Jonge Veranderaars
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Marketing en openbaar vervoer. Ik kan mij best voorstellen dat sommigen dat een beetje ’n vreemde combinatie vinden. Bus, trein, tram en metro… die moeten gewoon rijden. En het liefst een beetje op tijd, want een betrouwbare en voorspelbare reistijd zijn voor iedereen belangrijk! Maar dat is volgens mij nou juist les één uit elk handboek marketing. Ja, natuurlijk draait alles om een goed product. Maar ook een goed product verkoopt zichzelf niet automatisch. In een tijd waarin consumenten elke dag worden overladen met prikkels, moet je gewoon ontzettend goed je best doen om een sterke positie te houden. En het OV is daarop geen uitzondering.
Zelfstandige bedrijven zoals vervoerders moeten goed nadenken over de manier waarop ze klanten aan zich binden. Weten en meten wat reizigers willen. Kiezen. En actie ondernemen. Dit is geen tijd waarin mensen alles wat ze voorgeschoteld krijgen zomaar accepteren. Burgers zijn mondiger geworden. En dat is duidelijk te horen. Ik vrees dat klagen over het OV zo’n beetje een nationale volkssport is geworden. En ook al is dat lang niet altijd terecht, het gebeurt wel. Marketing heeft binnen het openbaar vervoer volgens mij dan ook een enorm potentieel. Zeker als het leidt tot een betere dienstverlening aan de reiziger. Daarom vind ik deze bijeenkomst ook zo belangrijk.
Sommige openbaarvervoerbedrijven doen nog steeds vooral hun best de overheden tevreden te stellen. Ze zien óns als belangrijkste klant, omdat wij de concessies verlenen. Maar gelukkig komen er ook steeds meer concessies waarin de enige echte klant centraal staat: de reiziger. Daar moet het om gaan. En vergeet niet: als de reizigers tevreden zijn, zijn de overheden het ook. Zo werkt dat.
Ik hoef u natuurlijk niet uit te leggen hoe belangrijk de OV-chipkaart in dit verhaal is. Die biedt enorme kansen om aan de slag te gaan met verfijnde marketingtechnieken. Landelijk, maar zeker ook in de regio’s. Je krijgt straks veel meer inzicht in het reisgedrag van mensen. En daar kun je op inspelen, bijvoorbeeld met speciale kortingsacties en slimme plannen om mensen in de daluren het OV in te lokken. Kijk bijvoorbeeld naar de succesvolle experimenten met gratis OV die er zijn geweest rond Groot Onderhoud. Daaruit blijkt volgens mij één ding: namelijk dat maatwerk tot reizigersgroei kan leiden.
Wat belangrijk is, is dat de reiziger het OV als één systeem ziet. Natuurlijk zijn er veel verschillende vervoersbedrijven actief en natuurlijk is er een groot verschil tussen trein, bus, tram en metro. Maar daar moeten we de mensen niet mee lastig vallen, om het maar eens plat te zeggen. We hebben dus een marketingbeleid nodig dat over de grenzen van de regio heen gaat. Een beleid dat samenhang vertoont. Probeer te voorkomen dat de mensen ‘door de bomen het bos niet meer zien’, bijvoorbeeld omdat er een wirwar aan tarieven ontstaat. Ook dat is marketing, als je het mij vraagt.
Tegelijkertijd moeten we wel reëel blijven: het openbaar vervoer is niet altijd de beste oplossing. En qua comfort blijft de auto toch altijd de winnaar. Het gaat erom dat je ’n duidelijke toegevoegde waarde biedt aan de reizigers, bijvoorbeeld doordat de combinatie fiets-auto-OV veel aantrekkelijker wordt. Het openbaar vervoer moet af van z’n negatieve imago. Hoe? Dat is de vraag waar het vandaag om gaat. Maar zeker is, dat er creativiteit voor nodig is, en lef om samen te werken. U hebt die lef in elk geval, anders was u hier niet.
Tot slot wil ik u vragen om vooral bij mij terug te komen met goede ideeën. Ik sta daar zeker in deze fase – de eerste honderd dagen van het nieuwe kabinet – erg voor open. Ik hoor dus graag van u.
Dank u.