Tactische Indoorsimulatie en Simulator Wapensysteem Leopard 2A5
Om zo efficiënt mogelijk te kunnen opleiden en trainen en tevens zoveel mogelijk het milieu te ontzien, maakt de krijgsmacht gebruik van diverse soorten simulatoren. Behalve van duelsimulatoren te velde, waarover ik u eerder heb geïnformeerd (Kamerstuk 24 400 X, nr. 84), wordt ook veel gebruik gemaakt van (computerondersteunde) simulatoren in gebouwen, de zogenaamde "indoor" simulatiemiddelen. Dit zijn technische wapensysteemsimulatoren voor de opleiding van de individuele militair of bemanning en tactische simulatoren voor het beoefenen van commandovoeringsprocedures in pelotons- en compagniesverband. Inmiddels bestaat de technische mogelijkheid dit soort simulatoren te koppelen, waardoor nog effectiever kan worden geoefend en efficiënter van de beschikbare simulatoren kan worden gebruikgemaakt. In verband hiermee heeft de Koninklijke landmacht het "Concept Tactische Indoorsimulatie (TACTIS)" ontwikkeld. Met deze brief informeer ik u over de wijze waarop dit concept zal worden geïmplementeerd en over twee daaraan gerelateerde projecten (in de A-fase), te weten de zogenaamde "TACTIS-kern", waaraan de diverse "indoor" simulatoren kunnen worden gekoppeld, en de "Simulator wapensysteem Leopard 2A5".
Het Concept Tactische Indoorsimulatie (TACTIS)
De huidige "indoor" simulatoren van de Koninklijke landmacht zijn in staat afzonderlijke deelaspecten van het tactische en technische optreden per wapensysteem na te bootsen. Het TACTIS-concept beschrijft hoe deze deelaspecten kunnen worden geïntegreerd door de diverse simulatoren van verschillende wapensystemen te koppelen. Bij verwezenlijking van het TACTIS-concept kunnen de diverse technische wapensysteemsimulatoren ook worden gebruikt voor de tactische opleiding tot op compagnies-niveau. Hierdoor zijn op termijn minder simulatiemiddelen noodzakelijk.
TACTIS kan ook worden gebruikt als operationele testomgeving voor doctrine-ontwikkeling en voor "mission-rehearsal". Een eenheid kan, voorafgaande aan de inzet, optimaal worden getraind in een gesimuleerde tactische omgeving die zoveel mogelijk op het inzetgebied lijkt.
Gefaseerde invoering
Om het TACTIS-concept te kunnen verwezenlijken, is eerst een kern nodig waarop de diverse wapensysteemsimulatoren kunnen worden aangesloten. Ook moeten de wapensysteemsimulatoren geschikt worden gemaakt om op deze kern te kunnen worden aangesloten. Het is echter niet kosten-effectief gebleken alle bestaande simulatoren hiervoor geschikt te maken. Daarom is besloten het TACTIS-concept gefaseerd in te voeren en te beginnen met de kern. Vervolgens zullen bij de invoering of de verbetering van relevante wapensystemen de bijbehorende simulatoren aangesloten moeten kunnen worden op deze kern. Voor noodzakelijk onderzoek naar integratiemogelijkheden van de betreffende wapensystemen is in het budget voor de TACTIS-kern een bedrag van ’ 15 miljoen gereserveerd. Het eerste simulatorproject dat hiervoor in aanmerking komt, is dat van de simulator wapensysteem Leopard 2A5.
TACTIS-kern
De TACTIS-kern vormt het hart van het TACTIS-concept. De kern bestaat uit (computer)systemen voor het opstellen van scenario's, voor de begeleiding door instructeurs tijdens de opleiding en training en voor het genereren en sturen van het optreden van een tegenstander. De kern maakt het mogelijk verschillende wapensysteemsimulatoren in één netwerk aan elkaar te koppelen, zodat ze volledig geïntegreerd in hetzelfde scenario kunnen worden gebruikt. Tank- en infanteriebemanningen kunnen zo in teamverband worden getraind. Met de software van de kern kan het optreden in het gehele geweldspectrum onder alle gewenste omgevingsomstandigheden worden nagebootst, zowel voor crisisbeheerings- als algemene verdedigingsscenario's.
De simulator wapensysteem Leopard 2A5
Om TACTIS volledig tot zijn recht te laten komen, moeten wapensysteemsimulatoren worden verworven waarmee een hele compagnie of een compleet eskadron kan worden opgeleid en getraind. De behoefte aan simulatoren wapensysteem Leopard 2A5 bestaat uit vijftien systemen, waarvan één reserve. Ten tijde van de ontwikkeling van de tank Leopard 2A5 bevond het TACTIS-concept zich nog in een pril stadium, zodat de ontwikkeling van een wapensysteemsimulator, passend in TACTIS, nog niet aan de orde was in het project gevechtswaardeverbetering Leopard 2A5. De betreffende vijftien simulatoren dienen derhalve alsnog afzonderlijk te worden verworven.
Kwalitatieve eisen
Om de beheersbaarheid van de gefaseerde invoering van het TACTIS-concept te garanderen, zullen de diverse wapensysteem-simulatoren in het TACTIS-netwerk moeten voldoen aan internationaal overeengekomen normen. Deze zijn vastgelegd in internationale protocollen, zoals een Standard Nato Agreement (STANAG) op het gebied van Distributed Interactive Simulation (DIS).
Personele en financiële consequenties
Voor de invoering van het TACTIS-concept is geen extra personeel nodig. Voor het project "TACTIS-kern" is ’ 55 miljoen gereserveerd en voor het project "Simulator wapensysteem Leopard 2A5" een bedrag van ’ 75 miljoen. Realisatie van deze projecten is voorzien voor de periode 1999 tot 2001.
Mogelijkheden voor internationale samenwerking
Enkele bondgenoten hebben reeds ervaring opgedaan met tactische indoorsimulatoren, en zijn bezig met de invoering van een volgende generatie. Zowel de Verenigde Staten als Duitsland en het Verenigd Koninkrijk brengen de koppelingen tussen de diverse simulatoren tot stand in overeenstemming met de genoemde STANAG op het gebied van DIS. De informatie-uitwisseling over simulatietechnologie met genoemde landen is thans reeds verzekerd door bilaterale contacten en overleg in diverse Navo-fora en tussen onderzoekscentra, zoals TNO. In volgende fasen van het project zullen ook de mogelijkheden van samenwerking in het TACTIS-concept worden bezien. Op het gebied van de ontwikkeling van terreindatabases wordt eveneens gestreefd naar intensieve samenwerking. Met Duitsland is afgesproken ervaringsgegevens uit te wisselen. Omdat het Nederlandse wapensysteem Leopard 2A5 identiek is aan de Duitse versie, zal daar bij het ontwerp van de simulator rekening mee worden gehouden. Waar mogelijk wordt aangesloten bij reeds bestaande internationale ontwikkelingen.
Voortzetting van de projecten
Ik ben voornemens, indien gewenst na overleg met u, in te stemmen met de implementatie van het "Concept TACTIS" en de Koninklijke landmacht mandaat te verstrekken om de daaraan gerelateerde projecten "TACTIS-kern" en "Simulator wapensysteem Leopard 2A5" uit te voeren.
DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE,
drs. J.C. Gmelich Meijling