Ontwerp en sociale veiligheid

Onderzoekers van de RijksUniversiteit Leiden zijn nagegaan wat de meest actuele stand van kennis is over de relatie tussen het ontwerp van de fysieke, gebouwde omgeving en sociale veiligheid. Op basis van een uitgebreide literatuuronderzoek benoemen zij een drietal clusters van variabelen die (A) van invloed zijn op de sociale veiligheid en (B) waarvoor geldt dat ze beïnvloedbaar zijn via vormgeving en/of het beheer van de gebouwde omgeving. Het betreft de clusters (I) objectieve (feitelijke) sociale veiligheid, (II) sociale kwaliteit en (III) gezondheid. Van de drie genoemde clusters heeft de objectieve veiligheid de geringste invloed op veiligheidsgevoelens, terwijl Sociale kwaliteit het belangrijkst is. De invloed van gezondheid staat weliswaar vast, maar kent van de drie clusters wel de minst directe beïnvloedingsmogelijkheid via ontwerpkenmerken. Deze beleidshandvatten zijn niettemin, óók voor gezondheid, aanwezig. De belangrijkste beïnvloeding voor VROM verloopt via fysieke ontwerpkenmerken van woningen en woonomgeving. Daarbij staan de indeling en uitrusting van woningen, de ‘leesbaarheid’ van de ruimte en het bevorderen van potentiële, terloopse contacten in de directe leefomgeving door de plaatsing van voorzieningen en looproutes centraal.