige apotheken waar hun patiënten geneesmiddelen betrekken. Onlangs heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een onderzoek afgerond naar de praktijkkosten van apotheekhoudenden over het jaar 2004 ten behoeve van de introductie van een nieuw modulair tarief voor apotheekhoudenden per 1-01- 2008.
De praktijkkosten 2004 zullen door de NZa moeten worden omgezet naar het jaar 2008. Belanghebbenden kunnen in dit kader aangeven welke ontwikkelingen in de uitoefening van het apothekersberoep zich hebben voorgedaan en welke consequenties dat heeft voor de praktijkkosten en de hoogte van de receptregelvergoeding.